Phát huy vai trò của công tác giáo dục lý luận chính trị đối với công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng trong giai đoạn hiện nay

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn đề cao sự cần thiết của giáo dục lý luận chính trị; trong tác phẩm Đường Kách mệnh, người khẳng định “Kách mệnh phải giảng giải lý luận và chủ nghĩa cho dân hiểu”, “Đảng muốn vững thì phải có chủ nghĩa làm cốt, trong Đảng ai cũng phải hiểu, ai cũng phải theo chủ nghĩa ấy. Đảng mà không có chủ nghĩa cũng như người không có trí khôn, tàu không có bàn chỉ nam”.

Thực hiện tư tưởng của Người, trong những năm qua, Đảng ta đã ban hành và triển khai thực hiện nhiều nghị quyết, chỉ thị, kết luận về công tác lý luận chính trị, góp phần đưa công tác giáo dục lý luận chính trị được triển khai sâu rộng đến nhiều đối tượng. Một số văn bản được ban hành trong thời gian gần đây: Điều 2. Điều lệ Đảng (do Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng thông qua) xác định một trong những nhiệm vụ của đảng viên là “Không ngừng học tập, rèn luyện, nâng cao trình độ kiến thức, năng lực công tác, phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng”; ngày 09/10/2014, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 37-NQ/TW về “công tác lý luận và định hướng nghiên cứu đến năm 2030”; ngày 28/3/2014, Ban Bí thư Trung ương Đảng ban hành Kết luận số 94-KL/TW về việc tiếp tục đổi mới việc học tập lý luận chính trị trong hệ thống giáo dục quốc dân và ngày 09/02/2018, ban hành Chỉ thị số 23-CT/TW về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả học tập, nghiên cứu, vận dụng và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới… Đại hội XIII của Đảng xác định “Đổi mới căn bản chương trình, nội dung, phương pháp giáo dục lý luận chính trị theo phương châm khoa học, thực tiễn, sáng tạo và hiện đại…”.

Quán triệt, vận dụng sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh và bám sát chủ trương, nghị quyết của Đảng về công tác giáo dục lý luận chính trị, Tỉnh ủy cụ thể hóa thành các chương trình hành động, đề án, kế hoạch… để triển khai thực hiện phù hợp với điều kiện thực tiễn của tỉnh. Một số văn bản trong giai đoạn gần đây như: Chương trình hành động số 69-CTr/TU, ngày 26/12/2014 về thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế; Kế hoạch số 173-KH/TU, ngày 15/11/2018 về thực hiện Chỉ thị số 23-CT/TW ngày 09/02/2018 của Ban Bí thư Trung ương Đảng; Kế hoạch số 44-KH/TU, ngày 29/10/2021 về thực hiện Kết luận số 01-KL/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW về "Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh" giai đoạn 2021-2025; Kế hoạch số 61-KH/TU, ngày 22/12/2021 về thực hiện Kết luận số 224-KL/TU, ngày 18/10/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về tiếp tục thực hiện Đề án "Nâng cao hiệu quả, chất lượng, hiệu quả công tác tư tưởng của Đảng bộ tỉnh"; Nghị quyết Đại hội XIV Đảng bộ tỉnh xác định tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức… Các cấp ủy, chính quyền, Mặt trận tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội nghiêm túc triển khai thực hiện, chất lượng công tác giáo dục lý luận chính trị của tỉnh được nâng lên.
 

Công tác học tập, quán triệt, tuyên truyền chủ trương, nghị quyết của Đảng được đổi mới theo Đề án “Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền, tổ chức học tập, quán triệt nghị quyết của Đảng”; tổ chức quán triệt sâu chủ trương, nghị quyết liên quan đến ngành, lĩnh vực; tích cực áp dụng công nghệ thông tin trong tổ chức học tập bằng hình thức trực tuyến đến cơ sở và xây dựng đề cương bài giảng của báo cáo viên, rút ngắn thời gian triển khai qua các cấp, thông tin kịp thời, đáp ứng nhu cầu của người nghe; tỷ lệ cán bộ, đảng viên tham gia học tập, quán triệt luôn đảm bảo yêu cầu; giúp cán bộ, đảng viên, Nhân dân nắm vững nội dung cơ bản, cốt lõi của nghị quyết và chương trình hành động, kế hoạch thực hiện của cấp ủy, chính quyền, tạo sự đồng thuận, thống nhất ý chí và hành động trong thực hiện. Các cấp ủy quan tâm nâng cao chất lượng sinh hoạt tư tưởng trong sinh hoạt chi bộ, các đợt sinh hoạt chính trị tư tưởng như: “Giữ trọn lời thề đảng viên”, “Tự soi, tự sửa”, “Đảng ta thật là vĩ đại”, triển khai nội dung các tác phẩm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng… Đổi mới nội dung, phương pháp bồi dưỡng chính trị hè cho đội ngũ cán bộ, giáo viên ngành Giáo dục và Đào tạo. Qua đó, cán bộ, đảng viên giữ vững lập trường, tư tưởng và rèn luyện phẩm chất, đạo đức, quyết tâm phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, tích cực bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Trường Chính trị tỉnh, trung tâm chính trị cấp huyện, Ban tuyên giáo (tuyên huấn) các đảng ủy trực thuộc tỉnh có nhiều đổi mới về nội dung và phương pháp tổ chức nghiên cứu, đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị; ý thức tự học, tự bồi dưỡng lý luận chính trị của cán bộ, đảng viên được nâng lên. Từ năm 2018 đến hết tháng 6/2024, toàn tỉnh mở 1.341 lớp đào tạo, bồi dưỡng với gần 90.000 lượt học viên; có 3 chuyên đề bồi dưỡng riêng của tỉnh là "Học tập và làm theo lời dặn của Bác trong thư gửi đồng bào và cán bộ Lai Châu”; “phòng, chống tham nhũng”; tuyên truyền, giáo dục lịch sử Đảng, lịch sử địa phương. Góp phần nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên và Nhân dân về ý nghĩa, vai trò, giá trị bền vững của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và chủ trương, đường lối của Đảng, phát triển năng lực tư duy, nâng cao bản lĩnh chính trị, phòng chống biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”.
 

