Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn đánh giá cao vị trí đặc biệt của thanh niên đối với sự nghiệp cách mạng, đồng thời rất coi trọng việc giáo dục, rèn luyện đạo đức cách mạng cho đoàn viên, thanh niên. Trong thư gửi Hội nghị Thanh niên Việt Nam ngày 17/8/1947 Bác Hồ đã viết: “Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà. Thật vậy, nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh, một phần lớn là do các thanh niên”
[ 1]. Trong Di chúc thiêng liêng, Người dành một phần riêng để nói về thanh niên. Người căn dặn: “Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và cần thiết”.
Hiện nay, lực lượng đoàn viên thanh niên trên địa bàn tỉnh Lai Châu khá đông đảo, với 31.976 đoàn viên thuộc 12 đơn vị đoàn trực thuộc, 136 đoàn cơ sở và 397 chi đoàn cơ sở. Để tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức lối sống cho thế hệ trẻ, tỉnh đã chú trọng triển khai nhiều hoạt động đa dạng. Hằng năm, 100% đoàn viên được học tập các chỉ thị, nghị quyết của Trung ương, của tỉnh và 4 bài học lý luận chính trị cho đoàn viên, thanh niên. Công tác tuyên truyền, giáo dục lịch sử Đảng, lịch sử vẻ vang của dân tộc, nhất là dịp kỷ niệm các ngày lễ lớn của đất nước, địa phương đến đoàn viên, thanh thiếu niên được tiến hành thường xuyên, kịp thời,... Nhiều cuộc thi tìm hiểu lịch sử đảng bộ, lịch sử truyền thống, nói chuyện chuyên đề, tọa đàm, diễn đàn thanh niên, hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao được tổ chức đã thu hút đông đảo đoàn viên, thanh niên tham gia. Để giáo dục truyền thống "Uống nước nhớ nguồn", từ năm 2008 đến nay, thanh niên toàn tỉnh đã tổ chức được 1.628 hoạt động "Đền ơn đáp nghĩa” với 45.863 lượt đoàn viên, thanh thiếu nhi tham gia. Qua đó khơi dậy niềm tin và tự hào, hun đúc lý tưởng cách mạng, xây dựng ý chí tự lực, tự cường cho thế hệ trẻ; hình thành thế hệ thanh niên giàu lý tưởng, có phẩm chất đạo đức cách mạng, hoài bão, khí phách và năng lực thực tiễn. Bên cạnh đó, ngành Giáo dục - Đào tạo đưa nội dung “Bác Hồ và những bài học về đạo đức, lối sống” vào giảng dạy trong các cấp học từ tiểu học đến trung học phổ thông, Việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh cũng được triển khai rộng rãi, giúp thanh niên hiểu rõ hơn về trách nhiệm của mình trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Thông qua công tác giáo dục, tuyên truyền góp phần xây dựng bản lĩnh chính trị, đạo đức, lối sống cho đoàn viên, thanh niên; củng cố niềm tin của thanh niên đối với sự lãnh đạo của Đảng, xây dựng môi trường xã hội văn minh, lành mạnh cho thanh thiếu niên.
Công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật được các cấp ủy quan tâm chỉ đạo thông qua tổ chức các hoạt động tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý, hoạt động của các mô hình câu lạc bộ giữ gìn trật tự an toàn giao thông, tủ sách pháp luật. Ban Thường vụ Tỉnh đoàn đã tích cực phối hợp với các cơ quan thông tấn báo chí thực hiện tốt công tác tuyên truyền các hoạt động Đoàn - Hội; duy trì cuốn Thông tin tuổi trẻ Lai Châu, các trang thông tin điện tử “Tuổi trẻ Lai Châu”, trang Fanpage của Tỉnh đoàn,... Tăng cường công tác nắm bắt tình hình tư tưởng, dư luận xã hội và định hướng dư luận trong đoàn viên thanh niên trước các vấn đề nhạy cảm, dễ gây bức xúc trong xã hội. Công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh, phản bác thông tin, quan điểm sai trái của các thế lực được triển khai hiệu quả, phát huy vai trò của thanh niên trong tham gia xây dựng Đảng, hệ thống chính trị. Thành lập, duy trì hoạt động của Câu lạc bộ lý luận trẻ; từ năm 2018 đến nay, đã có gần 1.500 bài viết, video đấu tranh, phản bác trên các trang fanpage, kênh youtube của tỉnh.
