Tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em trên địa bàn tỉnh Lai Châu

Lai Châu là tỉnh miền núi biên giới Tây Bắc của Tổ quốc, tỉnh có 20 dân tộc cùng sinh sống, dân số hơn 47 vạn người; toàn tỉnh hiện 81.503 trẻ em có nguy cơ rơi vào hoàn cảnh đặc biệt, trong đó trẻ em sống trong gia đình nghèo và cận nghèo là 76.959 trẻ; trẻ em bỏ học chưa học xong chương trình THCS là 984 trẻ; trẻ em sống trong các gia đình có vấn đề xã hội là 781 trẻ; trẻ em sống trong gia đình mắc tệ nạn xã hội, vi phạm pháp luật là 631 trẻ; trẻ em có cha, mẹ đi làm ăn xa; trẻ em mồ côi cha hoặc mồ côi mẹ là 2.148 trẻ.

Trong những năm qua, công tác tuyên truyền về chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em được cấp ủy, các cơ quan, đơn vị, địa phương quan tâm triển khai thực hiện bằng nhiều hình thức phong phú phù hợp với từng đối tượng, như thông qua hội nghị báo cáo viên các cấp, các lớp bồi dưỡng, tập huấn, cuộc thi, hội thi, diễn đàn; sử dụng khẩu hiệu, panô, áp phích, in sao băng đĩa; ... Báo Lai Châu, Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh xây dựng các chuyên mục, tuyên truyền 524 chương trình ca nhạc thiếu nhi, 46 chuyên mục "vì trẻ em", 75 chuyên mục "giáo dục học đường", 3.220 chuyên mục phổ biến chính sách, pháp luật.

Công tác quản lý nhà nước được tăng cường, Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành nhiều văn bản để lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện. Việc huy động, sử dụng nguồn lực để thực hiện mục tiêu vì trẻ em ngày càng tăng, việc chăm sóc sức khỏe, đảm bảo dinh dưỡng cho trẻ em được cải thiện đáng kể, tỷ lệ trẻ em đi học đúng độ tuổi ngày càng tăng, huy động trẻ 6 tuổi vào lớp 1 đạt 100%. Thực hiện tốt các chế độ chính sách đối với trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, trẻ em nghèo, trẻ em dân tộc thiểu số... Hằng năm, tổ chức hiệu quả “Tháng hàng động vì trẻ em”, xây dựng kế hoạch vận động ủng hộ Quỹ Bảo trợ trẻ em tỉnh và các hoạt động vui chơi tặng quà nhân dịp Tết Thiếu nhi 1/6; Tết Trung thu.

Tỉnh ủy đã lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác trẻ em, trong đó chú trọng mở rộng chính sách an sinh xã hội, phúc lợi xã hội cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Trên 96% trẻ em có hoàn cảnh khó khăn được chăm sóc; 100% xã, phường, thị trấn đều có Quỹ Bảo trợ trẻ em và đã vận động đóng góp 203.754.312 đồng; 98% trẻ em dưới 6 tuổi được cấp thẻ khám, chữa bệnh miễn phí; tổ chức tiêm chủng, chăm sóc sức khỏe cho trẻ nhằm giảm đến mức thấp nhất tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội phối hợp với các tổ chức khám sàng lọc trẻ khuyết tật đưa đi phẫu thuật miễn phí, đưa trẻ về Bệnh viện Tim Hà Nội, Bệnh viện E, chương trình cấp phát sữa... giai đoạn 2012-2022, tổ chức phẫu thuật cho hơn 1.100 cháu khuyết tật các loại như: Mắc tim bẩm sinh, sứt môi, hở vòm miệng, dị tật vận động và các bệnh về mắt...

