Lai Châu năm 2023 - Năm của thử thách và sự cố gắng bền bỉ

Trong bối cảnh đó, Tỉnh ủy, cấp ủy, chính quyền các cấp và Nhân dân các dân tộc đã bám sát chủ đề công tác năm 2023 “Chủ động, sáng tạo, tập trung nguồn lực, quyết liệt thực hiện các nhiệm vụ, lập thành tích xuất sắc chào mừng kỷ niệm 20 năm chia tách, thành lập tỉnh”; tập trung lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện các mặt công tác, đạt kết quả quan trọng trên các lĩnh vực.

Các chỉ tiêu sản xuất nông nghiệp cơ bản đạt và vượt kế hoạch, tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo phát triển theo hướng hàng hóa tập trung, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi có giá trị kinh tế cao. Sản lượng cây trồng, vật nuôi đạt và vượt kế hoạch, tăng so với năm 2022: Chè búp tươi đạt 54.000 tấn, tăng 2.170 tấn; cây ăn quả ước đạt 61.000 tấn, tăng 1.000 tấn; cao su đạt 10.100 tấn mủ khô, vượt kế hoạch 11%, tăng 14,4%; mắc ca đạt 4.681 tấn. Diện tích cây dược liệu ước đạt 11.063 ha, tập trung chủ yếu ở các huyện Tam Đường, Tân Uyên, Phong Thổ, Mường Tè. Chăn nuôi chuyển đổi sang hướng tập trung, trang trại gắn với an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh; tỷ lệ che phủ rừng đạt 52,3%, đạt kế hoạch đề ra.

Tiếp tục phát triển các ngành công nghiệp có lợi thế; trong năm có 13 dự án thủy điện hoàn thành phát điện với tổng công suất lắp máy 205,4 MW, nâng tổng số lên 51 nhà máy thủy điện hoàn thành với tổng công suất lắp máy 2.424,4MW. Tỉnh đã phê duyệt nhiều đồ án quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch xây dựng, góp phần tạo cơ sở pháp lý cho việc quản lý, phát triển đô thị, khu dân cư trên địa bàn tỉnh. Tăng cường công tác quản lý, phát triển kết cấu hạ tầng giao thông; quản lý, bảo dưỡng, sửa chữa các công trình giao thông; kịp thời ứng phó với thiên tai, mưa lũ, đảm bảo giao thông thông suốt, đáp ứng nhu cầu đi lại, vận chuyển lưu thông hàng hóa trên địa bàn tỉnh. Mở mới 1 tuyến vận tải hành khách quốc tế. Giải ngân vốn đầu tư công đạt 50,81% tổng vốn giao chi tiết, vượt kế hoạch đề ra. Thị trường hàng hóa trên địa bàn tỉnh cơ bản ổn định, nguồn cung dồi dào, giá cả hàng hóa ổn định, không có hiện tượng găm hàng, sốt giá. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ ước đạt 8.391,5 tỷ đồng, vượt 0,9 kế hoạch, tăng 10,7% so với năm 2022. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân tăng 2,04%. Hoạt động du lịch phục hồi mạnh mẽ, đón hơn 1 triệu lượt khách, vượt 27,4% kế hoạch, tăng 37,1% so với năm 2022. Tổng doanh thu đạt 784,3 tỷ đồng, vượt 24,3% kế hoạch, tăng 41,2% so với năm 2022.

Tổng thu ngân sách địa phương ước đạt 13.956,53 tỷ đồng, vượt 36% so với dự toán Trung ương giao, vượt 31% so với dự toán HĐND tỉnh giao và tăng 15% so với năm 2022. Trong đó, thu ngân sách trên địa bàn ước đạt 2.086 tỷ đồng, vượt 1,7% so với dự toán Trung ương giao, bằng 85% dự toán HĐND tỉnh giao, giảm 6% so với năm 2022. Thu từ đất đai ước đạt 1.122 tỷ đồng, vượt 24,1% dự toán HĐND tỉnh giao, tăng 26% so với năm 2022. Thu từ tiền sử dụng đất ước đạt 1.867 tỷ đồng, bằng 92,7% dự toán HĐND tỉnh giao, tăng 14,6% so với năm 2022. Chi ngân sách địa phương được đảm bảo cân đối, đáp ứng nhu cầu chi thường xuyên, chi đầu tư và các chính sách an sinh xã hội.

