Giai đoạn 2020 - 2025, tỉnh Lai Châu đã xác định mục tiêu “... Nâng cao chất lượng giáo dục, chăm sóc sức khỏe Nhân dân và chất lượng dân số; bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa bản sắc tốt đẹp của các dân tộc để xây dựng con người phát triển toàn diện; bảo vệ môi trường, chủ động ứng phó có hiệu quả với biến đổi khí hậu. Đảm bảo an sinh xã hội, giảm nghèo bền vững, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân...”.
Quán triệt và triển khai các nhiệm vụ đề ra, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh đã ban hành các nghị quyết chuyên đề, kế hoạch thực hiện các mục tiêu phát triển văn hóa, xã hội như Nghị quyết số 04-NQ/TU, ngày 17/02/2021 về bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc gắn với phát triển du lịch giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030; Nghị quyết số 06 - NQ/TU, ngày 15/3/2021 về nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý người dân tộc thiểu số và cán bộ chủ chốt cấp xã giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030; Nghị quyết số 10-NQ/TU, ngày 05/7/2022 về tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng đối với việc thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021-2025....
Tỉnh đã quan tâm đầu tư, tập trung các nguồn lực, bố trí kinh phí triển khai thực hiện đạt nhiều kết quả tích cực. Thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo từng bước có hiệu quả. Cơ sở giáo dục, đào tạo được sắp xếp tinh gọn, phù hợp với thực tiễn. Chất lượng giáo dục được nâng lên, tỷ lệ trường đạt chuẩn quốc gia đạt 73,5%; đội ngũ nhà giáo cơ bản bảo đảm về chất lượng và cơ cấu, đáp ứng yêu cầu đổi mới dạy học. Cơ sở vật chất trường lớp tiếp tục được đầu tư, tỷ lệ phòng học kiên cố đạt 79,7%. Phổ cập giáo dục, xóa mù chữ, được quan tâm chỉ đạo, tỉnh được công nhận đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học mức độ 3. Tỷ lệ huy động học sinh trong độ tuổi đến trường và hoàn thành chương trình ở các cấp học đều đạt cao. Mẫu giáo đạt 99,8%, tiểu học đạt 99,9%, Trung học cơ sở đạt 95,5%, Trung học phổ thông đạt 60%; tỷ lệ trẻ em hoàn thành chương trình giáo dục mầm non đạt 100%, hoàn thành chương trình tiểu học đạt 100%. Xã hội hóa giáo dục được thúc đẩy, đã huy động được hơn 200 tỷ đồng vào đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, hỗ trợ học sinh có hoàn cảnh khó khăn. Mỗi năm đào tạo nghề cho hơn 8,1 nghìn người, giải quyết việc làm cho khoảng 9,4 nghìn người, tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 62,4%.
Thực hiện hiệu quả các chủ trương, chính sách chăm sóc sức khỏe Nhân dân. Hệ thống y tế được củng cố và nâng cao hiệu quả hoạt động; đội ngũ thầy thuốc, nhân viên y tế được kiện toàn, đạt tỷ lệ 13,1 bác sĩ/vạn dân. Chất lượng khám, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe Nhân dân được nâng lên, tiếp tục triển khai, mở rộng các dịch vụ kỹ thuật cao, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số vào hoạt động quản lý, điều hành khám, chữa bệnh, 70% dân số được quản lý bằng hồ sơ sức khỏe điện tử. Khống chế thành công dịch Covid-19; chất lượng dân số từng bước được cải thiện; tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế đạt 95%.
Triển khai thực hiện hiệu quả chương trình trọng điểm về bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp các dân tộc gắn với phát triển du lịch. Chất lượng các hoạt động văn hóa, nghệ thuật được nâng lên; ưu tiên xác định, lựa chọn những giá trị văn hóa đặc sắc để bảo tồn và phát huy. Phục dựng 14 lễ hội, duy trì tổ chức 39 lễ hội truyền thống; xây dựng 6 hồ sơ khoa học di sản văn hóa phi vật thể đề nghị đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Các phong trào, hoạt động xây dựng đời sống văn hóa trong cộng đồng dân cư đạt hiệu quả tốt; tập trung xây dựng nếp sống văn minh, góp phần xây dựng giá trị văn hóa con người Lai Châu với tinh thần đoàn kết, vượt khó, có ý chí và khát vọng vươn lên; đời sống tinh thần của người dân từng bước được nâng lên.
