"Sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng thực phẩm tươi sống an toàn; kiểm soát rượu, phòng tránh ngộ độc rượu" trên địa bàn tỉnh

Việc đề ra chủ đề cho Tháng hành động năm 2017 nhằm cụ thể hóa những nhiệm vụ cấp bách trong công tác đảm bảo ATTP của tỉnh hiện nay. Thực hiện tốt hơn công tác tuyên truyền, giáo dục nhằm nâng cao vai trò, trách nhiệm của chính quyền các cấp, nhất là cơ sở, người quản lý; nhận thức, ý thức, trách nhiệm của người sản xuất, kinh doanh, người tiêu dùng trong công tác bảo đảm ATTP đối với thực phẩm nói chung, đặc biệt là rượu, các sản phẩm tươi sống (rau, thịt, thủy sản) nói riêng. Đồng thời tăng cường thanh tra, kiểm tra bảo đảm ATTP tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm, rượu. Các cơ sở sơ chế, chế biến, lưu thông, buôn bán thực phẩm tươi sống, đặc biệt là các chợ truyền thống, chợ đầu mối nông sản, thực phẩm; khuyến khích người dân tham gia tố giác các vi phạm về an toàn thực phẩm để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. Qua đó, giảm thiểu ngộ độc thực phẩm do tiêu dùng rượu, thực phẩm rau, thịt tươi sống không an toàn.

Thực tiễn tiêu dùng thực phẩm hiện nay, rau, thịt, thủy sản là những sản phẩm chủ lực và phổ biến trong bữa ăn hằng ngày của người Việt Nam, cùng với rượu là thức uống phổ biến trong các sinh hoạt ẩm thực cộng đồng. Tuy nhiên, trong quá trình sản xuất, kinh doanh vì nhiều nguyên nhân khác nhau, những thực phẩm này tiềm ẩn nhiều nguy cơ như tồn dư thuốc bảo vệ thực vật, kim loại nặng trên rau; tồn dư chất cấm, thuốc kháng sinh trên thịt, thủy sản; ô nhiễm vi sinh vật gây bệnh trên rau, thịt, thủy sản; rượu có hàm lượng methanol cao... Dẫn đến các sản phẩm khi đưa ra tiêu dùng không đảm bảo ATTP, có thể dẫn đến ngộ độc thực phẩm gây ra bệnh đường ruột, các bệnh mãn tính, ảnh hưởng trực tiếp và lâu dài tới sức khỏe người tiêu dùng. Thực tế, từ đầu năm đến nay đã xảy ra nhiều vụ ngộ độc rượu nghiêm trọng, trong đó có cả ở tỉnh Lai Châu, dẫn đến tử vong gây hoang mang trong xã hội.

Vì vậy, chủ đề của Tháng hành động năm 2017 đã đặt ra yêu cầu phải tuyên truyền sâu rộng đến các tổ chức, cá nhân biết và tuân thủ pháp luật về ATTP, từng bước hạn chế những nhược điểm, nguy cơ tiềm ẩn mà thực phẩm rượu, rau, thịt, thủy sản không an toàn có thể mang đến, cũng như hỗ trợ người dân, doanh nghiệp đẩy mạnh liên kết chuỗi sản xuất, tiêu thụ nông sản thực phẩm an toàn, đầu tư vào sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, áp dụng thực hành quy trình sản xuất nông nghiệp tốt (VietGAP), hệ thống quản lý ATTP tiên tiến như HACCP, ISO22000, tiếp tục nhân rộng mô hình điểm về ATTP rau, thịt, thủy sản trên địa bàn tỉnh.

Để thực hiện hiệu quả, cần huy động tối đa nhiều hình thức truyền thông cùng vào cuộc, tạo thành hệ thống thông tin đồng bộ và rộng khắp. Trước hết, huy động báo chí của tỉnh dành nhiều thời gian, thời lượng tuyên truyền về ATTP; phát huy hệ thống đài truyền thanh cơ sở để tập trung chuyển tải thông điệp "Tháng hành động" đến các nhóm đối tượng ưu tiên; tổ chức tọa đàm, đối thoại, phổ biến các nội dung pháp luật về ATTP trên đài phát thanh, truyền hình, ở khu dân cư. Tăng cường truyền thông trực tiếp thông qua đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên của Đảng; đội ngũ cán bộ y tế, giáo dục, biên phòng, nông nghiệp phát triển nông thôn, các ban, ngành, đoàn thể với các hình thức dễ tiếp thu như hướng dẫn thực hành cụ thể theo nhóm, nói chuyện chuyên đề, hội thi quần chúng. Đưa vào thảo luận và có nghị quyết về đảm bảo ATTP trong các đợt sinh hoạt của các cấp ủy đảng. Kết hợp các hình thức truyền thông phù hợp như băng - rôn, khẩu hiệu, hướng dẫn trực quan... Đặc biệt, cần huy động được sự hưởng ứng tham gia của các tổ chức, cá nhân doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thực phẩm và các tổ chức, đoàn thể bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng cùng tham gia vào các hoạt động truyền thông, tuyên truyền về các nội dung bảo đảm ATTP rau, thịt và phòng ngừa ngộ độc rượu.
 