Công tác giáo dục trẻ em được quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao chất lượng, nhất là giáo dục tại vùng đặc biệt khó khăn. Thông qua các chương trình, dự án giúp trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, trẻ em nghèo, trẻ em dân tộc thiểu số, trẻ em vùng cao biên giới, vùng khó khăn được hỗ trợ tiền ăn, dụng cụ học tập, được miễn giảm học phí, trợ giúp sách giáo khoa, vở viết... Tích cực triển khai các phong trào "Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực", chương trình "Nâng bước em đến trường", "Con nuôi đồn Biên phòng", xây dựng trường học an toàn, nhận đỡ đầu, giúp đỡ học sinh có hoàn cảnh khó khăn vươn lên trong học tập. Trẻ em khuyết tật nhẹ đều được hòa nhập trong các trường mầm non, tiểu học; mỗi trẻ có hồ sơ theo dõi đánh giá về quá trình phát triển của trẻ theo hướng dẫn chung của ngành. Đến nay, 100% xã, phường, thị trấn đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi và phổ cập giáo dục Tiểu học, THCS, tỷ lệ huy động trẻ đến trường duy trì và tăng qua các năm học; tỷ lệ trẻ em mầm non ra lớp dưới 36 tháng tuổi đạt 30,5%, mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi đạt 99,8%.

Tỉnh ủy, cấp ủy các cấp, các ngành quan tâm đầu tư xây dựng các thiết chế văn hóa cơ sở, tạo sân chơi cho trẻ em tham gia các hoạt động văn hóa, thể thao, đến nay toàn tỉnh có 999 thiết chế văn hóa, 5 sân vận động, 133 nhà tập luyện thể thao, 50% xã, phường, thị trấn có điểm văn hóa, vui chơi cho trẻ em. Hằng năm, các ngành, địa phương, đơn vị đã phối hợp tổ chức tốt Diễn đàn trẻ em và thực hiện chương trình, hoạt động cho trẻ em vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số, hướng tới xây dựng môi trường lành mạnh, an toàn và bình đẳng để trẻ em phát triển toàn diện. Đồng thời, chỉ đạo đẩy mạnh công tác xã hội hóa bảo vệ, chăm sóc trẻ em, tích cực vận động các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước hỗ trợ trẻ em các dân tộc vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn của tỉnh thông qua các chương trình, dự án trong các lĩnh vực y tế, giáo dục.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em trên địa bàn tỉnh vẫn còn tồn tại một số hạn chế, khó khăn như: Tỷ lệ trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, trẻ em có nguy cơ rơi vào hoàn cảnh đặc biệt, trẻ em có hoàn cảnh khó khăn của tỉnh vẫn ở mức cao so với tổng dân số trẻ em, tình trạng trẻ em phải bỏ học kiếm sống chưa hoàn thành THCS còn cao,… công tác tuyên truyền có lúc chưa thường xuyên, liên tục, nhất là vùng sâu, vùng xa; điểm vui chơi cho thiếu nhi chưa được đầu tư, trang thiết bị phục vụ hoạt động vui chơi, giải trí cho trẻ còn nghèo nàn; các điều kiện về an toàn chưa được đảm bảo, chưa đáp ứng được nhu cầu vui chơi, giải trí của trẻ em...

Để tiếp tục nâng cao chất lượng công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, thời gian tới cần tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp, đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức, kiến thức và kỹ năng bảo vệ, chăm sóc trẻ em cho chính quyền các cấp, các tổ chức, gia đình, nhà trường, cộng đồng xã hội và bản thân trẻ em. Thực hiện có hiệu quả các hoạt động thuộc chương trình, kế hoạch giai đoạn và hằng năm; quản lý nhà nước về công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em tạo môi trường sống, học tập, vui chơi an toàn, lành mạnh cho trẻ em. Tăng cường sự phối hợp giữa các cấp, các ngành trong công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em. Tích cực nâng cao chất lượng công tác trợ giúp pháp lý cho trẻ em gắn với tuyên truyền, ngăn chặn các hủ tục, tập quán lạc hậu nhằm giảm thiểu những rủi ro về pháp lý do thiếu hiểu biết về pháp luật; quản lý tốt trẻ em có nguy cơ rơi vào hoàn cảnh đặc biệt, có các giải pháp can thiệp, trợ giúp kịp thời. Đẩy mạnh tuyên truyền, quyên góp vận động xây dựng Quỹ bảo trợ trẻ em các cấp; vận động hỗ trợ học bổng, tặng quà cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn trên địa bàn tỉnh Lai Châu; tiếp tục triển khai các dự án do tổ chức Plan International tài trợ, góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị của tỉnh./.