Lai Châu phát huy vai trò người có uy tín trong đồng bào các dân tộc

Lai Châu là tỉnh có đông đồng bào dân tộc thiểu số, với 20 dân tộc cùng sinh sống, tỷ lệ người dân tộc thiểu số chiếm trên 85%, trong đó, có 4 dân tộc có số dân dưới 10.000 người (Si La, Mảng, Cống và Lự). Trong những năm qua, người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh đã phát huy vai trò quan trọng trên các lĩnh vực của đời sống xã hội, góp phần xây dựng, giữ vững khối đại đoàn kết toàn dân tộc và giữ gìn, đảm bảo an ninh trật tự xã hội trong cộng đồng. Người uy tín trên địa bàn tỉnh đã tích cực tham gia đẩy mạnh tuyên truyền thực hiện phong trào xây dựng “Gia đình văn hóa”, “Bản văn hóa”, “Xã đạt chuẩn văn hóa nông thôn mới” và Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa gắn với Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, góp phần vào phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh của tỉnh.

Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh chỉ đạo các cấp, các ngành, địa phương thực hiện tốt việc phát huy vai trò của người có uy tín trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế - xã hội và thực hiện kịp thời, đúng và đầy đủ các chế độ chính sách; UBND các huyện, thành phố tổ chức đánh giá, kiểm tra, rà soát, bầu chọn người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số theo đúng quy trình và tăng cường tuyên truyền, phổ biến trên cổng thông tin điện tử của các cơ quan, đơn vị, trên báo Lai Châu, Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh để cán bộ, Nhân dân được biết. Hiện nay, toàn tỉnh có 885 người có uy tín được UBND tỉnh ra quyết định phê duyệt; là bí thư chi bộ, trưởng thôn, bản; nhân sỹ, trí thức; cán bộ nghỉ hưu; già làng; trưởng dòng họ; người sản xuất giỏi; người có chức sắc tôn giáo và các thành phần khác. Thành phần dân tộc gồm: Thái 282 người; Mông 260 người; Kinh 9 người; Dao 138 người; Hà Nhì 51 người; Giáy 33 người; Khơ Mú 19 người; Hoa 1 người; La hủ 38 người; Mảng 17 người; Lào 15 người; Lự 14 người; Cống 3 người; Si La 2 người; Tày 2 người; Kháng 1 người.

Vai trò của người có uy tín trong công tác tuyên truyền, vận động thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước được phát huy; trên lĩnh vực tuyên truyền, vận động người dân thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của nhà nước, giữ gìn quốc phòng an ninh và trật tự an toàn xã hội, người có uy tín là những người am hiểu thực tiễn địa phương và phong tục tập quán, gương mẫu thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, thông qua nhiều hình thức tuyên truyền vận động đồng bào các dân tộc thiểu số chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và quy định của địa phương đã mang lại hiệu quả rất thiết thực. Qua đó, góp phần xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc và giữ gìn an ninh trật tự xã hội trong cộng đồng.
 
Trong công tác phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, người có uy tín luôn gương mẫu đi đầu trong việc tìm tòi các biện pháp, cách làm hay nhằm khai thác và phát huy tiềm năng, thế mạnh về đất đai, khí hậu, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào chăn nuôi, sản xuất, tăng thu nhập cho bản thân và gia đình; nhiều gia đình người có uy tín đã áp dụng thành công các mô hình kinh tế trang trại, không những làm giàu cho gia đình mà còn hỗ trợ, giúp đỡ nhiều hộ khác thoát nghèo thông qua việc hỗ trợ giống, vốn và kỹ thuật. Trên địa bàn tỉnh đã xuất hiện nhiều mô hình làm kinh tế giỏi, làm giàu chính đáng; nhiều hộ gia đình có thu nhập trung bình 100 triệu đồng đến 200 triệu đồng/năm...

Với mối quan hệ và ảnh hưởng của mình với cộng đồng, những người có uy tín trong đồng bào các dân tộc thiểu số thực sự là chỗ dựa vững chắc của cấp ủy, chính quyền trong việc tuyên truyền và tổ chức cho bà con thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị, kinh tế - xã hội của địa phương. Qua những hoạt động vì cộng đồng, nhiều người có uy tín đã trở thành điển hình tiên tiến tiêu biểu, những tấm gương sáng về phát triển kinh tế ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Tham gia cùng cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp xây dựng và củng cố hệ thống chính trị ở cơ sở, nhất là công tác phát triển đảng viên; xây dựng phát triển các hội; các phong trào, các chương trình, dự án.

