Quần đảo Trường Sa cách quân cảng Cam Ranh (tỉnh Khánh Hoà) hơn 200 hải lý, Trường Sa có vị trí đặc biệt quan trọng đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; nơi đây, khí hậu rất khắc nghiệt, một năm có tới hơn 130 ngày bão, gió từ cấp 6 trở lên, mỗi tháng có từ 13 đến 20 ngày gió mạnh (chỉ có tháng 4, tháng 5 là biển lặng); những bệnh xá ở quần đảo Trường Sa có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc chăm sóc sức khoẻ cho cán bộ, chiến sĩ và Nhân dân trên đảo cũng như các ngư dân trên các ngư trường. Mặc dù trang thiết bị y tế còn thiếu thốn, điều kiện thời tiết khắc nghiệt song đội ngũ y, bác sĩ trên các đảo luôn khắc phục khó khăn, hết lòng chăm sóc sức khỏe cho quân và dân trên các xã đảo, trở thành điểm tựa cho ngư dân vươn khơi bám biển; giúp cán bộ, chiến sĩ yên tâm công tác, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.
Chị Nguyễn Thị Lơ sinh sống trên xã Đảo Song Tử Tây (huyện Trường Sa) cũng như các gia đình khác sinh sống tại đây rất yên tâm mỗi khi cần thăm khám sức khoẻ, bởi vì Bệnh xá Đảo Song Tử Tây có đội ngũ y, bác sĩ có chuyên môn, kỹ thuật, luôn trách nhiệm và tận tâm với người bệnh; bên cạnh đó, các y, bác sĩ còn hướng dẫn cho cán bộ, chiến sĩ và người dân các biện pháp phòng ngừa bệnh, bảo vệ sức khoẻ giữa biển khơi bao la.
Cách đất liền hàng trăm hải lý, điều kiện làm việc khắc nghiệt; công tác khám, chữa bệnh trên đảo không hề dễ dàng nhưng các chiến sĩ quân y đã cố gắng khắc phục mọi khó khăn, thử thách, không ngừng tự học, tự nghiên cứu và trao đổi, học hỏi lẫn nhau để nâng cao trình độ chuyên môn đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Trong những năm qua, Bệnh xá Đảo Song Tử Tây được trang bị khá đầy đủ trang thiết bị y tế bảo đảm công tác khám, chữa bệnh, chăm sóc sức khoẻ cho cán bộ, chiến sĩ, Nhân dân trên đảo cũng như ngư dân đang ngày đêm vươn khơi, bám biển. Từ đầu năm 2024 đến nay, bệnh xá đã khám và cấp phát thuốc cho gần 800 lượt cán bộ, chiến sĩ, Nhân dân trên đảo và ngư dân trên các ngư trường; cấp cứu và điều trị cho 45 trường hợp; trong đó, kết hợp với Bệnh viện Quân y 175 chuyển bằng trực thăng 2 trường hợp kịp thời vào đất liền điều trị.
Với đội ngũ y, bác sĩ được tăng cường từ các bệnh viện lớn như: Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Bệnh viện Quân y 105, Bệnh viện Quân y 175 và một số bệnh viện khác trên cả nước được đào tạo cơ bản, có tinh thần trách nhiệm cao, luôn sẵn sàng vượt qua khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Với mục tiêu thu dung, điều trị cho quân và dân trên đảo, bệnh xá của các đảo đã thực hiện tốt vai trò, nhiệm vụ được giao; thực sự là điểm tựa vững chắc cho quân, dân huyện đảo và ngư dân trên biển. Nếu như trước đây, với những ca bệnh nặng, quá khả năng điều trị, bệnh nhân phải chờ tàu hàng, tàu trực, tàu cá chở về, thì hiện nay bệnh xá có thể thực hiện các ca phẩu thuật với nhiều chuyên ngành khác nhau.
Trong chuyến công tác đến quần đảo Trường Sa vào những ngày đầu Xuân Ất Tỵ 2025, được tận mắt thấy hình ảnh các chiến sĩ Hải quân ngày đêm chắc tay súng canh giữ biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc, chúng tôi còn được nghe những câu chuyện cứu chữa bệnh nhân của đội ngũ y, bác sĩ trên đảo.
