Liên minh hợp tác xã Lai Châu 20 năm xây dựng và phát triển

Ngay sau khi tỉnh Lai Châu (mới) đi vào hoạt động năm 2004, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh đã quan tâm thành lập, xây dựng liên minh HTX, Ngày 25/01/2005, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 16/QĐ-UBND về việc thành lập Liên minh HTX tỉnh Lai Châu. Những ngày đầu mới thành lập, số lượng HTX và thành viên tham gia HTX ít; quy mô của các HTX còn nhỏ, hoạt động sản xuất kinh doanh chưa thực sự hiệu quả, đóng góp vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh chưa nhiều. Toàn tỉnh có 40 HTX, hoạt động sản xuất, kinh doanh theo các lĩnh vực: Nông nghiệp, dịch vụ nông nghiệp có 21 HTX; xây dựng, sản xuất vật liệu xây dựng có 14 HTX; vận tải có 2 HTX; dịch vụ thương mại có 3 HTX.

Trải qua 20 năm phát triển, đến nay, toàn tỉnh có 295 tổ hợp tác và 363 HTX đang hoạt động sản xuất kinh doanh. Vượt qua mọi thách thức, các HTX đã phát huy tinh thần đoàn kết, khắc phục khó khăn, huy động nguồn lực để mở rộng sản xuất, đổi mới công nghệ, đổi mới phương thức quản lý, xây dựng phương án sản xuất kinh doanh có hiệu quả, đóng góp quan trọng vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Bình quân giai đoạn 2004 - 2024, khu vực kinh tế hợp tác, HTX đóng góp vào GRDP của tỉnh hằng năm đạt khoảng 5% (tính cả kinh tế của hộ thành viên). Nộp ngân sách cho Nhà nước hằng năm trên 10 tỷ đồng, tạo việc làm và thu nhập ổn định cho gần 8.000 người với thu nhập bình quân hiện nay là 55 triệu đồng/người/năm.

Các HTX, tổ hợp tác ngoài việc thu hút thành viên, tạo việc làm, thu nhập ổn định cho lao động còn đẩy mạnh việc áp dụng khoa học kỹ thuật như: sản xuất sản phẩm nông nghiệp theo hướng hữu cơ; áp dụng các tiêu chuẩn sản xuất sạch, an toàn,... từ đó đã xuất hiện nhiều mô hình điển hình như HTX trồng trọt, trồng dược liệu: HTX Phúc Minh, HTX Mý Dao - huyện Sìn Hồ,... nhiều HTX tập trung đầu tư nuôi trồng, chế biến các sản phẩm hàng hóa thế mạnh của tỉnh như: lúa, quế, sâm, chè,...; tham gia, thực hiện có hiệu quả chương trình OCOP của tỉnh, đến nay, toàn tỉnh có 41 HTX tham gia chương trình OCOP, với 84/215 sản phẩm OCOP được UBND tỉnh công nhận, trong đó 83 sản phẩm đạt 3 sao, 1 sản phẩm đạt 4 sao, chiếm 39,1 % tổng số sản phẩm tham gia chương trình OCOP của tỉnh; hình thành và phát triển một số HTX du lịch cộng đồng đã thu hút được đông đảo du khách đến tham quan, trải nghiệm và đánh giá cao như HTX du lịch cộng đồng Trái Tim xã Sin Suối Hồ,...

Trong những năm gần đây, tiếp cận với các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và của tỉnh về phát triển kinh tế tập thể, HTX đã xuất hiện nhiều mô hình liên doanh, liên kết giữa các HTX với các hộ và các HTX với nhau; xây dựng và tạo ra các chuỗi từ sản xuất, chế biến đến tiêu thụ làm tăng giá trị của sản phẩm, điển hình như: HTX Nông, công nghiệp và Thương mại và Du lịch Than Uyên; HTX Biên Cương, HTX Chè Sì Lờ Lầu, huyện Phong Thổ; HTX Vật tư nông nghiệp tổng hợp Mường Tè; HTX Phương Nhung, thị trấn Than Uyên,..

Về xã hội, các HTX đã tham gia tích cực vào việc giải quyết các vấn đề xã hội như tạo việc làm, thu nhập cho người lao động, góp phần giúp nhiều hộ thoát khỏi đói nghèo, ổn định đời sống; tham gia tích cực vào các chương trình mục tiêu quốc gia như: Xây dựng nông thôn mới; Giảm nghèo bền vững; Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; Mỗi xã phường mộ sản phẩm,... HTX còn là nơi giáo dục ý thức cộng đồng, đề cao các giá trị văn hóa, đạo đức, phát huy tinh thần tương thân, tương ái, đoàn kết hỗ trợ giúp đỡ nhau cùng làm giàu.

