Nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ trong tình hình mới

Ngay sau khi Ban Bí thư ban hành Kết luận số 18-KL/TW, ngày 22/9/2017 về tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị số 10-CT/TW của Ban Bí thư khóa X “về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ” trong tình hình mới, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Kế hoạch số 135-KH/TU, ngày 06/3/2018 về thực hiện Kết luận số 18-KL/TW; Hướng dẫn số 03-HD/TU, ngày 08/10/2018 "về nội dung sinh hoạt chi bộ"; Quy định số 12-QĐi/TU, ngày 08/10/2018 "về trách nhiệm của đảng viên trong việc chấp hành chế độ sinh hoạt chi bộ và thực hiện nhiệm vụ được phân công, trách nhiệm của chi ủy, bí thư chi bộ trong việc duy trì và nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ"; Quy định số 13-QĐi/TU, ngày 08/10/2018 "về trách nhiệm, quyền hạn, mối quan hệ công tác của các đồng chí ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, lãnh đạo sở, ban, ngành tỉnh, lãnh đạo chủ chốt huyện, thành phố dự sinh hoạt với đảng ủy cấp xã và dự, theo dõi, hướng dẫn sinh hoạt chi bộ khu dân cư"; Quy định số 14-QĐi/TU, ngày 08/10/2018 "về tiêu chí đánh giá chất lượng sinh hoạt chi bộ". Hằng năm ban hành kế hoạch thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; tập trung lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức kiểm điểm, đánh giá xếp loại tập thể, cá nhân; xây dựng kế hoạch khắc phục hạn chế, khuyết điểm của tập thể; xây dựng cam kết tu dưỡng, rèn luyện, phấn đấu của cá nhân. Lãnh đạo, chỉ đạo tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện các quy định, hướng dẫn về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ. Các huyện ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc tỉnh đã kịp thời ban hành các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo cấp ủy cơ sở, chi bộ tổ chức thực hiện cho phù hợp với điều kiện thực tiễn của địa phương, cơ quan, đơn vị.

Ban Thường vụ Tỉnh ủy, cấp ủy cấp huyện đã ban hành quy định về trách nhiệm, quyền hạn, mối quan hệ công tác và phân công các đồng chí ủy viên ban thường vụ, ủy viên ban chấp hành, lãnh đạo các ban, ngành phụ trách chi bộ, đảng bộ cơ sở và dự, theo dõi, hướng dẫn sinh hoạt ở chi bộ khu dân cư (cấp tỉnh hằng quý dự họp với đảng ủy cấp xã, 6 tháng dự sinh hoạt với chi bộ khu dân cư; cấp huyện được giao phụ trách các chi bộ, đảng bộ cơ sở định kỳ hằng tháng dự sinh hoạt với chi bộ, đảng ủy cơ sở được giao phụ trách, định kỳ 3 tháng dự sinh hoạt với chi bộ khu dân cư; cấp ủy viên, lãnh đạo các phòng ban, đơn vị cấp huyện hằng tháng hoặc quý dự, theo dõi hướng dần sinh hoạt chi bộ khu dân cư; đồng thời gắn trách nhiệm của các đồng chí cấp ủy, cán bộ, chuyên viên cấp trên với kết quả hoạt động của cấp ủy, tổ chức đảng cấp dưới. Một số đảng bộ (Tam Đường, Phong Thổ, Sìn Hồ, thành phố Lai Châu ....) thành lập các tổ công tác dự, theo dõi, hướng dân sinh hoạt ở các chi bộ; ban hành nghị quyết giao nhiệm vụ cho các chi bộ, đảng bộ cơ sở khối cơ quan giúp đỡ các chi bộ thôn, bản còn khó khăn, chi bộ còn yếu kém...