Công tác giảm nghèo, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi được chú trọng. Tập trung đầu tư hệ thống hạ tầng hỗ trợ phát triển sản xuất; đa dạng hóa sinh kế, nhân rộng mô hình giảm nghèo, quan tâm hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở, đất ở, đất sản xuất gắn với hỗ trợ sinh kế đã góp phần tạo việc làm, cải thiện đời sống Nhân dân, thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các địa bàn; tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh, bình quân 3,9%/năm, riêng các huyện nghèo giảm 5,4%/năm, còn khoảng 16,3%. Tập trung xóa bỏ các hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu trong Nhân dân, nhất là đồng bào các dân tộc thiểu số; giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Chú trọng xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức người dân tộc thiểu số.
Công tác an sinh xã hội được bảo đảm; truyền thống “uống nước nhớ nguồn” được phát huy, chế độ chính sách đối với người có công được thực hiện tốt; hoàn thành việc xóa nhà tạm, nhà dột nát; thực hiện tốt công tác chăm sóc, bảo vệ trẻ em. Các hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo được quản lý theo quy định pháp luật.
Tuy nhiên, chất lượng khám, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe Nhân dân còn hạn chế; hiệu quả hoạt động của hệ thống y tế ở cơ sở chưa cao. Cơ sở vật chất, thiết bị dạy học còn bất cập, nhiều nơi chưa đáp ứng yêu cầu; thiếu giáo viên các môn chuyên biệt như Tiếng Anh, Tin học, Mỹ thuật, Âm nhạc; tỷ lệ hộ nghèo còn cao, đời sống của một bộ phận đồng bào dân tộc nhất là vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới còn nhiều khó khăn. Việc xóa bỏ hủ tục, phong tục tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh trong Nhân dân ở một số địa phương, đơn vị chuyển biến chậm.
Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XV, nhiệm kỳ 2025 - 2030 xác định mục tiêu: “... Phát triển toàn diện văn hóa, y tế, giáo dục, nâng cao đời sống của Nhân dân... Phấn đấu đến năm 2030 đưa Lai Châu trở thành tỉnh phát triển trung bình của vùng trung du và miền núi phía Bắc; đến năm 2045 trở thành tỉnh trung bình của cả nước...”, trong đó xác định 9 nhóm chỉ tiêu về xã hội: hoàn thành phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em từ 3 đến 5 tuổi; giữ vững và nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi; phổ cập giáo dục tiểu học mức độ 3 và đạt chuẩn phổ cập giáo dục trung học cơ sở mức độ 2; tỷ lệ trường đạt chuẩn quốc gia từ 80% trở lên; tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân 3-4%/năm, phấn đấu đến năm 2030 cơ bản không còn hộ nghèo; có trên 13,5 bác sĩ/1 vạn dân; tỷ lệ xã đạt tiêu chí quốc gia về y tế đạt trên 92%; tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế đạt trên 96%; tuổi thọ bình quân đạt 70 tuổi...
Để thực hiện thắng lợi mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XV đề ra, thời gian tới cần phát huy vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy; hiệu lực, hiệu quả hoạt động của chính quyền các cấp. Tập trung xây dựng văn hóa, xã hội, phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số tạo nền tảng vững chắc cho phát triển bền vững. Đẩy mạnh đổi mới, đột phá, phát triển toàn diện giáo dục và đào tạo theo tinh thần Nghị quyết số 71-NQ/TW, ngày 22/8/2025, Kết luận số 91-KL/TW, ngày 12/8/2024 của Bộ Chính trị đảm bảo thiết thực, hiệu quả, phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh; củng cố trường dân tộc nội trú, bán trú, xây dựng trường phổ thông nội trú liên cấp tại xã biên giới, đồng thời quan tâm phát triển giáo dục ngoài công lập, đa dạng hóa loại hình trường học. Thực hiện hiệu quả các giải pháp đột phá trong bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân theo Nghị quyết số 72-NQ/TW, ngày 09/9/2025 của Bộ Chính trị và Chiến lược quốc gia bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân đến năm 2030, tầm nhìn năm 2045. Xây dựng hệ thống y tế hiện đại, thông minh, công bằng, chất lượng, bền vững; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong hoạt động y tế.
Thực hiện tốt chính sách bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp các dân tộc, phấn đấu có ít nhất 8 di tích được xếp hạng, 70% di tích quốc gia được đầu tư tu bổ, tôn tạo; nâng cao chất lượng hiệu quả quản lý nhà nước về văn hóa, đẩy mạnh chuyển đổi số và ứng dụng khoa học công nghệ trong lĩnh vực văn hoá. Triển khai quyết liệt, hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững, khắc phục hiệu quả tình trạng tái nghèo; nâng cao chất lượng phong trào thi đua “Cả nước chung tay vì người nghèo - không để ai bị bỏ lại phía sau”, phát huy truyền thống đoàn kết, tương thân, tương ái giúp các hộ nghèo vươn lên phát triển kinh tế góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho Nhân dân.