Trong thời gian qua công tác quản lý, bảo vệ rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng (PCCCR) đã được cấp ủy, chính quyền các cấp từ tỉnh đến cơ sở quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo; các ngành, các cấp đã thực hiện tốt công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về lĩnh vực lâm nghiệp, góp phần nâng cao ý thức, trách nhiệm về bảo vệ rừng và CCCR của các chủ rừng và Nhân dân; các lực lượng công an, quân đội, dân quân tự vệ, kiểm lâm, các tổ chuyên trách bảo vệ rừng đã thực hiện tốt quy chế phối hợp trong công tác quản lý, bảo vệ rừng, PCCCR; các hành vi vi phạm pháp luật về lâm nghiệp được phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời, đúng quy định. Tuy nhiên, trong 09 tháng đầu năm 2024, thời tiết diễn biến phức tạp, nắng nóng, khô hanh kéo dài trên địa bàn tỉnh đã xảy ra 42 vụ cháy làm ảnh hưởng 58,85 ha rừng tự nhiên, rừng trồng.
Theo dự báo của Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia, dự báo những tháng cuối năm 2024 và đầu năm 2025, hiện tượng ENSO (bao gồm El Nino và La Nina) đang trong trạng thái trung tính có khả năng chuyển sang trạng thái La Nina, nước ta sẽ chịu ảnh hưởng trực tiếp, do đó nắng nóng gay gắt sẽ diễn ra ở nhiều địa phương, trong đó có tỉnh Lai Châu, lượng mưa thấp hơn từ 5-15% so với trung bình nhiều năm, nguy cơ xảy ra cháy rừng là rất cao. Tính đến ngày 31 tháng 12 năm 2023, tỉnh Lai Châu có 494.841,24 ha rừng (trong đó xác định có 229.682,51 ha rừng thuộc vùng trọng điểm nguy cơ cháy rừng cao và rất cao).
Để chủ động thực hiện có hiệu quả các biện pháp quản lý, bảo vệ rừng và PCCCR, giảm thiểu đến mức thấp nhất số vụ cháy và diện tích rừng bị cháy trong mùa khô hanh năm 2024 - 2025, tỉnh đã chỉ đạo các ngành, các cấp tiếp tục chỉ đạo triển khai thực hiện có hiệu quả Luật Lâm nghiệp và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật; Thông tư số 25/2019/TT-BNNPTNT ngày 27 tháng 12 năm 2019 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về phòng cháy và chữa cháy rừng; Công văn số 1643/BNN-KL ngày 08 tháng 3 năm 2024 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về việc tăng cường quản lý, bảo vệ rừng, PCCCR; Kế hoạch số 1739/KH-UBND ngày 10 tháng 5 năm 2024 của Uỷ ban nhân dân tỉnh về thực hiện Nghị quyết số 29/NQ-CP ngày 08 tháng 3 năm 2024 của Chính phủ ban hành Chương trình hành động thực hiện Kết luận số 61-KL/TW ngày 17 tháng 8 năm 2023 của Ban Bí thư và các văn bản chỉ đạo của Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh về lâm nghiệp.
Chỉ đạo các Ban Chỉ huy PCCCR tại địa phương tổng kết rút kinh nghiệm công tác bảo vệ rừng, PCCCR năm 2024. Củng cố, kiện toàn và tăng cường hoạt động của Ban Chỉ huy PCCCR các cấp tại địa phương; duy trì các tổ đội chuyên trách bảo vệ rừng thôn bản; rà soát, bố trí lực lượng, phương tiện chủ động sẵn sàng tham gia chữa cháy rừng theo đúng phương châm “bốn tại chỗ”. Trong thời gian nắng nóng, nguy cơ cháy rừng từ cấp III trở lên, chỉ đạo các Ban Chỉ huy PCCCR cấp xã phải phân công thành viên, cán bộ ứng trực 24/24 giờ kể cả các ngày nghỉ, ngày lễ, tết để tiếp nhận thông tin báo cháy; tăng cường lực lượng tuần tra để phát hiện sớm đám cháy rừng và thảm cỏ để triển khai kịp thời các biện pháp chữa cháy kịp thời, hiệu quả; kiểm soát chặt chẽ người ra vào những khu vực rừng có nguy cơ cháy cao; nghiêm cấm các hoạt động có sử dụng lửa trong rừng, ven rừng.
Tăng cường kiểm tra, ngăn chặn kịp thời và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định pháp luật về lấn chiếm đất rừng, chặt phá, khai thác rừng, mua, bán lâm sản, săn bắt động vật hoang dã, chuyển đổi mục đích sử dụng rừng không đúng quy định của pháp luật. Chỉ đạo các phòng chuyên môn, Uỷ ban nhân dân cấp xã và các đơn vị liên quan tập trung nguồn lực, chủ động và quyết liệt trong tổ chức thực hiện công tác bảo vệ rừng và PCCCR; gắn trách nhiệm của các chủ rừng và Nhân dân trong công tác quản lý, bảo vệ rừng với việc thực hiện chi trả dịch vụ môi trường rừng.
Chỉ đạo các chủ rừng phối hợp các địa phương bố trí lực lượng trực canh gác phát hiện sớm lửa rừng; tổ chức tuần tra, kiểm tra, giám sát chặt chẽ người ra, vào các khu vực rừng trọng điểm dễ cháy trong thời gian cao điểm nắng nóng; chủ động chuẩn bị lực lượng, phương tiện, trang thiết bị, dụng cụ chữa cháy để sẵn sàng tham gia chữa cháy khi có cháy rừng xảy ra. Chỉ đạo cơ quan chuyên môn thường xuyên theo dõi thông tin cảnh báo cháy rừng trên hệ thống thông tin cảnh báo cháy sớm của Cục Kiểm lâm tại trang điện tử kiemlam.org.vn; kịp thời thông báo cấp dự báo cháy rừng cho Trung tâm Văn hoá, Thể thao và Truyền thông huyện, thành phố và hệ thống loa phát thanh của xã, thôn (bản), tuyên truyền lưu động và các hình thức phù hợp nhằm nâng cao ý thức, trách nhiệm của chủ rừng, Nhân dân; khi xảy ra cháy rừng phải triển khai ngay lực lượng chữa cháy và thực hiện nghiêm chế độ thông tin, báo cáo về Ban Chỉ huy PCCCR của tỉnh thông qua cơ quan thường trực Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn theo số điện thoại: 0973.883.705 hoặc 0912.928.767 để tổng hợp và tham mưu cho Trưởng Ban Chỉ huy PCCCR tỉnh và Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh có phương án chỉ đạo.
Theo tinh thần chỉ đạo của chính quyền tỉnh, người đứng đầu các địa phương, ngành chức năng chịu trách nhiệm trước cấp ủy, chính quyền tỉnh và trước pháp luật nếu buông lỏng, thiếu trách nhiệm trong quản lý, chỉ đạo để xảy ra cháy rừng, phá rừng, khai thác, mua bán, vận chuyển lâm sản trái pháp luật trên địa bàn.
Tác giả: BBT