Khi lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập báo Thanh niên năm 1925, Người không chỉ mở ra một tờ báo, mà đã đặt nền móng cho báo chí cách mạng Việt Nam - lực lượng tiên phong trên mặt trận tư tưởng, giác ngộ và tổ chức nhân dân vùng lên đấu tranh giành độc lập dân tộc. Từ đó đến nay, báo chí luôn đồng hành cùng Đảng, trở thành công cụ sắc bén trong tuyên truyền, vận động, cổ vũ và bảo vệ sự nghiệp cách mạng.
100 năm hình thành và phát triển, báo chí cách mạng Việt Nam đã khắc họa nên một tượng đài không thể thay thế trong lòng dân tộc, từ đấu tranh giành độc lập, thống nhất đất nước đến công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Nhiều nhà lãnh đạo kiệt xuất của cách mạng Việt Nam cũng là những nhà báo mẫu mực: Hồ Chí Minh, Trường Chinh, Phạm Văn Đồng, Võ Nguyên Giáp, Nguyễn Văn Linh...
Báo chí cách mạng Việt Nam có những đặc trưng riêng biệt không thể hoán đổi, đó là nền báo chí do Đảng Cộng sản Việt Nam tổ chức và lãnh đạo, lấy chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng. Người làm báo là chiến sĩ cách mạng trên mặt trận tư tưởng - văn hóa, thông qua ngòi bút để tuyên truyền, cổ động, tổ chức Nhân dân. Báo chí cách mạng phục vụ mục tiêu phát triển đất nước, vì lợi ích cao cả của Nhân dân, dưới sự giám sát của Nhân dân. Mỗi tờ báo là một sản phẩm văn hóa, mang tính giáo dục, định hướng xã hội và phát triển con người toàn diện.
Tuy nhiên, trong bối cảnh hội nhập và mặt trái của cơ chế thị trường, không thể phủ nhận rằng một bộ phận báo chí đang có biểu hiện lệch chuẩn, xa rời phẩm chất cách mạng. Một số cơ quan báo chí vận hành như “doanh nghiệp thông tin”, bị chi phối bởi mục tiêu lợi nhuận, rơi vào trạng thái thương mại hóa báo chí. Có hiện tượng nhà báo, cộng tác viên lợi dụng nghề nghiệp để “đếm tầng”, nhũng nhiễu, gây áp lực bất chính lên tổ chức, cá nhân. Không ít trường hợp mất phương hướng chính trị, ngộ nhận về sự “trung lập”, “khách quan” một cách vô căn cứ, áp đặt mô hình báo chí phương Tây vào môi trường xã hội chủ nghĩa. Tình trạng báo chí chạy theo thị hiếu tầm thường, khai thác đời tư, câu view, giật tít… đang làm xói mòn niềm tin công chúng, đánh mất vai trò định hướng dư luận.
Trên mặt trận báo chí Tây Bắc, Lai Châu đã và đang khẳng định vai trò là cầu nối tin cậy giữa Đảng, chính quyền và nhân dân. Báo chí Lai Châu không chỉ truyền tải thông tin chính xác, kịp thời mà còn là “hạt nhân tư tưởng” trong công cuộc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.
Tuy nhiên, đứng trước yêu cầu phát triển báo chí hiện đại, báo chí Lai Châu cũng cần bứt phá về tư duy làm báo. Trước hết phải tiếp cận theo hướng hội tụ đa nền tảng, chủ động phát triển báo chí số, tăng cường ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo, big data, xây dựng newsroom tích hợp. Đồng thời phải đổi mới nội dung và hình thức thể hiện bằng cách đa dạng hóa thể loại, đẩy mạnh storytelling, báo chí dữ liệu, video ngắn, infographic… Kiên trì nâng tầm đội ngũ bằng sự đầu tư bài bản cho đào tạo lý luận chính trị và kỹ năng làm báo hiện đại, xây dựng người làm báo “vừa hồng, vừa chuyên”. Trong hoạt động tác nghiệp phải tăng cường phản biện, phát hiện và khơi dậy nhân tố tích cực, thay vì chỉ đưa tin, báo chí cần dấn thân vào điều tra, phát hiện mô hình tốt, cách làm hay, đi sâu vào đời sống Nhân dân.
Giữa cuộc cạnh tranh khốc liệt với mạng xã hội, báo chí cách mạng Việt Nam, trong đó có báo chí Lai Châu vẫn giữ được “vị thế tinh thần” khi thực hiện đúng sứ mệnh của mình: Chính xác, nhân văn, trách nhiệm, định hướng, dẫn dắt. Báo chí không thể và không nên “trung lập” trong cuộc đấu tranh vì lý tưởng cộng sản, vì lợi ích của nhân dân. Giữ vững bản lĩnh chính trị, đổi mới để lan tỏa sâu rộng trên nền tảng số chính là cách để báo chí Lai Châu khẳng định vai trò, giữ vững lòng tin của độc giả và góp phần đưa Lai Châu vươn lên trong hành trình phát triển bền vững./.