Tăng cường, đổi mới công tác dân vận để phát huy sức mạnh Nhân dân các dân tộc xây dựng Lai Châu phát triển nhanh và bền vững

Lai Châu là tỉnh miền núi phía Tây Bắc có vị trí chiến lược quan trọng về quốc phòng, an ninh và bảo vệ chủ quyền biên giới quốc gia với 265,165 km đường biên giới. Có 8 đơn vị hành chính cấp huyện, 4 huyện biên giới, 4 huyện nghèo; 106 xã, phường, thị trấn (trong đó, 62 xã đặc biệt khó khăn, 22 xã biên giới); dân số trên 47 vạn người, gồm 20 dân tộc, tỷ lệ người dân tộc thiểu số chiếm trên 84%. Xác định tăng cường, đổi mới sự lãnh đạo đối với công tác dân vận là nhiệm vụ quan trọng góp phần xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tạo sự đồng thuận trong xã hội để phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng an ninh, Đảng bộ tỉnh đã tập trung triển khai quyết liệt Nghị quyết 25-NQ/TW phù hợp với thực tiễn của địa phương.

Cụ thể hóa Nghị quyết 25, Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã xây dựng nhiều chương trình, đề án về công tác dân vận phù hợp với thực tiễn địa phương, như: Chương trình số 60-CTr/TU, ngày 15/8/2013 về thực hiện Nghị quyết 25-NQ/TW; đề án “Tăng cường công tác dân vận của các cơ quan nhà nước trên địa bàn tỉnh Lai Châu, giai đoạn 2015-2020”; đề án “Tăng cường công tác dân vận trong vùng đồng bào các dân tộc thiểu số ở các huyện biên giới tỉnh Lai Châu, giai đoạn 2016-2020”; quy chế “mẫu” thực hiện dân chủ trong công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư trên địa bàn huyện, thành phố;... hằng năm, ban hành chương trình công tác dân vận chỉ đạo các cấp ủy, chính quyền triển khai nhiệm vụ dân vận gắn với thực hiện chức năng, nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị, địa phương.

Các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, MTTQ và các đoàn thể đã kịp thời tổ chức quán triệt, tuyên truyền, phổ biến, triển khai thực hiện nghị quyết, kết luận, chương trình, đề án của Tỉnh ủy đến cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và Nhân dân trong tỉnh bằng nhiều hình thức linh hoạt, sáng tạo, phù hợp. 100% các huyện ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc tỉnh tổ chức hội nghị quán triệt, học tập và xây dựng kế hoạch thực hiện nghị quyết, kết luận cụ thể hóa. Kiện toàn và phát huy hiệu quả hoạt động của đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên, tranh thủ những người có uy tín, già làng, trưởng bản ở cơ sở. Chỉ đạo các cơ quan truyền thông tích cực tuyên truyền về gương người tốt, việc tốt, những tổ chức, cá nhân làm tốt công tác dân vận, nhất là mô hình, điển hình trong các phong trào thi đua yêu nước và phong trào “Dân vận khéo” trên các lĩnh vực của đời sống xã hội.

Ban Dân vận Tỉnh ủy ký kết chương trình phối hợp về công tác dân vận với Đảng đoàn HĐND tỉnh, Ban cán sự đảng UBND tỉnh, đảng ủy các lực lượng vũ trang, Ban Dân tộc tỉnh. Hằng năm, xây dựng kế hoạch phối hợp thực hiện công tác dân vận, trao đổi thông tin về tình hình Nhân dân, hướng dẫn nghiệp vụ công tác dân vận và tổ chức kiểm tra, nắm tình hình thực hiện của các cơ quan, địa phương, đơn vị; phối hợp tham mưu cấp ủy nhiệm vụ, giải pháp công tác dân vận phù hợp với tình hình thực tiễn.

Chính quyền các cấp, các cơ quan nhà nước quán triệt, triển khai, cụ thể hóa và tổ chức thực hiện các chủ trương, nghị quyết, chỉ thị, kết luận, quyết định của Đảng, Nhà nước, của Tỉnh ủy về công tác dân vận; xây dựng kế hoạch thực hiện công tác dân vận theo giai đoạn và hằng năm; phân công lãnh đạo, công chức phụ trách công tác dân vận chính quyền. Tập trung chỉ đạo thực hiện tốt “Năm Dân vận chính quyền” và phong trào thi đua “Dận vận khéo”. UBND tỉnh ban hành Quy định tiêu chí đánh giá, xếp loại công tác dân vận của các cơ quan nhà nuớc trên địa bàn tỉnh. HĐND các cấp nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động tiếp xúc cử tri trước và sau các kỳ họp, tiếp xúc chuyên đề, trực tiếp tại thôn, bản, khu dân cư. Phối hợp tổ chức tốt các cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND các cấp, qua đó đã phát huy quyền làm chủ của Nhân dân trong việc xây dựng nhà nước, chính quyền địa phương. Qua 10 năm, Thường trực HĐND tỉnh đã tiếp 94 lượt công dân, tiếp nhận 633 đơn kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của công dân; đã chuyển đơn đến UBND tỉnh, huyện và các cơ quan liên quan giải quyết, trả lời theo thẩm quyền.