Các cấp ủy đã lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện tốt mô hình sinh hoạt mẫu theo từng loại hình chi bộ. Một số đảng bộ câp huyện (Tam Đường, thành phố Lai Châu, Sìn Hồ, Nậm Nhùn...) đã có cách làm hiệu quả như: thành lập tổ công tác phối hợp với đảng ủy xã lựa chọn một số chi bộ thôn, bản còn khó khăn trong sinh hoạt để tổ chức sinh hoạt mẫu; sau sinh hoạt mẫu tổ chức rút kinh nghiệm rõ từng nội dung, từ việc chuẩn bị, nội dung sinh hoạt, quy trình, phương pháp điều hành đến kết luận, phân công nhiệm vụ cho đảng viên và cách ghi biên bản sinh hoạt... qua đó giúp bí thư chi bộ nắm vững hơn về quy trình, phương pháp điều hành sinh hoạt chi bộ, khắc phục dần tình trạng trong sinh hoạt chi bộ chủ yếu bàn về công tác chuyên môn, nội dung sinh hoạt đơn điệu, nghèo nàn, không đảm bảo nội dung quy định. Các thông tin, tài liệu phục vụ sinh hoạt chi bộ đảm bảo kịp thời, phù hợp với tình hình thực tiễn của từng địa phương, cơ quan, đơn vị.

Chú trọng củng cố, kiện toàn, nâng cao chất luợng cấp ủy, chi ủy viên và bí thư chi bộ (thực hiện 100% bí thư chi bộ là lãnh đạo cơ quan, đơn vị, trong đó 86,41% là người đứng đầu cơ quan; toàn tỉnh có 198/994 bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn bản, tổ dân phố, đạt 19,9%); thực hiện chủ trương trưởng thôn, bản, tổ dân phố là đảng viên (từ tháng 9/2017 đến 31/12/2019 kết nạp được 44 trưởng thôn, bản, tô dân phố vào Đảng; giới thiệu 241 đảng viên ứng cử bầu làm trưởng thôn, bản, tổ dân phố. Đến nay, toàn tỉnh có 644/994 trưởng bản, tổ dân phố là đảng viên, đạt 64,79%, tăng 21,81% so với thời điểm 30/9/2017), trong đó một số địa phương có tỷ lệ cao như: thành phố Lai Châu (82,5%), Mường Tè (79%), Tân Uyên (70,86%). Việc kiện toàn, sắp xếp tổ chức  đảng đảm bảo đồng bộ với sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị theo hướng gắn tổ chức đảng với lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị và lãnh đạo các tổ chức chính trị - xã hội (từ 2017-2019 đã sắp xếp giảm 34 chi bộ cơ sở, 267 chi bộ trực thuộc đảng ủy cơ sở); thôi thực hiện mô hình chi bộ cơ quan, quân sự cấp xã. Bên cạnh đó, chú trọng đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ lý luận chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ chi ủy viên, bí thư chi bộ (từ 2017 đến nay, toàn tỉnh đã mở trên 40 lớp bồi dưỡng, tập huấn kỹ năng về nghiệp vụ công tác đảng cho hơn 2.581 lượt cấp ủy, bí thư, phó bí thư chi bộ).

Việc tổ chức sinh hoạt chi bộ (thường kỳ, chuyên đề) đã đi vào nề nếp, nội dung sinh hoạt được đổi mới, trách nhiệm của chi ủy, bí thư chi bộ trong việc duy trì, chuẩn bị nội dung và nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ được chú trọng: xây dựng và thực hiện tốt quy chế làm việc, phân công nhiệm vụ cụ thể cho chi ủy viên và đảng viên; thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách, đảm bảo tính lãnh đạo, tính giáo dục và tính chiến đấu trong sinh hoạt chi bộ; chất lượng điều hành sinh hoạt của bí thư chi bộ từng bước được nâng lên; thời gian sinh hoạt đảm bảo quy định (bình quân một buổi sinh hoạt chi bộ từ 90 đến 120 phút). Nhận thức của đảng viên về chấp hành chế độ sinh hoạt chi bộ và thực hiện nhiệm vụ được phân công đã được nâng lên; tỷ lệ đảng viên tham gia sinh hoạt chi bộ hằng tháng bình quân đạt trên 90%; đa số đảng viên gương mẫu, giữ gìn đoàn kết nội bộ, thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt đảng; chấp hành tốt nghị quyết, kết luận của chi bộ; việc đánh giá chất lượng buổi sinh hoạt chi bộ cơ bản đảm bảo tiêu chí theo Quy định số 14-QĐi/TU, ngày 08/10/2018 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy; việc ghi chép, ký, lưu giữ, bảo quản sổ sinh hoạt chi bộ theo quy định...

Quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác phát triển đảng viên đảm bảo phù hợp với điều kiện thực tiễn; ban hành nghị quyết chuyên đề về công tác kết nạp đảng viên; giao chỉ tiêu kết nạp đảng viên cụ thể đến từng chi, đảng bộ cơ sở; rà soát các thôn, bản, tổ dân phố, cơ quan, đơn vị còn ít đảng viên, vùng đông bào dân tộc thiểu số, các doanh nghiệp tư nhân để xây dựng kế hoạch tạo nguồn kết nạp đảng viên mới, phân công đảng viên chính thức giúp đỡ quần chúng phấn đấu vào đảng; chú trọng chất lượng đảng viên mới kết nạp. Kết quả từ 30/9/2017 đến 31/12/2019 toàn tỉnh kết nạp được 3.528 đảng viên, tỷ lệ kết nạp đảng viên là nông dân chiếm 34,6%, qua đó đã góp phân tích cực trong việc duy trì bền vững kết quả 100% thôn, bản, tổ dân phố có chi bộ; kết nạp 22 đảng viên trong doanh nghiệp tư nhân (01 chủ doanh nghiệp), đến nay có 256 đảng viên trong doanh nghiệp tư nhân (42 đảng viên là chủ doanh nghiệp), tỷ lệ đảng viên trong doanh nghiệp tư nhân tham gia sinh hoạt chi bộ đạt trên 90%.

Công tác kiểm tra sinh hoạt chi bộ được các cấp ủy chú trọng, xác định trong chương trình kiểm tra giám sát hàng năm. Trong 2 năm (2018-2019), đã thực hiện 195 cuộc kiểm tra, giám sát chuyên đề đối với 383 lượt tổ chức đảng và 116 lượt bí thư cấp ủy, đảng viên. Qua kiểm tra, giám sát đã kịp thời chấn chỉnh và yêu cầu cấp ủy, chi bộ đảng viên khắc phục những hạn chế, yếu kém trong việc duy trì và nâng cao chất lương sinh hoạt chi bộ.

Tuy nhiên, sau hơn 02 năm thực hiện Kết luận số 18-KL/TW của Ban Bí thư trên địa bàn tỉnh còn bộc lộ một số hạn chế như: Một số ít chi ủy, chi bộ duy trì chế độ sinh hoạt định kỳ chưa đảm bảo quy định; có nơi chi ủy chưa làm tốt việc chuẩn bị nội dung sinh hoạt chi bộ, chất lượng sinh hoạt còn hạn chế. Việc triển khai nghị quyết của chi bộ đến quần chúng nhân dân một số nơi còn hạn chế. Trong sinh hoạt một số nơi vai trò lãnh đạo của chi bộ, tính giáo dục, tính chiến đấu còn hạn chế, tinh thần tự phê bình và phê bình chưa cao, vẫn còn tình trạng nể nang, né tránh, ngại va chạm; chưa chú trọng nắm tình hình tư tưởng đảng viên và nhân dân, chưa chủ động phát hiện, uốn nắn, đấu tranh với những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những hạn chế, sai phạm của đảng viên. Phương pháp tự đánh giá, xếp loại chất lượng buổi sinh hoạt ở một số chi bộ chưa sát, có nơi còn biểu hiện hình thức. Một số chi bộ sinh hoạt chuyên đề hằng quý chưa đều, nhất là chi bộ thôn, bản, tổ dân phố; lựa chọn chuyên đề còn chưa sát với chức năng, nhiệm vụ của chi bộ. Công tác quản lý đảng viên ở một số chi bộ còn chưa chặt chẽ, nhất là việc quản lý đảng viên đi làm ăn xa nơi cư trú; ý thức kỷ luật của một số ít đảng viên chưa cao, chấp hành chưa nghiêm chế độ sinh hoạt chi bộ, thiếu gương mẫu, có đảng viên còn vi phạm pháp luật, bỏ sinh hoạt chi bộ phải xóa tên. Một số đồng chí cấp ủy viên, cán bộ cấp trên được phân công dự, theo dõi, hướng dẫn sinh hoạt chi bộ ở khu dân cư chưa bố trí thời gian dự sinh hoạt với chi bộ theo quy định; chưa tham gia đóng góp được nhiều ý kiến trong việc nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ...

