Với đặc thù của tỉnh miền núi, đa dân tộc, địa bàn rộng, địa hình rừng núi, giao thông chia cắt, đời sống Nhân dân ở vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới có nhiều khó khăn. Các thế lực thù địch, phản động lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo, kích động gây chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc; hoạt động buôn bán, vận chuyển ma túy, buôn lậu, mua bán người, xuất nhập cảnh trái phép qua biên giới tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp.
Trước tình hình đó, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh đã lãnh đạo, chỉ đạo quán triệt đầy đủ, sâu sắc các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, nhất là Nghị quyết số 28 của Bộ Chính trị về tiếp tục xây dựng các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thành khu vực phòng thủ vững chắc trong tình hình mới; Nghị quyết Trung ương 8 khóa XI, XIII về chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, Nghị định 21 của Chính phủ về khu vực phòng thủ. Ban hành nhiều chủ trương, chính sách lãnh đạo xây dựng lực lượng vũ trang tỉnh vững mạnh toàn diện, mẫu mực tiêu biểu; trọng tâm là tích cực đấu tranh phòng, chống âm mưu chống phá của các thế lực thù địch; xử lý kịp thời các tình huống không để bị động, bất ngờ; tạo môi trường thuận lợi cho phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội.
Lực lượng vũ trang tỉnh thường xuyên giáo dục, nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho cán bộ, đảng viên, chiến sỹ xây dựng lực lượng vũ trang tỉnh vững mạnh; nâng cao chất lượng chính trị, trình độ chuyên môn, khả năng sẵn sàng chiến đấu, chấp hành kỷ luật, xây dựng chính quy, rèn luyện thể lực, đẩy mạnh cải cách hành chính quân sự, xây dựng cơ sở vật chất hậu cần, kỹ thuật đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Làm tốt chức năng tham mưu, phối hợp các lực lượng trong công tác dự báo, nắm, quản lý tình hình địa bàn; tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát, quản lý biên giới, cửa khẩu, lối mở; thực hiện hiệu quả công tác trinh sát biên phòng và đấu tranh phòng, chống tội phạm; duy trì tốt hoạt động trao đổi thông tin với lực lượng chức năng phía Trung Quốc; thực hiện nghiêm quy trình, thủ tục kiểm tra, kiểm soát xuất nhập cảnh, xuất, nhập khẩu; tham mưu tiến hành các bước nâng cấp các cặp cửa khẩu và khôi phục các lối mở biên giới.
Chuẩn bị đầy đủ lực lượng, phương tiện theo phương châm “4 tại chỗ”, sẵn sàng ứng phó sự cố thiên tai, dịch bệnh, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn,...bảo vệ tính mạng, tài sản của Nhà nước và Nhân dân. Trong nhiệm kỳ qua tổ chức huy động gần 5000 lượt cán bộ, chiến sĩ tham gia giúp Nhân dân khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn; vận chuyển hơn 150 tấn hàng hóa, di dời 1.650 lượt người đến nơi ở an toàn; giúp lợp 2.450 ngôi nhà bị tốc mái; trong phòng, chống đại dịch Covid-19 tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo thành lập Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch ở các cấp; thành lập các khu cách ly ở cấp tỉnh, huyện; xây dựng bệnh viện dã chiến, tổ chức các chốt kiểm soát, ngăn chặn dịch; góp phần ổn định đời sống Nhân dân, được cấp ủy, chính quyền địa phương đánh giá cao.
Hằng năm, bố trí ngân sách cho quốc phòng đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao. Gắn nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội với củng cố, tăng cường quốc phòng, an ninh… Coi trọng xây dựng các tiềm lực trong khu vực phòng thủ, xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc. Thường xuyên củng cố, kiện toàn kịp thời Ban Chỉ đạo Khu vực phòng thủ các cấp. Nổi bật là lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thành công diễn tập khu vực phòng thủ tỉnh năm 2022 đạt kết quả xuất sắc... Thông qua diễn tập năng lực lãnh đạo, chỉ đạo, vận hành cơ chế trong tác chiến phòng thủ của cấp ủy, chính quyền địa phương và trình độ tổ chức, hiệp đồng chiến đấu của lực lượng vũ trang tỉnh được nâng lên rõ rệt.
Thường xuyên lãnh đạo nâng cao chất lượng xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân ngày càng vững chắc. Thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh đã sắp xếp, tổ chức lại cơ quan quân sự địa phương theo hướng tinh, gọn, mạnh. Sau sắp xếp, số lượng đầu mối trực thuộc giảm từ 16 đơn vị xuống còn 8 đơn vị; quá trình sáp nhập, giải thể đã kết hợp chặt chẽ công tác tư tưởng, tổ chức và chính sách bảo đảm giữ vững ổn định tình hình đơn vị; hoạt động có chất lượng, hiệu quả.
Tuy nhiên, chất lượng huấn luyện và khả năng sẵn sàng chiến đấu chưa đồng đều giữa các đơn vị, nhất ở vùng sâu, vùng xa, biên giới; một số cán bộ quân sự cơ sở còn chưa được đào tạo cơ bản, trách nhiệm trong công tác tham mưu có việc còn hạn chế.
Thời gian tới, để lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng lực lượng vũ trang tỉnh nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ tổ quốc trong tình hình mới, cần tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của các cấp uỷ Đảng, chính quyền địa phương đối với nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, bảo vệ biên giới quốc gia; phát huy sức mạnh tổng hợp của các cấp, các ngành, các tổ chức chính trị xã hội và Nhân dân các dân tộc để tăng cường củng cố xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh vững chắc. Thực hiện chặt chẽ, hiệu quả các biện pháp quản lý nhà nước về quốc phòng, an ninh, đối ngoại biên phòng, quản lý biên giới quốc gia; chủ động nắm chắc, dự báo chính xác tình hình, phối hợp xử lý tốt các tình huống về quân sự, quốc phòng, không để bị động, bất ngờ. Chú trọng xây dựng lực lượng vũ trang tỉnh vững mạnh toàn diện, mẫu mực tiêu biểu; cán bộ, chiến sĩ có bản lĩnh chính trị vững vàng, trung thành tuyệt đối với Đảng, Nhà nước, Nhân dân, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao; duy trì nghiêm chế độ trực sẵn sàng chiến đấu, nâng cao chất lượng huấn luyện, diễn tập, làm tốt công tác bảo đảm bí mật quân sự, bí mật Nhà nước; xây dựng cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin quân sự đồng bộ, hiện đại, cơ động, an toàn; xây dựng tổ chức lực lượng vũ trang tinh, gọn, mạnh, đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Phát huy vai trò nòng cốt của Nhân dân xây dựng và củng cố nền quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, biên phòng toàn dân vững chắc; cùng lực lượng vũ trang tỉnh tạo thế trận khu vực phòng thủ liên hoàn, rộng khắp, vững chắc ngay từ cơ sở, đặc biệt trong quản lý, bảo vệ biên giới, chủ quyền Tổ quốc./.
Tác giả: Thanh Xuân