Nâng cao chất lượng, hiệu quả các phong trào thi đua, cuộc vận động như: phong trào "Đồng hành với thanh niên trong lập thân, lập nghiệp", “Tôi yêu Tổ quốc tôi”. Thanh niên khối các trường học triển khai các phong trào "Học sinh 3 rèn luyện, sinh viên 5 tốt", góp phần xây dựng xã hội học tập, phát triển nguồn nhân lực trẻ. Phong trào “3 trách nhiệm” được các cấp bộ đoàn triển khai rộng khắp. Hỗ trợ, cổ vũ thanh niên thi đua học tập, lao động rèn luyện, tham gia tích cực phong trào “Sáng tạo trẻ” với phương châm “Mỗi đoàn viên, thanh niên một ý tưởng sáng tạo; mỗi chi đoàn là một hộp thư sáng kiến; mỗi cơ sở đoàn là một vườn ươm sáng tạo”. Hình thức triển khai khá sinh động, hấp dẫn tổ chức tọa đàm, gặp mặt nói chuyện thời sự, các hội thi, hội diễn, đặc biệt là tham gia các cuộc thi “Kể chuyện về tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”,... Xây dựng cho thanh niên ý thức tự học, học tập suốt đời, phương pháp tư duy sáng tạo, độc lập. Tạo cơ hội cho thanh niên thể hiện rõ vai trò xung kích đi đầu trên nhiều lĩnh vực, từng bước đáp ứng yêu cầu trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Thông qua các phong trào, các chương trình hành động cách mạng đã góp phần hình thành lớp thanh niên mới giàu về ý chí, giỏi về chuyên môn, có bản lĩnh chính trị vững vàng, nhiệt huyết, đóng góp tích cực trong phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác giáo dục, rèn luyện đạo đức lối sống trong đoàn viên thanh niên vẫn còn một số vấn đề cần quan tâm: Một bộ phận thanh niên còn thiếu bản lĩnh, dễ bị dao động trước những tác động tiêu cực của xã hội. Tình trạng tảo hôn, thanh niên vi phạm pháp luật, mắc tệ nạn xã hội vẫn còn tồn tại, gây khó khăn cho công tác giáo dục…
Thời gian tới để tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác giáo dục, rèn luyện đạo đức, lối sống cho thanh niên, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ xác định cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện một số giải pháp trọng tâm, như: Tiếp tục quán triệt sâu sắc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng về công tác thanh niên, đặc biệt là việc giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho thế hệ trẻ. Thường xuyên giáo dục, tuyên truyền chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước gắn với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”. Chú trọng đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục truyền thống cách mạng cho đoàn viên, thanh niên. Triển khai hiệu quả ba phong trào hành động cách mạng: “Thanh niên tình nguyện”, “Tuổi trẻ sáng tạo”, “Tuổi trẻ xung kích bảo vệ Tổ quốc”,… phù hợp với đặc thù của từng địa phương, đơn vị. Đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền, giáo dục; phát huy thế mạnh của internet, mạng xã hội trong tuyên truyền, tạo sức lan toả sâu rộng. Tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của tổ chức đoàn để xây dựng tổ chức đoàn, hội vững mạnh. Thường xuyên nắm bắt tình hình tư tưởng đoàn viên, thanh niên để giải quyết kịp thời những khó khăn, vướng mắc cho đoàn viên, thanh niên. Tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức, ý thức đề kháng với các thông tin xấu độc, sai trái, xuyên tạc để thanh niên hiểu rõ âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, tích cực đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Thanh niên Lai Châu luôn tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và sự phát triển của đất nước; nêu cao tinh thần yêu nước; tiếp tục phát huy truyền thống cách mạng, ý thức xây dựng, phát triển và bảo vệ quê hương, đất nước; năng động, sáng tạo, có hoài bão, ước mơ, sẵn sàng cống hiến trí tuệ, sức trẻ, xung kích vì cuộc sống cộng đồng. Đó sẽ là các yếu tố tạo thành nền tảng vững chắc cho sự phát triển của thanh niên và công tác thanh niên trong những năm tiếp theo, tạo động lực và khí thế mạnh mẽ cho tuổi trẻ tỉnh Lai Châu rèn luyện, cống hiến và trưởng thành.