Lấy ý kiến Nhân dân vào dự thảo Luật Đất đai - Huy động trí tuệ toàn dân

Luật Đất đai là một đạo luật khó, phức tạp, tác động tới hầu hết các ngành, lĩnh vực, chủ thể trong xã hội, việc tổ chức lấy kiến Nhân dân là nhằm phát huy quyền làm chủ, trí tuệ, tâm huyết của Nhân dân trong việc tham gia xây dựng Luật; tạo sự đồng thuận và thể hiện ý chí, nguyện vọng của Nhân dân trong việc sửa đổi Luật Đất đai. Đồng thời, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của mỗi cá nhân, cơ quan, tổ chức đối với việc sửa đổi Luật Đất đai và tổ chức thi hành Luật… Trong quá trình thảo luận ban hành Nghị quyết tổ chức lấy ý kiến Nhân dân đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đều thống nhất cho rằng, việc tổ chức lấy ý kiến Nhân dân về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) là công việc đặc biệt quan trọng, góp phần phát huy quyền làm chủ, huy động trí tuệ của Nhân dân, tạo sự đồng thuận, bảo đảm tính khả thi của luật khi áp dụng. Do vậy, việc lấy ý kiến Nhân dân về dự thảo Luật này cũng cần đổi mới cách thức thực hiện nhằm bảo đảm tiết kiệm, hiệu quả, kịp thời, trung thực, đầy đủ, khách quan và công khai, minh bạch, tránh hình thức; bảo đảm phát huy vai trò, trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo của các tổ chức Đảng và chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và đoàn thể, các tổ chức chính trị các các cấp vào vấn đề tham gia vào dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). Việc tổ chức lấy ý kiến với các hình thức thích hợp, tạo điều kiện thuận lợi để các tầng lớp Nhân dân ở trong nước và người Việt Nam định cư ở nước ngoài tham gia góp ý, hoàn thiện đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).

Quán triệt và triển khai thực hiện Nghị quyết của UBTVQH và Nghị quyết của Chính phủ các cấp, các ngành trong cả nước và các tổ chức người Việt Nam ở nước ngoài đã tổ chức việc lấy ý kiến Nhân dân vào dự thảo Luật nghiêm túc, dân chủ, khoa học, công khai, minh bạch, thực chất và bảo đảm tiến độ, chất lượng, phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng. Việc tổ chức lấy ý kiến Nhân dân được tiến hành bằng nhiều hình thức: góp ý trực tiếp bằng văn bản; tổ chức hội nghị, hội thảo, tọa đàm; thông qua Cổng thông tin điện tử của Quốc hội, Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường và các các cơ quan thông tấn báo chí; điều tra xã hội học về nội dung chính sách và tác động các chính sách trong dự thảo Luật và các hình thức khác phù hợp.

Sau 3 tháng triển khai tính đến ngày 10/4/2023 cả nước đã có trên 12 triệu lượt ý kiến của các cơ quan, tổ chức, cá nhân góp ý vào dự thảo Luật. Trong đó, có hơn 1,1 triệu ý kiến về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, chiếm trên 9,5 %; hơn 1 triệu ý kiến về giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, chiếm trên 8%. Hơn 880.000 ý kiến về thu hồi đất, trưng dụng đất, chiếm trên 7%...