Phối hợp với trưởng thôn, bản, các chi hội tham gia ngăn ngừa, hòa giải các mâu thuẫn, tranh chấp trong nội bộ Nhân dân, không để xảy ra tình hình phức tạp, điểm nóng phát sinh trong cộng đồng dân cư. Người có uy tín tích cực tham gia nhiệt tình công tác xây dựng Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc các cấp thông qua các đợt tiếp xúc cử tri của Đại biểu Quốc hội, HĐND các cấp. Nhiều người là cán bộ hưu trí, tuy tuổi cao nhưng vẫn nhiệt tình tham gia công tác cơ sở. Đảm đương các chức vụ như: bí thư chi bộ, trưởng thôn, bản, tổ trưởng tổ dân phố, ban công tác mặt trận và các đoàn thể, tham gia tổ hòa giải, tổ an ninh.

Phát huy vai trò của người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số, trở thành lực lượng nòng cốt của các phong trào thi đua yêu nước, chung tay xây dựng đời sống văn hóa mới, là chỗ dựa quan trọng của cấp ủy, chính quyền các cấp trong việc tuyên truyền, vận động đồng bào dân tộc thiểu số thực hiện tốt các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tham gia phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh trật tự và giữ gìn khối đại đoàn kết dân tộc; là cầu nối giữa cơ quan Đảng, chính quyền với đồng bào dân tộc thiểu số. Bên cạnh đó, đội ngũ già làng, người có uy tín tiêu biểu thường xuyên tuyên truyền, vận động con cháu, dòng họ và Nhân dân các dân tộc tham gia phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc”; tham gia phòng, chống và tố giác các loại tội phạm; đăng ký các thôn, bản, khu phố không có tội phạm, không ma túy, thực hiện kế hoạch hóa gia đình. Cung cấp tin có giá trị cho ngành chức năng phục vụ kịp thời cho công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Người có uy tín đã phối hợp với chính quyền cơ sở hòa giải thành công nhiều vụ phức tạp, góp phần giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội. Ngoài ra, người có uy tín còn cung cấp nhiều thông tin có giá trị cho lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng để bảo vệ quê hương, bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới.

Thông qua công tác hội, người có uy tín phát huy vai trò của mình trong việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc, các phong tục tập quán, tín ngưỡng, lễ hội, nghề truyền thống. Người có uy tín còn truyền dạy cho cộng đồng, con cháu các nghề truyền thống như: Dệt thổ cẩm, ủ rượu và các món ăn dân gian… bên cạnh đó, các nghệ nhân còn sưu tầm, truyền dạy các làn điệu dân ca, các bài cúng và các trò chơi dân gian. Vận động Nhân dân các thôn, bản không nghe, không tin theo luận điệu của các thế lực thù địch để chống phá Nhà nước ta. Các hoạt động thiết thực của người có uy tín, luôn gương mẫu và nêu cao trách nhiệm của người đứng đầu trong gia đình, dòng tộc, cộng đồng nơi cư trú, tích cực vận động đồng bào các dân tộc giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc mình, nhất là việc thực hiện tốt nếp sống văn hóa mới trong đồng bào dân tộc Mông, từng bước xóa bỏ các tập túc lạc hậu, mê tín, dị đoan, thương yêu giúp đỡ nhau trong cuộc sống, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa… đã góp phần quan trọng củng cố và xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Bên cạnh những kết quả đạt được, việc phát huy vai trò của người có uy tín trong cộng đồng các dân tộc trên địa bàn tỉnh vẫn còn tồn tại một số hạn chế: Nhận thức của một số cấp ủy, chính quyền cấp xã về vai trò, vị trí của người có uy tín chưa thực sự đầy đủ, chưa thấy hết tầm quan trọng của việc phát huy vai trò của người có uy tín trong sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Một số ít người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số chưa phát huy tốt vai trò sau khi được Nhân dân tín nhiệm và chính quyền công nhận. Việc phản ánh, cung cấp thông tin của người có uy tín cho chính quyền về các vấn đề bức xúc, phát sinh trên địa bàn còn hạn chế, chưa mang lại hiệu quả cao....

Tiếp tục phát huy vai trò người có uy tín trong đồng bào các dân tộc, thời gian tới tỉnh Lai Châu xác định tăng cường chỉ đạo tổ chức thực hiện có hiệu quả chính sách để động viên, khích lệ người có uy tín trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ở địa bàn dân cư. Thường xuyên tổ chức cung cấp thông tin về chủ trương, chính sách mới của Đảng và Nhà nước, tình hình phát triển kinh tế - xã hội trong và ngoài tỉnh; tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng về công tác vận động quần chúng; học tập, trao đổi kinh nghiệm giữa các địa phương gắn với quản lý và phát huy vai trò của người có uy tín trong đồng bào các dân tộc thiểu số; cấp ủy, chính quyền cơ sở chú trọng xây dựng kế hoạch cụ thể, tổ chức họp mặt, gặp gỡ và bố trí công việc cho người có uy tín tham gia công tác cùng chính quyền, các tổ chức đoàn thể chính trị, các tổ chức xã hội ở cơ sở nhằm phát huy vai trò, vị trí của người có uy tín. Thường xuyên theo dõi, kiểm tra việc thực hiện chính sách đối với người có uy tín tại cơ sở, tình hình hoạt động của người có uy tín ở cơ sở./.