Hoạt động của Liên minh HTX tỉnh từng bước được đổi mới, bám sát chức năng, nhiệm vụ để tổ chức các hoạt động; không ngừng nâng cao hiệu qủa, từng bước đáp ứng yêu cầu của các HTX và đơn vị thành viên. Trong đó nổi bật là: tích cực tham mưu với Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh ban hành các chủ trương, chính sách, kế hoạch, đề án phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã,... tạo môi trường, pháp luật cho các HTX hoạt động, phát triển; phối hợp tuyên truyền, phổ biến chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước về kinh tế tập thể, HTX; xây dựng các mô hình mới, HTX điển hình; hỗ trợ tín dụng ưu đãi về lãi suất; tổ chức các hoạt động đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực cho các HTX đáp ứng với yêu cầu mới; tư vấn, hướng dẫn bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của các HTX, thành viên; giới thiệu ứng dụng tiến bộ kỹ thuật trong sản xuất - kinh doanh; xúc tiến thương mại mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm cho các cơ sở kinh tế hợp tác, HTX; tổ chức phát động các phong trào thi đua yêu nước trong khu vực kinh tế tập thể, HTX; khen thưởng những tập thể và cá nhân có nhiều thành tích.

Số lượng HTX phát triển tương đối ổn định, bình quân hằng năm thành lập mới khoảng 35 HTX/năm hoạt động trong các lĩnh vực; tạo việc làm cho khoảng 8.000 lao động tại địa phương; có nhiều mô hình HTX điển hình, đi đầu trong việc xây dựng nhãn hiệu, quảng bá sản phẩm nông sản của tỉnh đến người tiêu dùng trong nước như sản phẩm cá nước lạnh, cá lòng hồ thủy điện của HTX Dương Yến, Phong Thổ; HTX nông, công nghiệp và dịch vụ thương mại Than Uyên,..

HTX có đóng góp rất lớn cho việc xây dựng nông thôn mới tại các địa bàn, xây dựng các chuỗi giá trị sản phẩm; một số sản phẩm của HTX được đánh giá là sản phẩm nông nghiệp nông thôn tiêu biểu, nhiều sản phẩm đạt chứng nhận OCOP; tổ chức của HTX từng bước được củng cố, đổi mới phương thức hoạt động, góp phần quan trọng trong chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi, từng bước thay đổi tập quán sản xuất cũ. Các HTX từng bước hoạt động đúng bản chất, tập trung vào việc hỗ trợ kinh tế hộ thành viên thông qua cung cấp dịch vụ, việc làm. Quy mô, vốn và các lĩnh vực hoạt động của HTX được mở rộng. Trình độ của đội ngũ quản lý HTX được nâng cao; nhạy bén với cơ chế thị trường, mạnh dạn áp dụng khoa học công nghệ vào sản xuất, kinh doanh và nâng cao chất lượng các dịch vụ; phát triển mô hình HTX kiểu mới theo hướng tích cực và đa dạng, phù hợp với nhu cầu sản xuất của người nông dân; tạo việc làm, mang lại lợi ích kinh tế cho các thành viên HTX; góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu của tỉnh về xóa đói, giảm nghèo, phát triển kinh tế, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.

Phát huy những thành tựu đã đạt được qua 20 năm xây dựng và phát triển, thời gian tới Liên minh HTX tỉnh xác định tiếp tục bán sát chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh để tham mưu triển khai thực hiện có hiệu quả các chủ trương, nghị quyết của Đảng và chính sách pháp luật của Nhà nước về HTX và kinh tế tập thể; thực hiện tốt các nguyên tắc, phát huy hiệu quả các giá trị của kinh tế hợp tác, sử dụng có hiệu quả các nguồn lực, tiềm năng, lợi  thế của địa phương, phấn đấu hoàn thành tốt các nhiệm vụ được tỉnh giao, đưa khu vực kinh tế hợp tác và HTX tỉnh Lai Châu ngày càng phát triển vững mạnh; góp phần tích cực thực hiện thắng lợi Chương trình xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới và các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.