Dân tộc Khơ Mú
Các tên gọi khác: Xá Cẩu, Mứn Xen, Pu Thênh, Tềnh, Tày Hạy
- Các tên gọi khác: Xá Cẩu, Mứn Xen, Pu Thênh, Tềnh, Tày Hạy
- Số hộ 1.471; số dân 7.464 người, chiếm tỷ lệ 1,93% trong tổng số 20 dân tộc.
- Địa bàn cư trú chủ yếu ở hai huyện Sìn Hồ và Than Uyên. Huyện Mường Tè có hơn 600 nhân khẩu, ở huyện Tam Đường có 9 người, thuộc nhóm ngôn ngữ Môn - Khơ me ngữ hệ Nam Á.
- Phương thức canh tác: Người Khơ Mú sống chủ yếu bằng kinh tế nương rẫy. Cây trồng chính là ngô, khoai, sắn. Trong canh tác, đồng bào dùng dao, rìu, gậy chọc hốc là chính. Hái lượm săn bắn giữ vị trí quan trọng, nhất là lúc giáp hạt. Đồng bào nuôi gia súc, gia cầm chỉ để phục vụ dịp lễ lạt, tiếp khách. Nghề đan lát phát triển. Đồng bào đan các đồ dùng để vận chuyển, chứa lương thực, không phát triển nghề dệt vải, nên thường mua quần áo, váy của người Thái để mặc.
- Tục cưới: Hôn nhân một vợ một chồng, vợ chồng bình đẳng, chung thủy. Có tục ở rể một năm, sau đó mới đưa vợ về nhà mình. Khi ở nhà vợ, người chồng đổi họ theo vợ, còn nếu có con thì con theo họ mẹ, trái lại khi về nhà chồng thì vợ phải đổi họ theo chồng và các con lại mang họ bố. Người cùng dòng họ không được lấy nhau, nhưng con trai cô được lấy con gái cậu. Trong việc dựng vợ gả chồng và trong cuộc sống gia đình, vai trò của người cậu đối với các cháu rất quan trọng.
- Tang ma: Khi có người chết người nhà bắn 3 phát súng kíp, đốt một đống lửa trước nhà để báo cho dân làng biết. Người chết được rửa mặt, mặc quần áo mới, cho vào quan tài và được quản tại gian thờ ma nhà. Sau 3 đến 5 ngày người chết được an táng, con cháu, anh em, trong dòng họ phải để tang trong 3 năm.
- Nhà ở: Nhà sàn giống nhà sàn của người Thái, đến nay ở nhiều nơi người Khơ Mú vẫn còn du canh du cư. Làng bản của họ thường cách xa nhau, nhỏ bé, ít dân. Nhà cửa phần lớn làm sơ sài, đồ dùng trong nhà cũng ít ỏi.
- Trang phục: Người Khơ Mú không phát triển nghề dệt vải, nên thường mua quần áo, váy của người Thái để mặc. Sắc thái Khơ Mú thể hiện ở trang phục hầu như đã bị phai mờ tuy trang sức của phụ nữ còn có đôi điểm riêng biệt gồm hệ thống vòng đeo tay, hoa tai, ghim cài tóc bằng bạc.
- Số hộ 1.471; số dân 7.464 người, chiếm tỷ lệ 1,93% trong tổng số 20 dân tộc.
- Địa bàn cư trú chủ yếu ở hai huyện Sìn Hồ và Than Uyên. Huyện Mường Tè có hơn 600 nhân khẩu, ở huyện Tam Đường có 9 người, thuộc nhóm ngôn ngữ Môn - Khơ me ngữ hệ Nam Á.
- Phương thức canh tác: Người Khơ Mú sống chủ yếu bằng kinh tế nương rẫy. Cây trồng chính là ngô, khoai, sắn. Trong canh tác, đồng bào dùng dao, rìu, gậy chọc hốc là chính. Hái lượm săn bắn giữ vị trí quan trọng, nhất là lúc giáp hạt. Đồng bào nuôi gia súc, gia cầm chỉ để phục vụ dịp lễ lạt, tiếp khách. Nghề đan lát phát triển. Đồng bào đan các đồ dùng để vận chuyển, chứa lương thực, không phát triển nghề dệt vải, nên thường mua quần áo, váy của người Thái để mặc.
- Tục cưới: Hôn nhân một vợ một chồng, vợ chồng bình đẳng, chung thủy. Có tục ở rể một năm, sau đó mới đưa vợ về nhà mình. Khi ở nhà vợ, người chồng đổi họ theo vợ, còn nếu có con thì con theo họ mẹ, trái lại khi về nhà chồng thì vợ phải đổi họ theo chồng và các con lại mang họ bố. Người cùng dòng họ không được lấy nhau, nhưng con trai cô được lấy con gái cậu. Trong việc dựng vợ gả chồng và trong cuộc sống gia đình, vai trò của người cậu đối với các cháu rất quan trọng.
- Tang ma: Khi có người chết người nhà bắn 3 phát súng kíp, đốt một đống lửa trước nhà để báo cho dân làng biết. Người chết được rửa mặt, mặc quần áo mới, cho vào quan tài và được quản tại gian thờ ma nhà. Sau 3 đến 5 ngày người chết được an táng, con cháu, anh em, trong dòng họ phải để tang trong 3 năm.
- Nhà ở: Nhà sàn giống nhà sàn của người Thái, đến nay ở nhiều nơi người Khơ Mú vẫn còn du canh du cư. Làng bản của họ thường cách xa nhau, nhỏ bé, ít dân. Nhà cửa phần lớn làm sơ sài, đồ dùng trong nhà cũng ít ỏi.
- Trang phục: Người Khơ Mú không phát triển nghề dệt vải, nên thường mua quần áo, váy của người Thái để mặc. Sắc thái Khơ Mú thể hiện ở trang phục hầu như đã bị phai mờ tuy trang sức của phụ nữ còn có đôi điểm riêng biệt gồm hệ thống vòng đeo tay, hoa tai, ghim cài tóc bằng bạc.
Tác giả: Thu Phương
Văn bản mới
- Đang truy cập71
- Hôm nay8,294
- Tháng hiện tại519,769
- Tháng trước822,061
- Tổng lượt truy cập34,243,595