Tỉnh đã thành lập Tổ công tác đặc biệt của Ủy ban nhân dân tỉnh tháo gỡ khó khăn, vướng mắc hỗ trợ doanh nghiệp, nhà đầu tư, dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh. Đây là một giải pháp quan trọng nhằm giải quyết kịp thời những khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp, nhà đầu tư, góp phần thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh. Tăng cường tham gia các hoạt động xúc tiến đầu tư, xây dựng các ấn phẩm, phim tài liệu, video quảng bá tiềm năng, thế mạnh của tỉnh. Điều này đã góp phần nâng cao nhận thức của các nhà đầu tư về tiềm năng, thế mạnh của tỉnh, từ đó thu hút được nhiều nhà đầu tư đến tìm hiểu, khảo sát, đầu tư trên địa bàn tỉnh. Đặc biệt, tỉnh đã có nhiều nỗ lực trong việc hỗ trợ doanh nghiệp, nhà đầu tư trong hoạt động sản xuất kinh doanh.

Nhiều nỗ lực trong quản lý tài nguyên, môi trường, phòng, chống thiên tai; nhất là trong quản lý đất đai, đảm bảo sử dụng đất tiết kiệm, hiệu quả. Chú trọng chỉ đạo quản lý, khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh đúng theo quy định, góp phần bảo vệ môi trường, phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Triển khai kịp thời, hiệu quả công tác phòng, chống thiên tai, giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra.

Lĩnh vực văn hóa - xã hội chuyển biến tích cực. Tổ chức tổng kết, đánh giá kết quả 10 năm thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW, tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp nâng cao chất lượng, đổi mới căn bản, phát triển toàn diện giáo dục và đào tạo. Hoạt động quản lý giáo dục được tăng cường, đảm bảo thực hiện đúng quy định, hướng dẫn của Trung ương và của tỉnh. Chất lượng dạy và học được duy trì ổn định, đạt kết quả tốt. Cơ sở vật chất được quan tâm đầu tư, đáp ứng yêu cầu dạy và học. Công tác đào tạo, bồi dưỡng được triển khai theo kế hoạch, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục. Triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe nhân dân và phòng, chống dịch bệnh. Công tác khám chữa bệnh được đảm bảo, đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh của Nhân dân. Phòng, chống dịch bệnh được triển khai hiệu quả. Công tác an toàn thực phẩm được quan tâm, đảm bảo an toàn cho sức khỏe người dân. Các hoạt động văn hóa, thể thao diễn ra sôi nổi, đảm bảo an toàn, lành mạnh, tiết kiệm. Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” được đẩy mạnh, góp phần nâng cao đời sống văn hóa tinh thần của Nhân dân. Tổ chức Ngày hội Văn hóa các dân tộc có dân số dưới 10.000 người lần thứ I tại tỉnh Lai Châu, góp phần bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc thiểu số. Thể thao tỉnh Lai Châu tiếp tục phát triển, đạt nhiều thành tích cao tại các giải thi đấu thể thao quy mô toàn quốc, khu vực. Tổ chức thành công Giải Vô địch quốc gia Marathon và cự ly dài Báo Tiền Phong lần thứ 64 năm 2023, thu hút đông đảo vận động viên trong cả nước tham gia.

Tỉnh đã triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội, hỗ trợ phát triển kinh tế đối với đồng bào dân tộc và miền núi, đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho người lao động. Phát triển bảo hiểm xã hội được quan tâm, đạt được những kết quả tích cực. Tình hình vùng đồng bào dân tộc, tôn giáo trên địa bàn tỉnh cơ bản ổn định, tuân thủ quy định pháp luật. Tích cực ứng dụng các tiến bộ khoa học và công nghệ vào sản xuất và đời sống. Hoạt động nghiên cứu, phát triển khoa học và công nghệ được chú trọng, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả sản xuất. Công tác sở hữu trí tuệ được quan tâm thực hiện, góp phần bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ của doanh nghiệp, hợp tác xã.