Công tác giảng dạy, học tập lý luận chính trị trong hệ thống giáo dục quốc dân được đổi mới cả về nội dung và phương pháp. Trường Cao đẳng Lai Châu thực hiện nghiêm túc chương trình giảng dạy các môn lý luận chính trị theo nội dung Kết luận số 94-KL/TW; đào tạo, bồi dưỡng học sinh, sinh viên trong các chương trình học chính khóa và tổ chức học tập, bổ sung kiến thức trong chương trình tuần sinh hoạt chính trị đầu khóa, đầu năm. Trung tâm Giáo dục Thường xuyên tỉnh, trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên các huyện lồng ghép nội dung giáo dục chính trị, tư tưởng cho học sinh thông qua hoạt động ngoài giờ lên lớp, các hoạt động ngoại khóa giáo dục pháp luật, tuyên truyền về chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Ngành Giáo dục và Đào tạo thực hiện giảng dạy môn đạo đức, giáo dục công dân, giáo dục kinh tế và pháp luật, nội dung chuyên đề địa phương cho học sinh ở từng cấp học; đưa nội dung tài liệu “Bác Hồ và những bài học về đạo đức” dành cho học sinh từ lớp 2 đến lớp 12" vào giảng dạy. Qua đó, trang bị cho học sinh, sinh viên những kiến thức phổ thông, cơ bản về các giá trị đạo đức, pháp luật, lối sống, đồng thời hình thành và phát triển nhân sinh quan, thế giới quan theo chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh...

Công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho đoàn viên, hội viên luôn được quan tâm, nhất là cho thế hệ trẻ. Tích cực thực hiện Chỉ thị số 42-CT/TW, ngày 24/3/2015 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ giai đoạn 2015-2030; thường xuyên bồi dưỡng, giáo dục chính trị tư ưởng cho đoàn viên, thanh niên thông qua 4 bài học lý luận chính trị; thành lập và duy trì hoạt động câu lạc bộ lý luận trẻ…      

Các cơ quan báo chí của tỉnh coi trọng tuyên truyền về giáo dục lý luận chính trị, giáo dục lòng yêu nước, ý chí tự lực, tự cường và tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc thông qua các chuyên trang, chuyên mục “Đảng trong cuộc sống”, “Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng”, “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” với nhiều bài viết, phóng sự, những câu chuyện đời thường, những con người cụ thể.

Tuy nhiên, chất lượng đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị có mặt còn hạn chế; việc kết hợp giữa giảng dạy lý luận với liên hệ thực tiễn còn ít; việc đổi mới nội dung, hình thức, cách thức đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị chưa thường xuyên.

Bối cảnh tình hình thế giới, khu vực và trong nước có nhiều diễn biến nhanh, phức tạp, khó đoán định; các thế lực thù địch không ngừng chống phá Đảng ta..., đòi hỏi phải tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục lý luận chính trị trong toàn Đảng nói chung và Đảng bộ tỉnh Lai Châu nói riêng; trong thời gian tới, các cấp ủy, chính quyền cần tập trung vào một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm: Tiếp tục tổ chức học tập, quán triệt, tuyên truyền để nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên, đoàn viên, học sinh, sinh viên và Nhân dân về vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng của việc học tập lý luận chính trị đối với công tác xây dựng Đảng và sự phát triển của đất nước, của tỉnh. Tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp uỷ, tổ chức Đảng, phát huy vai trò của người đứng đầu cơ quan, địa phương, đơn vị trong triển khai thực hiện các chủ trương, nghị quyết, quy định của Đảng về công tác giáo dục lý luận chính trị. Tăng cường phối hợp chặt chẽ, đồng bộ giữa cấp ủy, chính quyền các cấp, các ban, ngành liên quan, giữa nhà trường - gia đình và xã hội để tiếp tục thực hiện tốt việc đổi mới học tập lý luận chính trị trong các đơn vị đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị và trong hệ thống giáo dục quốc dân. Đổi mới mạnh mẽ về nội dung, phương pháp nghiên cứu, giảng dạy, học tập chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh theo hướng phù hợp với đối tượng, gắn lý luận với thực tiễn, phát huy tính tự giác của người học. Tích cực áp dụng công nghệ thông tin, cập nhật kiến thức, vấn đề mới để nâng cao chất lượng giảng dạy, tạo hứng thú cho người học. Nâng cao chất lượng giảng viên, giáo viên giảng dạy lý luận chính trị, phải có bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, kiến thức và năng lực đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Quan tâm đầu tư cơ sở vật chất phục vụ đổi mới phương pháp giảng dạy, học tập lý luận chính trị. Tăng cường kiểm tra, giám sát, đánh giá sơ kết, tổng kết việc thực hiện các chủ trương, nghị quyết về công tác giáo dục lý luận chính trị. Nhân rộng các cách làm hay, sáng tạo, mô hình tiêu biểu trong thực hiện./.