Lai Châu tăng tốc cải cách hành chính hướng tới chính quyền phục vụ

Cải cách hành chính là khâu đột phá chiến lược, giữ vai trò nền tảng trong xây dựng bộ máy nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, hướng tới nền hành chính hiện đại, minh bạch, phục vụ người dân và doanh nghiệp. Đối với Lai Châu, một tỉnh miền núi còn nhiều khó khăn, cải cách hành chính không chỉ góp phần nâng cao chất lượng quản trị công mà còn là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội. Trong bối cảnh chuyển đổi số và yêu cầu đổi mới phương thức quản lý ngày càng cao, việc đẩy mạnh cải cách hành chính là yêu cầu cấp thiết, cần được triển khai quyết liệt, đồng bộ và hiệu quả. Giai đoạn từ năm 2021 đến 2025, tỉnh Lai Châu đã tập trung cao cho công tác cải cách hành chính, triển khai đồng bộ trên nhiều lĩnh vực và đạt được những kết quả rõ nét.

Ngay từ đầu nhiệm kỳ, UBND tỉnh Lai Châu đã ban hành Kế hoạch số 2943/KH-UBND ngày 20/9/2021 để thực hiện cải cách hành chính giai đoạn từ năm 2021 đến 2030, cụ thể hóa thành các kế hoạch hằng năm. Ban Chỉ đạo cải cách hành chính được kiện toàn, hoạt động hiệu quả dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Chủ tịch UBND tỉnh. Công tác tuyên truyền, phổ biến cải cách hành chính được chú trọng, tạo chuyển biến tích cực trong nhận thức của cán bộ, công chức và người dân. Trong 5 năm, toàn tỉnh đã phát sóng hơn 130 chuyên mục truyền hình, đăng tải gần 8.000 tin, bài, hình ảnh trên các phương tiện truyền thông. Hơn 2.500 lượt cán bộ, công chức được bồi dưỡng chuyên sâu về cải cách hành chính, chuyển đổi số và đạo đức công vụ. Tỉnh cũng ban hành trên 3.200 văn bản, trong đó có 140 văn bản chỉ đạo điều hành cải cách hành chính, phân bổ gần 2.500 triệu đồng để phục vụ chỉ đạo điều hành cải cách hành chính.

Các nội dung cải cách thể chế, thủ tục hành chính, tổ chức bộ máy, tài chính công, xây dựng đội ngũ, chính quyền số… trong giai đoạn từ năm 2021 đến 2025, đều được triển khai toàn diện và đạt được nhiều kết quả tích cực.

Tỉnh đã ban hành 320 văn bản quy phạm pháp luật cấp tỉnh, đảm bảo 100% được cập nhật trên Cơ sở dữ liệu quốc gia. Các văn bản được xây dựng đúng quy trình, tuân thủ pháp luật, gắn với đặc thù và nhu cầu phát triển địa phương. Công tác kiểm tra, rà soát văn bản được thực hiện thường xuyên, góp phần loại bỏ những quy định chồng chéo, bất cập. Chỉ đạo Sở Tư pháp đã thực hiện thẩm định 358 dự thảo văn bản quy phạm pháp luật, tham gia ý kiến vào trên 800 lượt dự thảo văn bản các loại. Thực hiện kiểm tra 116/116 văn bản quy phạm pháp luật do cấp huyện ban hành. Tổ chức trên 36.000 cuộc tuyên truyền, phổ biến pháp luật, thu hút khoảng 2,5 triệu lượt người tham gia.

Cải cách thủ tục hành chính có nhiều chuyển biến rõ rệt. Tỉnh thường xuyên rà soát, đánh giá thủ tục hành chính trên địa bàn. Hơn 100 thủ tục được đơn giản hóa, tiết kiệm hơn 23,5 tỷ đồng chi phí xã hội. Tỷ lệ số hóa hồ sơ hành chính đạt gần 85% ở cấp tỉnh, hơn 82% ở cấp huyện và trên 92% ở cấp xã. 100% dịch vụ công đủ điều kiện đã được cung cấp trực tuyến toàn trình trên Cổng dịch vụ công Quốc gia, tích hợp với Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của tỉnh.

Tỉnh cũng triển khai các mô hình mới nhằm thúc đẩy nộp hồ sơ trực tuyến và nâng cao trải nghiệm người dân, như: “Ngày thứ ba không viết”, tổ hỗ trợ công nghệ cộng đồng, “Phiên tòa giả định” để tuyên truyền pháp luật. Việc tiếp nhận và trả kết quả qua dịch vụ bưu chính công ích đạt gần 184.000 hồ sơ, mở rộng tới tận cấp xã. Chỉ số hài lòng của người dân khi giải quyết thủ tục hành chính tại Trung tâm phục vụ hành chính công đạt gần 98%.