Duy trì nghiêm chế độ trực sẵn sàng chiến đấu, tuần tra canh gác, giữ gìn an ninh, bảo đảm trật tự an toàn xã hội. Chỉ đạo diễn tập khu vực phòng thủ, diễn tập phòng chống lụt bão, cứu hộ cứu nạn các huyện, thành phố đảm bảo an toàn, chất lượng. Thực hiện tốt các biện pháp phòng ngừa, đấu tranh và đẩy mạnh công tác tấn công, trấn áp các loại tội phạm, tệ nạn xã hội trên địa bàn. Tội phạm, tệ nạn xã hội được kiềm chế, giảm so với năm 2022. Thường xuyên nắm chắc tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, xử lý tốt các tình huống xảy ra, không để bị động, bất ngờ; trật tự an toàn xã hội cơ bản được đảm bảo, chủ quyền biên giới quốc gia được giữ vững. Tiếp tục duy trì và phát triển quan hệ đối ngoại với các nước láng giềng, các đối tác quốc tế; nhất là với tỉnh Vân Nam - Trung Quốc, đạt được những kết quả tích cực, góp phần thúc đẩy hợp tác kinh tế, văn hóa, xã hội giữa hai tỉnh. Củng cố, phát triển quan hệ với các tỉnh Bắc Lào, góp phần tăng cường đoàn kết, hữu nghị giữa Nhân dân các dân tộc hai nước. Quan hệ với các đối tác Hàn Quốc tiếp tục phát triển, mở ra nhiều cơ hội hợp tác mới cho tỉnh Lai Châu…

Tuy nhiên, trong bối cảnh khó khăn, một số chỉ tiêu của tỉnh đạt thấp so với kế hoạch đề ra, như: Tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn; bình quân GRDP/đầu người/năm; thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn; tốc độ tăng kim ngạch xuất nhập khẩu; tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế; tỷ lệ thôn, bản, khu dân cư có nhà văn hóa. Công tác quản lý đầu tư có mặt còn hạn chế; tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công đạt thấp; triển khai thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia ở cơ sở còn chậm, lúng túng, nhất là phần vốn sự nghiệp. Việc giải quyết khó khăn vướng mắc trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng tại một số dự án chưa kịp thời.

Tiến độ thực hiện một số tiêu chí nông thôn mới còn chậm, gặp nhiều khó khăn nhất là các tiêu chí về môi trường, thu nhập, hộ nghèo. Số lượng doanh nghiệp, hợp tác xã tạm ngừng hoạt động còn khá lớn, số thành lập mới đạt thấp, giảm so với năm 2022; quy mô doanh nghiệp địa phương còn nhỏ, nguồn lực hạn chế, khả năng cạnh tranh yếu. Chậm có giải pháp để khắc phục tình trạng thiếu giáo viên; tỷ lệ trẻ em dưới 1 tuổi được tiêm chủng đầy đủ 8 loại vacxin còn thấp.

Nguyên nhân của những hạn chế trên do trong năm chịu tác động lớn của biến đổi khí hậu, thiên tai, hạn hán diễn biến bất thường, cực đoan hơn, ảnh hưởng lớn đến tình hình phát triển kinh tế - xã hội, nhất là sản xuất công nghiệp điện. Một số cơ chế, chính sách, pháp luật chậm ban hành, còn chồng chéo, chưa thống nhất, khó thực hiện, tháo gỡ khó khăn về pháp lý chưa kịp thời. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo của một số cán bộ lãnh đạo, quản lý, người đứng đầu cơ quan, đơn vị còn thiếu quyết liệt, chưa sâu sát; công tác phối hợp có việc chưa thường xuyên, hiệu quả chưa cao. Trình độ cán bộ, công chức, viên chức chưa đồng đều, năng lực tham mưu còn hạn chế, còn có hiện tượng đùn đẩy, thiếu trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ.