Hơn 1 năm nhận nhiệm vụ tại Bệnh xá đảo Song Tử Tây, Trung uý, điều dưỡng Nghiêm Xuân Thắng (Bệnh viện Trung ương Quân đội 108), cho biết: Là điều dưỡng cấp cứu trên đảo, đồng chí luôn chuẩn bị tinh thần, sẵn sàng cùng đồng đội kịp thời ứng phó với mọi tình huống cấp cứu xảy ra bất cứ lúc nào. Kỷ niệm đáng nhớ nhất trong hơn 1 năm công tác tại Đảo của điều dưỡng Nghiêm Xuân Thắng là trường hợp 1 ngư dân bị đứt cánh tay do cá tấn công. Nhận được thông tin vào buổi chiều trong khi tàu của ngư dân cách đảo khoảng 30 hải lý; được lệnh từ Chỉ huy đảo và Bệnh xá trưởng, đồng chí cùng một bác sĩ theo tàu kiểm ngư đến nơi ngư dân gặp nạn, mặc dù sóng to, làm cho con tàu nghiêng ngả nhưng không làm cho tinh thần, trách nhiệm của những người lính bị dao động, mà ngược lại càng thôi thúc quyết tâm hướng đến nhiệm vụ cao cả là cứu người. Khi tiếp cận được nạn nhân, đồng chí cùng đồng đội khẩn trương sơ cứu, triển khai xử lý một số công đoạn ngay trên tàu; đồng thời, khẩn trương đưa bệnh nhân về bệnh xá của đảo để tiếp tục phối hợp triển khai các bước tiếp theo. Được cấp cứu kịp thời, sức khoẻ của bệnh nhân dần được ổn định.
Tại Bệnh xá Đảo Sinh Tồn Đông, dù trong điều kiện cơ sơ vật chất, trang thiết bị phục vụ cho việc khám, chữa bệnh còn thiếu thốn, song đội ngũ y, bác sĩ nơi đây luôn hết mình chăm sóc sức khoẻ cho cán bộ, chiến sĩ và Nhân dân trên đảo cũng như ngư dân đang khai thác trên các ngư trường. Gần đây nhất, Bệnh xá Đảo Sinh Tồn Đông đã chữa trị thành công cho 3 trường hợp ngư dân bị giảm áp - bệnh nguy hiểm thường gặp ở những người lao động thường xuyên trên biển. Đặc biệt, với sự hỗ trợ từ các bệnh viện lớn trong đất liền, thực hiện hội chẩn thông qua hệ thống truyền dữ liệu và hội chẩn từ xa khi cần thiết nên việc khám, điều trị bệnh ở đảo được thuận lợi hơn.
Những năm qua, được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, bệnh xá ở các đảo thuộc quần đảo Trường Sa được trang bị thêm nhiều thiết bị hiện đại, từng bước đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh nơi đảo xa. Đã có nhiều ca bệnh khó được đội ngũ y, bác sĩ trên các đảo xử lý kịp thời. Đại tá Nguyễn Hữu Minh - Phó Chính uỷ Vùng 4 Hải quân cho biết: Trong bất cứ điều kiện, hoàn cảnh nào, lực lượng và phương tiện của Vùng luôn sẵn sàng cơ động, xuất phát, kịp thời có mặt để giúp ngư dân khi gặp nạn. Có thể thấy rằng mỗi đảo, điểm đảo thuộc quần đảo Trường Sa thực sự đã trở thành điểm tựa, là niềm tin vững chắc cho ngư dân ở các ngư trường vươn khơi bám biển.
Giờ đây, quân và dân huyện đảo Trường Sa cũng như ngư dân trên các ngư trường rất yên tâm về điều kiện khám, chữa bệnh, tin tưởng vào tay nghề của đội ngũ y, bác sĩ nơi đây. Nhiều trang thiết bị hiện đại đã được trang bị cho các bệnh xá để nâng cao chất lượng khám, chữa trị bệnh như: Máy chụp X-quang kỹ thuật số, hệ thống khám chữa nha khoa, máy siêu âm màu 4 chiều, máy gây mê kèm thở… và đặc biệt là hệ thống telemedicine - khám chữa bệnh từ xa giúp các bác sĩ đầu ngành từ trong đất liền có thể hỗ trợ tối đa cho việc chẩn đoán, điều trị và những ca mổ phức tạp.
Có thể thấy rằng, với những việc làm mà đội ngũ thầy thuốc quân y trên các đảo thuộc quần đảo Trường Sa đã để lại trong lòng cán bộ, chiến sĩ, Nhân dân trên đảo xa và các ngư dân đang khai thác xa bờ nhiều ấn tượng sâu sắc, xứng đáng với danh hiệu cao quý “Lương y như từ mẫu”, góp phần cùng các lực lượng giúp người dân yên tâm sinh sống trên đảo, bám biển, bảo vệ chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc./.