Lai Châu đẩy mạnh công tác Đền ơn đáp nghĩa

* Hoàn cảnh ra đời và ý nghĩa của Ngày Thương binh – Liệt sĩ.

Cách mạng tháng Tám năm 1945 thành công, nước Việt Nam Dân chủ cộng hoà (nay là nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa Việt Nam) ra đời chưa được bao lâu thì thực dân Pháp quay lại xâm lược nước ta một lần nữa. Với tinh thần quật cường, kiên quyết bảo vệ thành quả cách mạng, giữ vững nền độc lập cho Tổ quốc, quân và dân ta đã anh dũng chiến đầu chống lại quân xâm lược. Trong những năm đầu của cuộc kháng chiến quyết liệt chống thực dân Pháp, nhiều đồng bào, chiến sĩ đã hy sinh. Thấm nhuần đạo lý truyền thống "Uống nước nhớ nguồn", "Đền ơn đáp nghĩa" của dân tộc và thấu hiểu sâu sắc giá trị của sự hy sinh, cống hiến to lớn của các anh hùng liệt sĩ, thương bình đối với đất nước, Đảng, Chính phủ, Bác Hồ và Nhân dân ta đã dành tất cả tình thương yêu cho các chiến sĩ và đồng bào đã vì độc lập, tự do của Tổ quốc mà bị thương và hy sinh.

Khi cuộc kháng chiến toàn quốc bùng nổ, thực hiện lời Kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/12/1946), Nhân dân cả nước đã nhất tề đứng lên kháng chiến với tinh thần "Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh". Số người bị thương và hy sinh trong chiến đấu tăng lên, đời sống của chiến sĩ, nhất là những người chiến sĩ bị thương gặp nhiều khó khăn, thiếu thốn; trước tình hình trên, Đảng và Nhà nước ta đã đưa ra những chính sách quan trọng về công tác thương binh, liệt sĩ, góp phần ổn định đời sống vật chất và tinh thần cho thương binh, gia đình liệt sĩ. Sắc lệnh số 20/SL "Quy định chế độ hưu bổng, thương tật và tiền tuất tử sĩ" đây là văn bản pháp quy đầu tiên khẳng định vị trí quan trọng của công tác thương binh, liệt sĩ và sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đến thương binh, bệnh binh và gia đình liệt sĩ.

Tháng 6/1947, đại biểu của Tổng bộ Việt Minh, Trung ương Hội phụ nữ Cứu quốc, Trung ương Đoàn thanh niên Cứu quốc, Cục Chính trị quân đội quốc gia Việt Nam, Nha Thông tin Tuyên truyền và một số địa phương đã họp tại Đại Từ (Bắc Thái) để bàn về công tác thương binh, liệt sỹ và thực hiện Chỉ thị Chủ tịch Hồ Chí Minh chọn một ngày làm ngày Thương binh - Liệt sỹ. Tại các cuộc họp này đại biểu nhất trí chọn ngày 27/7 là ngày "Thương binh toàn quốc".Từ đó, hằng năm cứ vào dịp này, Chủ tịch Hồ Chí Minh đều gửi thư, quà thăm hỏi, động viên, nhắc nhở mọi người phải biết và hết lòng giúp đỡ thương binh, gia đình liệt sĩ. Đặc biệt, từ sau Chiến thắng Điện Biên Phủ, Chính phủ và Chủ tịch Hồ Chí Minh càng quan tâm hơn đến công tác thương binh, liệt sĩ. Tháng 7/1955, Đảng và Nhà nước quyết định đổi "Ngày Thương binh toàn quốc" thành "Ngày Thương binh – Liệt sĩ" để ghi nhận những hy sinh lớn lao của đồng bào, chiến sĩ cả nước. Sau ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, theo Chỉ thị số 223/CT-TW ngày 08/7/1975 của Ban Bí thư Trung ương Đảng, từ năm 1975, ngày 27 tháng 7 hằng năm chính thức trở thành “Ngày Thương binh - Liệt sĩ” của cả nước.

Ngày Thương binh - Liệt sĩ có ý nghĩa lịch sử, chính trị và xã hội sâu sắc. Nó thể hiện truyền thống “hiếu nghĩa bác ái”, “uống nước nhớ nguồn”, “ăn quả nhớ người trồng cây” của dân tộc; thể hiện sự biết ơn và trân trọng của Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta đối với những người đã hy sinh, cống hiến vì độc lập, tự do và thống nhất của Tổ quốc, vì hạnh phúc của Nhân dân. Việc chăm sóc thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ và người có công là vinh dự và trách nhiệm của các cấp, các ngành, các tổ chức chính trị - xã hội và của mọi người, của thế hệ hôm nay và mai sau. Góp phần giáo dục truyền thống cách mạng, phát huy tinh thần yêu nước, củng cố và bồi đắp niềm tin vào sự nghiệp cách mạng mà Đảng, Bác Hồ và Nhân dân ta đã lựa chọn.

* Những kết quả đạt được trong công tác đền ơn đáp nghĩa của tỉnh Lai Châu thời gian qua.