Lai Châu là tỉnh miền núi biên giới còn nhiều khó khăn, song với tinh thần khẩn trương, nghiêm túc, bám sát các nghị quyết của UBTVQH và Chính phủ, Ủy ban Nhân dân tỉnh đã ra Quyết định số 128/QĐ-UBND ngày 01/02/2023 về việc ban hành Kế hoạch tổ chức lấy ý kiến Nhân dân đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) và tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện theo đúng kế hoạch. Trong đó giao Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với các sở, ban, ngành, đoàn thể tỉnh, UBND các huyện, thành phố tổ chức lấy ý kiến Nhân dân đối với Luật Đất đai (sửa đổi) và tổng hợp, xây dựng Báo cáo kết quả đóng góp ý kiến của Nhân dân đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) trên địa bàn tỉnh; đồng thời, thường xuyên đôn đốc, hướng dẫn các cơ quan, đơn vị trong việc tổ chức lấy ý kiến Nhân dân đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đảm bảo tiến độ, chất lượng, hiệu quả. Trên cơ sở đó, 100% các cơ quan, đơn vị trực thuộc đều có văn bản triển khai Kế hoạch tổ chức lấy ý kiến Nhân dân đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đến toàn thể các tầng lớp nhân dân và toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của đơn vị mình bằng nhiều hình thức, phù hợp. Các cơ quan, địa phương, đơn vị đã tổ chức được 718 hội nghị, hội thảo, cùng với ý kiến tham gia bằng văn bản của một số tổ chức, cá nhân, đến hết tháng 3/2023 toàn tỉnh đã nhận được 1.897 lượt ý kiến góp ý. Cùng với đó, ngày 17/3/2023, Uỷ ban nhân dân tỉnh đã phối hợp với Hội đồng nhân dân tỉnh, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh, Uỷ ban MTTQ Việt Nam tỉnh tổ chức Hội thảo để thống nhất các nội dung tham gia góp ý vào dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), tại Hội thảo Ban Tổ chức tiếp tục nhận được thêm 15 ý kiến tham gia.

Nội dung tham gia chủ yếu vào các nhóm vấn đề như: (1) Quyền và trách nhiệm của nhà nước, công dân đối với đất đai; (2) Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; (3) Giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất; (4) Thu hồi, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; (5) Đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận; (6) Tài chính về đất đai, giá đất; (7) Chế độ sử dụng các loại đất; (8) Giám sát; thanh tra, kiểm tra; giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm pháp luật 5 về đất đai. Các ý kiến đóng góp khá toàn diện, nhiều ý kiến tham gia sát, đúng với tình hình thực tế tại địa phương. Trong đó có nhiều ý kiến tâm huyết, sâu sắc, có ý kiến tham gia vào Điều 67 của Dự thảo Luật “Thu hồi đất là vấn đề liên quan đến nhiều tổ chức, lực lượng và quyền lợi, sinh kế của nhiều người dân. Đây cũng là một trong những lĩnh vực nhạy cảm có nhiều khiếu kiện. Do vậy, nên có quy định cho những trường hợp cụ thể để giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa nhà nước, chủ đầu tư và người sử dụng đất; đồng thời, giúp các địa phương có sự chủ động hơn trong việc thu hồi đất phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, trên cơ sở đặc điểm tình hình cụ thể của mỗi địa phương”. Có ý kiến tham gia liên quan đến vấn đề bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất, Dự thảo quy định nguyên tắc bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất phải bảo đảm người có đất bị thu hồi có chỗ ở, đảm bảo thu nhập và điều kiện sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ. Quan điểm này phù hợp với lợi ích và đáp ứng nguyện vọng của đông đảo nhân dân, nhất là những người có đất bị thu hồi; đồng thời, đã bám sát tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 16/6/2022 về "Tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao”...

Kết quả trên khẳng định quan điểm đúng đắn của Đảng, Nhà nước ta về phát huy dân chủ và huy động trí tuệ của Nhân dân trong xây dựng hệ thống pháp luật, nhất là những đạo luật phức tạp. Theo các đồng chí thành viên Tổ biên tập Dự án Luật Đất đai (sửa đổi), hiện nay Tổ biên tập đang tổng hợp, tiếp thu ý kiến góp ý của Nhân dân vào Dự án Luật để trình Quốc hội lần thứ nhất tại Kỳ họp thứ 5 Quốc hội khóa XV vào tháng 5 tới; đồng thời tiếp tục tổng hợp, nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến của các tầng lớp nhân dân tham gia góp ý vào Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) để trình Quốc hội thông qua vào Kỳ họp thứ 6. Như vậy, việc lấy ý kiến Nhân dân đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) tiếp tục được triển khai đến khi trình Quốc hội thông qua Luật vào tháng 10/2023./.