Các cơ quan tư pháp tăng cường tuyên truyền, giáo dục pháp luật trong Nhân dân; kiểm tra, giám sát việc thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến công tác dân vận; thực hành quyền công tố, kiểm sát các hoạt động tư pháp, xét xử, thi hành án và giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, thực hiện QCDC trong cơ quan, đơn vị. Đảm bảo quyền tự do, dân chủ của công dân trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án theo quy định của pháp luật.

Các đơn vị công an, quân sự, bộ đội biên phòng đã phối hợp tốt với cấp ủy, chính quyền địa phương phát động, tuyên truyền vận động Nhân dân tham gia phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”; tăng cuờng bám dân, bám địa bàn, thực hiện “4 cùng” với Nhân dân, vận động, giúp Nhân dân phát triển kinh tế, xây dựng nông thôn mới, xây dựng đời sống văn hóa, cảnh giác, đấu tranh với âm mưu “Diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch; xây dựng thế trận lòng dân, an ninh nhân dân; xây dựng nhiều mô hình dân vận khéo có hiệu quả như: “Bò giống giúp người nghèo biên giới”, “Nâng bước cho em đến trường”, “Mái ấm nơi biên cương”,...

Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, hướng mạnh về cơ sở; phát huy tốt vai trò tập hợp, xây dựng khối đoàn kết các dân tộc; tăng cường nắm tình hình, tâm tư, nguyện vọng, đời sống của đoàn viên, hội viên và Nhân dân để phản ánh và tham mưu, đề xuất với cấp ủy lãnh đạo, chỉ đạo giải quyết kịp thời; đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền, vận động Nhân dân chấp hành tốt chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước, xây dựng nông thôn mới, xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư.

Các cấp ủy đảng đã lãnh đạo MTTQ và các đoàn thể cụ thể hóa Quyết định số 217-QĐ/TW, Quyết định số 218-QĐ/TW của Bộ Chính trị về giám sát và phản biện xã hội, tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền thành quy chế giám sát, chương trình hành động, kế hoạch thực hiện phù hợp với đặc điểm tình hình của địa phương, của tổ chức và triển khai thực hiện tới đoàn viên, hội viên; thực hiện đúng, đủ, kịp thời kinh phí hỗ trợ hoạt động cho các chi hội thôn, bản vùng đặc biệt khó khăn; chế độ cho cán bộ không chuyên trách theo quy định.

Phong trào “Dân vận khéo” tiếp tục được lan tỏa và phát huy hiệu quả. Đến nay toàn tỉnh có 2.188 mô hình tập thể, 3.473 mô hình cá nhân “Dân vận khéo” trên các lĩnh vực của đời sống xã hội. Một số mô hình tiêu biểu được lựa chọn giới thiệu tuyên truyền như: “Sà Dề Phìn điểm sáng trong thực hiện Luật hôn nhân và gia đình”; “Vững chắc thế trận lòng dân trên biên giới” và “Tuyên truyền phòng, chống nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống”; mô hình "Thực hiện nếp sống văn hóa mới trong vùng đồng bào dân tộc Mông" …

Bên cạnh những kết quả đạt được sau 10 năm thực hiện Nghị quyết 25, công tác dân vận của Đảng bộ tỉnh vẫn còn một số tồn tại, hạn chế. Công tác tuyên truyền, quán triệt nghị quyết tại một số đơn vị chưa thường xuyên; việc cụ thể hóa thực hiện ở một số đơn vị, địa phương còn thiếu cụ thể, chưa sát với tình hình thực tế; chưa thường xuyên kiểm tra, giám sát. Nắm, dự báo, phản ánh tình hình Nhân dân có lúc, có thời điểm chưa kịp thời; việc thực hiện quy chế dân chủ và phong trào thi đua “Dân vận khéo” có nơi còn hình thức, chất lượng một số mô hình “Dân vận khéo” chưa cao. Việc cụ thể hóa, thực hiện công tác dân vận chính quyền, cơ quan nhà nước ở một số nơi chưa được quan tâm đúng mức; công tác đối thoại với Nhân dân ở một số địa phương chưa thường xuyên...

Để nâng cao hiệu quả công tác dân vận của Đảng bộ tỉnh, thời gian tới Ban Thường vụ Tỉnh ủy xác định tiếp tục quán triệt, thực hiện tốt quan điểm, đường lối, nghị quyết của Đảng, tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác dân vận “Trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân và có trách nhiệm với dân”, “Nghe dân nói, nói dân hiểu, làm dân tin”; về dân chủ, thực hành dân chủ, cơ chế “Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Nhân dân làm chủ” và phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”, trọng tâm là thực hiện Nghị quyết 25 và các chỉ thị, nghị quyết của Trung ương, của Tỉnh ủy về công tác dân vận. Tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác dân vận của các cấp chính quyền, các cơ quan nhà nước gắn với chức năng, nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị, địa phương; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, nâng cao hiệu lực quản lý, điều hành của bộ máy chính quyền các cấp. Chú trọng giáo dục đạo đức, kỷ luật công vụ, xây dựng và thực hiện phong cách “Trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân và có trách nhiệm với dân” của cán bộ, công chức, viên chức. Đối mới nội dung, phương thức hoạt động của MTTQ và các đoàn thể, trọng tâm là ở cơ sở; tăng cường kiểm tra, giám sát, sơ kết, tổng kết việc thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương về công tác dân vận, dân tộc, tôn giáo, xây dựng và thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở chất lượng, hiệu quả./.