Về tổ chức bộ máy, tỉnh đã ban hành và sửa đổi chức năng, nhiệm vụ cho 74 cơ quan, đơn vị; hướng dẫn chức năng nhiệm vụ cho 12 cơ quan chuyên môn cấp huyện; chuyển một số chức năng quản lý từ UBND tỉnh về Công an tỉnh. Tỉnh thực hiện nghiêm túc việc sắp xếp tổ chức gắn với tinh giản biên chế, từng bước kiện toàn bộ máy hành chính theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả. Sắp xếp giảm 122 tổ chức, đơn vị nâng tổng số đã sắp xếp giảm 379 tổ chức, đơn vị so với năm 2017; giảm 1.452 biên chế so với năm 2021.

Tỉnh đã thực hiện giao kinh phí hoạt động, giao quyền tự chủ cho từng đơn vị theo quy định, đảm bảo hoạt động thường xuyên của các cơ quan thực hiện tự chủ . Các đơn vị được giao tự chủ đã xây dựng quy chế chi tiêu nội bộ và quy chế quản lý tài sản công, quản lý sử dụng kinh phí có hiệu quả, tiết kiệm và sử dụng kinh phí tiết kiệm được để chi tăng thu nhập cho cán bộ, công chức trên cơ sở hiệu quả chất lượng công tác. Đến nay, đã có có 8/62 đơn vị sự nghiệp công lập tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư chiếm 12,9 % đơn vị sự nghiệp kinh tế và sự nghiệp khác.

Đặc biệt, trong quá trình triển khai, thực hiện công tác cải cách hành chính, nhiều sở, ngành, địa phương đã có những mô hình, sáng kiến, giải pháp cải cách hành chính được nghiên cứu, áp dụng có hiệu quả. Có 121 mô hình, sáng kiến, giải pháp cải cách hành chính được công nhận cấp cơ sở, cấp tỉnh. Trong đó có một số mô hình, sáng kiến, giải pháp được tỉnh công nhận phạm vi ảnh hưởng cấp tỉnh nổi bật như Ứng dụng phương pháp 5S trong hoạt động của các cơ quan, đơn vị - thí điểm tại Sở Giao thông vận tải; Xây dựng “mô hình tổ dân phố, bản chuyển đổi số” thí điểm tại thị trấn Tân uyên, huyện Tân Uyên; Ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ báo cáo số liệu Dịch vụ công trực tuyến và số hóa trong lực lượng Công an tỉnh Lai Châu. Ngoài ra, có những sáng kiến, giải pháp mặc dù chưa được công nhận phạm vi ảnh hưởng nhưng đã triển khai góp phần thực hiện tốt công tác cải cách hành chính trên địa bàn tỉnh và được Bộ Nội vụ ghi nhận trong đánh giá xếp hạng Chỉ số cải cách hành chính hằng năm.

Tuy nhiên, một số tồn tại vẫn cần được khắc phục. Tỷ lệ số hóa hồ sơ chưa đạt mục tiêu đề ra, tỷ lệ sử dụng dịch vụ công trực tuyến còn thấp. Cơ sở vật chất tại một số bộ phận một cửa, nhất là cấp xã, còn hạn chế. Trình độ công nghệ thông tin của một số cán bộ, công chức còn bất cập, ảnh hưởng đến chất lượng phục vụ. Một số cơ quan, đơn vị, địa phương còn chưa quyết liệt, sát sao trong công tác cải cách hành chính; kiểm tra, đánh giá còn hình thức; chưa xử lý dứt điểm các tồn tại, hạn chế; chưa có nhiều sáng kiến, giải pháp mới để nâng cao hiệu công tác cải cách hành chính.

Trong giai đoạn tiếp theo, Lai Châu xác định tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính với định hướng lấy sự hài lòng của người dân, tổ chức làm trung tâm. Tỉnh tập trung nâng cao chất lượng dịch vụ công, phát triển dịch vụ công trực tuyến toàn trình, hoàn thiện Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính và đẩy mạnh chia sẻ dữ liệu giữa các cơ quan. Chuyển đổi số được thúc đẩy đồng bộ thông qua đầu tư hạ tầng, tích hợp phần mềm, đảm bảo an toàn thông tin. Cùng với đó, bộ máy hành chính tiếp tục được kiện toàn tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; phương thức làm việc đổi mới, đề cao trách nhiệm người đứng đầu. Thể chế được hoàn thiện phù hợp thực tiễn, tạo nền tảng pháp lý rõ ràng, thống nhất. Môi trường đầu tư kinh doanh tiếp tục được cải thiện, kỷ luật hành chính được tăng cường. Tỉnh cũng chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức chuyên nghiệp, có năng lực và đạo đức, đáp ứng yêu cầu xây dựng nền hành chính hiện đại, phục vụ.

Với những nền tảng đã đạt được và quyết tâm chính trị cao, Lai Châu đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu xây dựng chính quyền phục vụ, đáp ứng kỳ vọng của nhân dân và tạo động lực mạnh mẽ cho phát triển kinh tế xã hội địa phương trong những năm tới./.