Thời quan qua, việc thực hiện chế độ, chính sách đối với người có công với cách mạng luôn được cấp ủy, chính quyền các cấp đặc biệt quan tâm bằng những việc làm thiết thực, từ đó phần nào xoa dịu nỗi đau chiến tranh, giúp các gia đình chính sách, người có công với cách mạng vươn lên trong cuộc sống. Đặc biệt, sau 3 năm thực hiện các nghị định hướng dẫn thi hành Pháp lệnh Ưu đãi người có công, công tác hỗ trợ cho người có công của tỉnh Lai Châu đã đạt được nhiều thành quả quan trọng.

Việc chi trả trợ cấp cho người có công và thân nhân người có công được thực hiện đầy đủ, kịp thời và đúng đối tượng. Hiện tại, tỉnh đang quản lý 8.014 hồ sơ người có công, trong đó có 648 người có công và thân nhân người có công đang hưởng trợ cấp hằng tháng với tổng kinh phí là 1,5 tỷ đồng/tháng. Các chế độ hỗ trợ nhà ở cho người có công được đẩy mạnh thực hiện. Trong 3 năm qua, toàn tỉnh đã hỗ trợ xây mới và sửa chữa 54 nhà tình nghĩa, trong đó ngân sách nhà nước hỗ trợ 24 nhà (940 triệu đồng) và Quỹ “Đền ơn đáp nghĩa” của tỉnh hỗ trợ 30 nhà (990 triệu đồng).

Tỉnh đặc biệt chú trọng công tác chăm sóc sức khỏe và đời sống tinh thần cho người có công. Từ năm 2021 đến nay, đã thực hiện điều dưỡng phục hồi sức khỏe cho 1.019 lượt người, trang cấp dụng cụ chỉnh hình cho 20 người với chi phí 2.272 tỷ đồng; tổ chức thăm hỏi và tặng 6.389 suất quà cho người có công nhân dịp Tết Nguyên đán và ngày 27/7 hằng năm với tổng số tiền là 5.287 tỷ đồng; đưa 68 người có công đi thăm chiến trường xưa và 8 người có công đi dự Hội nghị biểu dương người có công tiêu biểu toàn quốc.

Công tác xây dựng, tu bổ nghĩa trang và công trình tưởng niệm liệt sĩ cũng được đặc biệt quan tâm. Trên địa bàn tỉnh đang quản lý 27 công trình ghi công liệt sĩ, trong đó có 09 nghĩa trang liệt sĩ với 1.035 mộ liệt sĩ, 02 đài tưởng niệm liệt sĩ và 15 nhà bia ghi tên liệt sĩ. Giai đoạn 2021-2023, tỉnh đã đầu tư nâng cấp và sửa chữa 19 lượt công trình ghi công liệt sĩ với tổng kinh phí 12.750 tỷ đồng, trong đó Trung ương hỗ trợ 12 tỷ đồng và Quỹ “Đền ơn đáp nghĩa” hỗ trợ 550 triệu đồng.

Với ý chí tự lực, tự cường cùng sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và toàn xã hội, nhiều thương binh, bệnh binh, thân nhân liệt sĩ và gia đình người có công với cách mạng đã vượt lên thương tật, khó khăn, hòa mình vào cuộc sống, tiếp tục cống hiến sức lực, trí tuệ trong lao động sản xuất, công tác, chiến đấu và học tập. Hiện tại, nhiều gia đình người có công với cách mạng trong tỉnh có mức sống bằng hoặc cao hơn mức sống trung bình của dân cư nơi cư trú.

Để phát huy được những kết quả, đồng thời tiếp tục đẩy mạnh công tác chăm sóc thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ và người có công với cách mạng trong thời gian tới, tỉnh Lai Châu xác định cần tập trung thực hiện tốt một số nội dung: Tiếp tục tuyên truyền, phổ biến và triển khai thực hiệncó hiệu quả chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đối với thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ và người có công. Nâng cao nhận thức về việc thực hiện tốt chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng; đưa các phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”, “Toàn dân chăm sóc các gia đình thương binh liệt sĩ và người có công với cách mạng” trở thành hoạt động thường xuyên trong mọi mặt của đời sống xã hội. Hoàn thiện hệ thống chính sách ưu đãi người có công, bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất, công bằng, công khai, minh bạch và phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của tỉnh, của đất nước. Tăng cường rà soát, giải quyết hồ sơ tồn đọng, bảo đảm người có công với cách mạng được hưởng đầy đủ các chế độ, chính sách của Đảng, Nhà nước. Thực hiện tốt phong trào thi đua “Đền ơn đáp nghĩa”: Chăm lo tốt hơn nữa đời sống vật chất và tinh thần đối với người có công với cách mạng. Phát hiện, tôn vinh, biểu dương các tấm gương sáng thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ và người có công với cách mạng; các tổ chức, cá nhân tích cực tham gia các hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa”.

Kỷ niệm 77 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ là dịp để mỗi người dân Việt Nam chung và Nhân dân các dân tộc tỉnh Lai Châu nói riêng tri ân những anh hùng liệt sĩ, thương binh, bệnh binh và người có công với cách mạng. Đây cũng là cơ hội để phát huy truyền thống yêu nước, tinh thần “hiếu nghĩa bác ái”, cùng chung sức xây dựng quê hương Lai Châu phát triển bền vững, hiện thực hóa khát vọng trở thành tỉnh phát triển khá trong khu vực các tỉnh miền núi phía Bắc vào năm 2030 và đạt mức trung bình của cả nước vào năm 2045./.