Lai Châu tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể

Công tác tuyên truyền, quán triệt, triển khai thực hiện Nghị quyết được chú trọng. Tỉnh ủy đã tổ chức Hội nghị quán triệt học tập Nghị quyết cho cán bộ chủ chốt của tỉnh và các huyện, thành phố. Các huyện ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội đã tổ chức học tập, quán triệt, tuyên truyền, triển khai thực hiện sâu rộng đến cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân. Tỉnh ủy đã ban hành 1 Nghị quyết, 1 Chương trình, 2 Chỉ thị; Hội đồng Nhân dân tỉnh ban hành 4 Nghị quyết; Ủy ban Nhân dân tỉnh ban hành 47 văn bản chỉ đạo liên quan đến lĩnh vực kinh tế tập thể (KTTT), hợp tác xã (HTX).

Sau 20 năm triển khai thực hiện Nghị quyết, nhận thức về KTTT và tình hình phát triển KTTT trên địa bàn tỉnh có những chuyển biến tích cực. Để tạo môi trường thuận tiện cho KTTT phát triển, tỉnh thành lập Ban Chỉ đạo phát triển KTTT tỉnh; 8/8 huyện, thành phố đã thành lập Ban Chỉ đạo phát triển KTTT tại địa phương. Triển khai thực hiện nghiêm túc Luật HTX và các văn bản hướng dẫn thực hiện.

Tỉnh chỉ đạo các ngành quan tâm, đào tạo nguồn nhân lực cho các HTX, giai đoạn 2004 - 2021, tổ chức 54 lớp bồi dưỡng nghiệp vụ với trên 2.000 lượt học viên; đào tạo, tập huấn cho lao động nông thôn 107.006 người. Số lao động được đào tạo trên 80% có việc làm mới hoặc tiếp tục làm nghề cũ có năng suất, thu nhập tăng lên. Có cơ chế khuyến khích, tạo điều kiện cấp và cho HTX thuê đất để phát triển sản xuất, kinh doanh, xây dựng trụ sở làm việc. Đến nay tỉnh đã tạo điều kiện cho 16 HTX được giao đất, thuê đất có thu tiền sử dụng đất với tổng diện tích đất giao là 1.769,3 ha, trong đó cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, thuê đất để xây dựng trụ sở làm việc, cửa hàng kinh doanh cho 3 HTX với diện tích là 2.595,5 m2. Đầu tư, hỗ trợ xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh của các HTX ngành nghề truyền thống với tổng kinh phí là 8,7 tỷ đồng cho 6 HTX.

Nhằm tạo điều kiện cho HTX tiếp cận vốn vay ưu đãi, Quỹ hỗ trợ phát triển HTX tỉnh do Liên minh HTX tỉnh quản lý, đã thẩm định, giải ngân cho 170  lượt HTX với số tiền gần 50.000 triệu đồng. Vay vốn từ nguồn vốn Quỹ quốc gia về giải quyết việc làm 39 lượt HTX được vay với tổng số dư nợ hiện tại là 1.050 triệu đồng (theo nguồn của Liên minh HTX Việt Nam). Các chi nhánh ngân hàng thương mại trên địa bàn tỉnh tích cực, chủ động cho 31 HTX vay vốn đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, phát triển sản xuất kinh doanh với doanh số 721.311 triệu đồng.

Xây dựng và thực hiện các chính sách khuyến khích thành lập mới HTX, đã hỗ trợ 1,8 tỷ đồng thành lập mới, tổ chức lại hoạt động cho 341 HTX, tạo điều kiện cho các HTX hoạt động hiệu quả. Số lượng các tổ hợp tác (THT), HTX ngày một tăng, từng bước đa dạng ngành nghề, quy mô, trình độ sản xuất. Đến 31/12/2021, toàn tỉnh có 348 HTX, tăng 328 HTX so với năm 2004, trong đó có 265 HTX đang hoạt động, 2 Quỹ tín dụng nhân dân, tổng số 3.042 thành viên (tăng 2.756 thành viên so với năm 2004), số lao động làm việc trong HTX là 2.851 lao động. Có 255 THT, tăng 210 THT so với năm 2004, số thành viên là 2.010 thành viên, tăng 1.807 thành viên so với năm 2004.

