Vận hành thông suốt mô hình chính quyền địa phương 2 cấp

Ngay sau khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 1670/NQ-UBTVQH15, ngày 16/6/2025 về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã của tỉnh Lai Châu năm 2025, tỉnh đã quán triệt tinh thần chỉ đạo với quyết tâm cao nhất. Ban Thường vụ Đảng ủy UBND tỉnh, UBND tỉnh sớm ban hành kế hoạch, văn bản cụ thể để triển khai đến từng cơ quan, đơn vị, địa phương. Công tác tuyên truyền, vận động được tiến hành sâu rộng, bảo đảm cán bộ, đảng viên và Nhân dân hiểu rõ ý nghĩa, lợi ích, trách nhiệm và nghĩa vụ trong tiến trình sắp xếp.

Với cách làm bài bản, đồng bộ và minh bạch, Lai Châu đã nhận được sự ủng hộ lớn của nhân dân. Tỷ lệ đồng thuận đạt trên 97% trong các cuộc lấy ý kiến cử tri tại 104 đơn vị hành chính cấp xã. Đây chính là minh chứng rõ nét cho tinh thần đoàn kết, sự đồng lòng, đồng thuận xã hội - yếu tố quyết định để bộ máy mới vận hành thông suốt, không gián đoạn. Đặc biệt, tỉnh chủ động đấu tranh, phản bác các luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch, xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh trong quá trình triển khai. Từ đó, giữ vững ổn định chính trị - xã hội, củng cố niềm tin của nhân dân với Đảng, Nhà nước và chính quyền địa phương.

Một trong những nhiệm vụ then chốt là sắp xếp, bố trí nhân sự, Lai Châu đã thực hiện tốt nguyên tắc phân công cán bộ huyện về xã, cán bộ tỉnh về cơ sở, lấy cán bộ xã làm hạt nhân đoàn kết. Theo đó, tỉnh đã điều động, bố trí hơn 11.600 cán bộ, công chức, viên chức về nhận công tác tại 38 xã, phường. Đồng thời, thực hiện đầy đủ, kịp thời chế độ, chính sách cho 625 trường hợp nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ theo nguyện vọng (trong đó: khối Nhà nước 561 người, khối Đảng 64 người); 7 trường hợp tinh giản biên chế theo quy định. Nhờ vậy, đến nay, các xã, phường mới cơ bản đã có đội ngũ cán bộ chuyên môn, nghiệp vụ được đào tạo bài bản, có kinh nghiệm công tác từ cấp huyện, cấp tỉnh, tạo nòng cốt vững chắc cho mô hình chính quyền mới.

Song song với công tác nhân sự, Lai Châu đặc biệt chú trọng sắp xếp trụ sở làm việc, cơ sở vật chất và phương tiện kỹ thuật. Toàn tỉnh đã rà soát gần 2.000 cơ sở nhà đất, điều hòa phù hợp 82 trụ sở giữa các đơn vị; phân bổ hợp lý, tiết kiệm, tránh lãng phí. Các trang thiết bị, máy móc được bàn giao theo nguyên tắc “nhiệm vụ đi đến đâu, tài sản đi đến đó”, hạn chế tối đa việc mua sắm mới.

Đến nay, Trung tâm Phục vụ hành chính công đi vào hoạt động tại 36 xã, phường, còn 2 xã đặc thù bố trí nhiệm vụ này tại Văn phòng HĐND - UBND xã. Mọi thủ tục hành chính được giải quyết công khai, minh bạch, tích hợp trên dịch vụ công trực tuyến, gắn với chuyển đổi số. Đặc biệt, thời gian qua, tỉnh đã thành lập 10 Đoàn kiểm tra trực tiếp làm việc tại cơ sở, hướng dẫn tháo gỡ khó khăn; lập nhóm hỗ trợ trực tuyến để xử lý nhanh vướng mắc từ cơ sở, thể hiện tinh thần “đồng hành cùng cơ sở, hỗ trợ kịp thời”.

Bên cạnh những kết quả nổi bật, việc triển khai mô hình địa phương 2 cấp ở Lai Châu vẫn còn một số hạn chế như: nhiều xã, phường chưa có trụ sở đạt chuẩn; hạ tầng mạng, thiết bị kỹ thuật chưa đồng bộ; một số nơi còn thiếu cán bộ kế toán, cán bộ công nghệ thông tin; điều kiện ăn ở, sinh hoạt của công chức cơ sở còn khó khăn... Những vấn đề này tỉnh đang tập trung tháo gỡ, bảo đảm sự phát triển đồng bộ, bền vững.

Xác định việc vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách, thời gian tới, tỉnh Lai Châu tiếp tục tập trung thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm sau:

Một là, tiếp tục làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, đẩy mạnh tuyên truyền, quán triệt sâu sắc chủ trương, mục tiêu, yêu cầu và ý nghĩa của việc tổ chức, vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp tới cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân; tạo sự đồng thuận, thống nhất cao trong triển khai thực hiện.

Hai là, các sở, ngành tiếp tục bám sát văn bản chỉ đạo của Trung ương, phối hợp chặt chẽ với các xã, phường để tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng chuyên môn, nghiệp vụ quản lý Nhà nước cho đội ngũ cán bộ cấp xã, tập trung vào các lĩnh vực mới được phân cấp như: tổ chức, xây dựng chính quyền; tài chính; đất đai; chuyển đổi số; dịch vụ công… để nâng cao năng lực xử lý tình huống, khả năng thích ứng với yêu cầu công việc trong mô hình mới.

Ba là, thường xuyên theo dõi tình hình, kịp thời hỗ trợ kỹ thuật, nhân sự, hướng dẫn tháo gỡ vướng mắc phát sinh. Tiếp tục rà soát các văn bản quy phạm pháp luật, tham mưu HĐND, UBND tỉnh ban hành mới hoặc sửa đổi, bổ sung cho phù hợp theo hướng tăng cường phân cấp, phân quyền cho cơ sở, xác định rõ nhiệm vụ, quyền hạn của các cấp chính quyền địa phương.

Bốn là, UBND các xã, phường tập trung chỉ đạo phát triển kinh tế - xã hội: đẩy mạnh ứng dụng khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số trên các lĩnh vực; bảo đảm quốc phòng, an ninh; huy động tối đa nguồn lực, phấn đấu tăng trưởng kinh tế của tỉnh đạt từ 8% trở lên; thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội, khẩn trương hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát. Cùng với đó, rà soát, điều chỉnh quy hoạch phù hợp với địa bàn mới, tạo điều kiện thu hút đầu tư.

Năm là, tiếp tục rà soát, kiện toàn, bố trí cán bộ, công chức theo vị trí việc làm, đảm bảo về số lượng, có năng lực, trình độ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ; quan tâm bố trí công chức kế toán, quản lý đất đai, cán bộ chuyên trách về công nghệ thông tin. Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ chuyên môn, kỹ năng số cho cán bộ, công chức, viên chức đáp ứng yêu cầu làm việc trong môi trường số. Khuyến khích cán bộ tự học tập, chủ động ứng dụng công nghệ mới trong lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện nhiệm vụ. Rà soát, giải quyết đầy đủ, kịp thời chế độ, chính sách cho cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động nghỉ công tác do sắp xếp theo quy định.

Với sự chỉ đạo quyết liệt của Trung ương, sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị và đồng thuận của nhân dân, tỉnh Lai Châu đã và đang vận hành thông suốt mô hình chính quyền địa phương 2 cấp - một mô hình hành chính tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, phục vụ nhân dân tốt hơn, tạo nền tảng cho tăng trưởng xanh, nhanh và bền vững./.