Thời gian tới để tiếp tục nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, cấp ủy các cấp cần tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo, quán triệt, hướng dẫn thực hiện tốt các chỉ thị, nghị quyết, kết luận, quy định của Trung ương, của tỉnh về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, nhằm nâng cao nhận thức cho cấp ủy, cán bộ, đảng viên về vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của tổ chức cơ sở đảng, của chi bộ, ý nghĩa và tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ. Nâng cao chất lượng đội ngũ cấp ủy và bí thư chi bộ gắn với công tác chuẩn bị nhân sự đại hội đảng các cấp nhiệm kỳ 2020 - 2025; ngay sau đại hội xây dựng kế hoạch, tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kiến thức xây dựng Đảng và kỹ năng sinh hoạt chi bộ cho đội ngũ cấp ủy và bí thư chi bộ đảm bảo hiệu quả, thực chất, sát với yêu cầu thực tiễn.

Rà soát, bổ sung quy chế làm việc của chi bộ cho phù hợp với chức năng, nhiệm vụ theo từng loại hình, nhất là ở chi bộ khu dân cư; xác định rõ trách nhiệm, thẩm quyền của chi ủy, chi bộ, của cá nhân và mối quan hệ công tác tạo sự thống nhất trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị ở cơ quan, đơn vị, thôn, bản, tổ dân phổ. Thực hiện tốt việc phân công nhiệm vụ cho đảng viên đảm bảo phù hợp với năng lực, sức khỏe, điều kiện công tác của đảng viên, nhất là ở chi bộ khu dân cư. Duy trì ché độ sinh hoạt chi ủy, chi bộ theo quy định.

Tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo tăng cường tổ chức sinh hoạt chi bộ mẫu theo từng loại hình chi bộ; đồng thời phát huy tính sáng tạo, cách làm hay trong sinh hoạt chi bộ. Chỉ đạo thống nhất thời điểm tổ chức sinh hoạt chi bộ định kỳ hằng tháng cho phù hợp, đảm bảo lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ của chi bộ được đồng bộ, thống nhất với nhiệm vụ của cấp ủy cấp trên, của cơ quan, đơn vị theo từng thời điểm. Định hướng cụ thể nội dung sinh hoạt chuyên đề theo quý cho từng loại hình chi bộ, đảm bảo nội dung cụ thể và thiết thực.

Tăng cường công tác nắm tình hình tư tưởng của cán bộ, đảng viên và nhân dân; tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện có hiệu quả đưa nội dung tự phê bình và phê bình theo Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, XII và việc học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh vào sinh hoạt định kỳ của chi bộ. Làm tốt công tác kiểm điểm, đánh giá xếp loại tổ chức đảng và đảng viên hằng năm; đối với chi bộ loại hình cơ quan, đơn vị sự nghiệp và những nơi có điều kiện nên tổ chức đánh giá chất lượng đảng viên theo tháng gắn với kết quả thực hiện kế hoạch công tác tháng và cam kết, tu dưỡng, rèn luyện, phấn đấu của đảng viên, làm cơ sở để đánh giá, xếp loại đảng viên cuối năm đảm bảo sát thực hơn.

Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác kết nạp đảng viên, nhất là ở những chi bộ có ít đảng viên, vùng sâu, vùng xa; khắc phục tình trạng chi bộ sinh hoạt ghép ở cơ quan, đơn vị. Tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện có hiệu quả chủ trương bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn, bản, tổ dân phố; khắc phục tình trạng trưởng thôn, bản, tổ dân phố không là đảng viên. Nâng cao trách nhiệm của cấp ủy cấp trên và cán bộ các cấp được phân công dự, theo dõi, hướng dẫn sinh hoạt chi bộ, chú trọng đối với chi bộ khu dân cư, nhất là những nơi còn khó khăn. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy cấp trên đối với tổ chức đảng, đảng viên trong việc nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ. Phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị-xã hội trong tham gia xây dựng đảng, chính quyền trong sạch, vững mạnh./.