Các hoạt động truyền thông cần phải xuất phát từ việc tuyên truyền, hướng dẫn sản xuất, chế biến, bảo quản và tiêu dùng thực phẩm tươi sống an toàn; trong đó, nêu cao vai trò trách nhiệm thực hiện tốt các quy định về đảm bảo ATTP như: Quy định về sử dụng thuốc bảo vệ thực vật trên rau, sử dụng hóa chất, thuốc kháng sinh trong chăn nuôi; phòng ngừa ô nhiễm rau, củ, quả, nông sản do tồn dư thuốc bảo vệ thực vật, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật ngoài danh mục; quy định các điều kiện, tiêu chuẩn về sản xuất, kinh doanh rượu... Nghĩa là người sản xuất, kinh doanh thực phẩm tươi sống và rượu phải nắm vững để thực hiện tốt các văn bản quy phạm pháp luật, các tiêu chuẩn, quy chuẩn, hệ thống quản lý ATTP, an toàn dịch bệnh trong sản xuất, sơ chế, chế biến, kinh doanh rau, thịt, thủy sản tươi sống và rượu; tuyệt đối không sử dụng tạp chất, cồn công nghiệp để pha chế, chế biến rượu cho người sử dụng.

Còn người tiêu dùng phải hiểu rõ về quyền lợi và nghĩa vụ của mình trong an toàn thực phẩm. Đặc biệt là quyền khiếu nại, trách nhiệm khai báo, tố giác các hành vi vi phạm ATTP của các tổ chức, cá nhân trong hoạt động sản xuất, kinh doanh thực phẩm. Được hướng dẫn cách chọn mua, chế biến, bảo quản và tiêu dùng rau, thịt, thủy sản tươi sống; rượu, đồ uống an toàn. Đặc biệt, có kỹ năng về tiêu dùng thực phẩm để từ chối các cơ sở sản xuất, kinh doanh rau, thịt, thủy sản, rượu không đảm bảo ATTP; hiểu rõ tác hại của sử dụng rượu, đặc biệt là rượu pha bằng cồn công nghiệp, rượu có chứa hàm lượng methanol cao. Từ đó, không tiêu thụ những sản phẩm không rõ nguồn gốc hoặc có dấu hiệu ôi, thiu, mốc, hỏng; khai báo khi bị ngộ đốc thức phẩm và các bệnh truyền qua thực phẩm.

Các cơ quan báo chí của tỉnh tăng cường đưa tin, tuyên truyền về các hoạt động bảo đảm ATTP, nhất là rau, thịt, thủy sản, rượu trên địa bàn tỉnh; chú trọng quảng bá danh sách "địa chỉ xanh, nông sản sạch" đến người tiêu dùng, giới thiệu, biểu dương các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh rau, thịt, thủy sản, rượu, tích cực tham gia các hoạt động bảo đảm ATTP. Đồng thời phê phán, đưa tin các đơn vị, cá nhân vi phạm các quy định pháp luật về đảm bảo ATTP như sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, phân bón, thuốc thú y, kháng sinh, trong danh mục cấm, thức ăn chăn nuôi có chất cấm...
 
Chỉ rõ các vấn đề bức xúc nhất hiện nay trong công tác quản lý ATTP, nêu rõ trách nhiệm của các nhà quản lý, của các cấp chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể và từng cá nhân, tập thể trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, tiêu dùng thực phẩm, rượu tại các sự việc cụ thể. Thẳng thắn chỉ rõ những vấn đề yếu kém trong công tác quản lý ATTP của chính quyền các cấp, tổ chức, cá nhân liên quan. Chú trọng làm tốt công tác tuyên truyền, hướng dẫn cho các đối tượng hiểu đúng, thực hiện đúng Luật An toàn thực phẩm, Nghị định hướng dẫn Luật ATTP, các thông tư quy định bảo đảm ATTP; đặc biệt là các hình thức xử lý vi phạm về ATTP theo quy định của pháp luật./.