Năm 2024 có ý nghĩa quan trọng quyết định sự thành bại của thực hiện mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIV, yêu cầu đặt ra đối với tỉnh là tập trung triển khai thực hiện Quy hoạch tỉnh Lai Châu thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; tổ chức thực hiện quy hoạch gắn với thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội. Đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, thu hút đầu tư vào tỉnh tạo động lực phát triển. Tiếp tục huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực, tập trung đầu tư có trọng điểm gắn với chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tăng trưởng theo chiều sâu. Đẩy mạnh phát triển nông nghiệp sản xuất hàng hóa tập trung, bền vững; liên doanh, liên kết trong sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm; chú trọng phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, hữu cơ, phát triển kinh tế lâm nghiệp bền vững. Phát triển công nghiệp gắn với bảo vệ môi trường; tiếp tục tháo gỡ khó khăn, đảm bảo cung ứng vật liệu trên địa bàn tỉnh. Tập trung xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ, nhất là hạ tầng giao thông liên kết vùng. Quản lý ngân sách chặt chẽ, đúng quy định; đảm bảo thu đúng, thu đủ, thu kịp thời, khai thác nguồn thu còn dư địa, tiềm năng; triệt để tiết kiệm chi, nhất là chi thường xuyên. Đẩy mạnh phát triển thương mại, dịch vụ; tăng cường hỗ trợ kết nối cung - cầu tiêu thụ hàng hóa, mở rộng thị trường xuất khẩu. Tăng cường tuyên truyền, các hoạt động quảng bá, xúc tiến du lịch trong nước và quốc tế; nâng cao chất lượng dịch vụ và sản phẩm du lịch, phát huy hiệu quả các khu, điểm du lịch đã được đầu tư; khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế du lịch địa phương.

Tiếp tục đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo; triển khai hiệu quả Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Tập trung xây dựng và triển khai các giải pháp lâu dài khắc phục tình trạng thiếu giáo viên trên địa bàn tỉnh. Tiếp tục đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tăng cường ứng dụng kỹ thuật mới, kỹ thuật cao trong khám và điều trị tại các tuyến, thực hiện tốt công tác khám, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe cho Nhân dân. Chủ động phòng, chống hiệu quả các loại dịch bệnh. Tiếp tục mở rộng diện bao phủ bảo hiểm y tế, nâng cao tỷ lệ người dân được lập hồ sơ theo dõi sức khỏe điện tử. Đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục nghề nghiệp, đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho người lao động. Chú trọng bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp của các dân tộc gắn với phát triển du lịch, xóa bỏ các hủ tục, phong tục tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh. Thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về dân tộc, tôn giáo. Thực hiện quyết liệt các chương trình mục tiêu quốc gia. Tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện, nhất là đối với nguồn vốn sử nghiệp, sử dụng hiệu quả các nguồn vốn phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Đẩy mạnh phát triển, ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số toàn diện trong các lĩnh vực; thực hiện hiệu quả đề án, nghị quyết về chuyển đổi số.

Phát triển kinh tế - xã hội gắn với đảm bảo quốc phòng, an ninh. Làm tốt công tác nắm tình hình nhân dân, dân tộc, tôn giáo; giải quyết đơn thư, khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của nhân dân ngay tại cơ sở; chủ động đấu tranh, ngăn chặn làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động. Quản lý, bảo vệ chặt chẽ biên giới; kịp thời phát hiện, xử lý hiệu quả các vấn đề phát sinh liên quan đến biên giới. Tăng cường các biện pháp phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội; tập trung đấu tranh hiệu quả với các loại tội phạm. Tiếp tục thực hiện hiệu quả Đề án mở rộng đối ngoại, chủ động hội nhập và hợp tác quốc tế; duy trì, phát triển quan hệ đối ngoại với các đối tác truyền thống, mở rộng hợp tác với các đối tác mới, nhất là trong các lĩnh vực tỉnh có tiềm năng, lợi thế như nông nghiệp, du lịch, xuất khẩu lao động...; triển khai kế hoạch công tác đối ngoại năm 2024, tiếp nhận, quản lý các nguồn tài trợ nước ngoài đảm bảo chặt chẽ, đúng quy định.

Với sự nỗ lực, quyết tâm của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận của Nhân dân các dân tộc, tin tưởng tỉnh Lai Châu sẽ đạt được những kết quả quan trọng trong năm 2024, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIV, nhiệm kỳ 2020-2025./.