Chất lượng các hoạt động sản xuất kinh doanh dịch vụ của THT, HTX từng bước được nâng lên, tạo công ăn việc làm cho người lao động; tăng thu nhập và ổn định cuộc sống, thu nhập bình quân của lao động năm 2021 đạt 37,2 triệu đồng/năm, tăng 43,9 triệu đồng so với năm 2004; xuất hiện các mô hình HTX điển hình tiên tiến trong hoạt động, sản xuất, kinh doanh hiệu quả   đẩy nhanh tiến độ xây dựng nông thôn mới của tỉnh, đến nay số xã đạt chuẩn nông thôn mới là 39 xã, 9 HTX nông nghiệp thuộc địa bàn các xã xây dựng nông thôn mới sở hữu 19 sản phẩm OCOP góp phần hoàn thiện chuỗi giá trị từ sản xuất đến chế biến và tiêu thụ sản phẩm, nâng thu nhập cho thành viên. Các HTX đã thu hút 3.042 thành viên và tạo việc làm thường xuyên cho 2.851 lao động có thu nhập ổn định, thu nhập bình quân 4,16 triệu đồng/người/tháng góp phần xóa đói, giảm nghèo, ổn định an sinh xã hội.

Thực hiện các chính sách ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp và các loại thuế khác, xét duyệt cho 27 HTX được miễn, giảm thuế với số tiền 370 triệu đồng. Ban hành các chính sách định hướng hỗ trợ HTX phát triển; triển khai 26 đề án khuyến công với tổng kinh phí hỗ trợ 2,3 tỷ đồng. Các hoạt động xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường, hỗ trợ các HTX tham gia các hội chợ thương mại được quan tâm thực hiện; đến nay đã có 22 chương trình với 226 HTX của tỉnh đã tham gia các hội chợ tổ chức trong và ngoài tỉnh để quảng bá, giới thiệu sản phẩm, tiệp cận, mở rộng thị trường, kinh phí hỗ trợ 1,3 tỷ đồng. Tạo điều kiện cho 150 doanh nghiệp và HTX tham gia triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo.... tạo việc làm, thu hút được 7.528 người lao động, góp phần tạo thêm việc làm và thu nhập ổn định cho người lao động.

Tuy nhiên số lượng các HTX tuy có tăng, chất lượng hoạt động được nâng lên song chưa vững chắc; tỷ lệ HTX trung bình, yếu kém còn chiếm cao, vốn tự có thấp, chất lượng lao động chưa cao. Trình độ đội ngũ cán bộ quản lý qua đào tạo còn thấp chưa đáp ứng được yêu cầu, nhiều HTX chưa xây dựng được phương án sản xuất kinh doanh có tính khả thi để tiếp cận được các chính sách hỗ trợ, khuyến khích của Nhà nước. Một số chính sách ưu đãi mới của tỉnh chậm được tổ chức thực hiện, chưa tạo được hiệu ứng tốt để hình thành các chuỗi liên kết kích thích sản xuất phát triển.

Thời gian tới để tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả của kinh tế tập thể cần tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng, quản lý Nhà nước, xác định rõ trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện các chủ trương, chính sách về phát triển KTTT. Đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, phổ biến chủ trương, chính sách, pháp luật về KTTT. Rà soát cơ chế, chính sách về hỗ trợ phát triển KTTT, đẩy mạnh cải cách hành chính theo hướng đồng bộ, hiệu quả, nâng cao chất lượng môi trường kinh doanh, cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng, minh bạch. Tiếp tục chuyển đổi và củng cố, đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động theo đúng tính chất và mô hình HTX kiểu mới, thực hiện tái cơ cấu, giải thể các HTX yếu kém, đã ngừng hoạt động. Khuyến khích phát triển các HTX trong các lĩnh vực có lợi thế của tỉnh như nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, du lịch... Củng cố và nâng cao vai trò trách nhiệm của Ban Chỉ đạo đổi mới kinh tế tập thể tỉnh và Liên minh HTX tỉnh nhằm nâng cao chất lượng hoạt động, kịp thời tham mưu với các cấp ủy, chính quyền lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra đôn đốc và hỗ trợ KTTT trong quá trính chuyển đổi, củng cố, đổi mới phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động./.