HỘI NGHỊ TRỰC TUYẾN VỀ AN TOÀN CỦA ĐẬP, HỒ CHỨA NƯỚC
“Công tác quy hoạch xây dựng hồ, đập phải có hệ thống, bài bản; cần rà soát lại hệ thống văn bản pháp quy quy định rõ trách nhiệm từng cấp, ngành, cơ quan đơn vị quản lý vận hành hồ, đập; giao trách nhiệm trong việc kiểm tra, đảm bảo an toàn hồ, đập cho Ban Chỉ huy Phòng chống lụt bão và tìm kiếm cứu nạn các cấp; tiếp tục củng cố lực lượng cán bộ chuyên trách, chuyên môn...”
Đó là ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải tại Hội nghị trực tuyến với 63 tỉnh, thành phố trong cả nước về an toàn đập, hồ chứa nước (sáng ngày 29/8).
Về phía tỉnh ta, dự hội nghị có đồng chí Lê Trọng Quảng - Phó Chủ tịch UBND tỉnh và Đại diện lãnh đạo một số sở, ngành liên quan.
Theo báo cáo của các bộ ngành liên quan tại Hội nghị, hiện nay, trong cả nước có khoảng 7.000 hồ chứa nước thủy lợi và thủy điện. Các tỉnh xây dựng nhiều hồ chứa thủy lợi như: Hòa Bình, Bắc Giang, Tuyên Quang, Thanh Hóa, Nghệ An, Đắc Lắc…
Trong tổng số trên, có 317 hồ thủy lợi bị hư hỏng, nứt, thấm qua bê tông thân đập, trong đó 120 hồ trọng điểm cần quan tâm đảm bảo an toàn trong mùa mưa lũ năm 2013, chủ yếu tập trung vào nhóm hồ chứa nhỏ có dung tích trữ dưới 3 triệu m3 nước. Cả nước có 61 hồ chứa thủy lợi, thủy điện lớn quan trọng trên 11 lưu vực sông đã xây dựng vận hành theo quy trình vận hành liên hồ chứa, đảm bảo thứ tự ưu tiên theo từng mùa; đảm bảo yêu cầu chống lũ hoặc giảm lũ, cấp nước cho hạ du… Hệ thống hồ chứa nước thủy lợi được xây dựng và quản lý chặt chẽ đã đáp ứng được mục tiêu cung cấp nước cho sản xuất nông nghiệp và tham gia điều tiết lũ cho vùng hạ du, tạo nguồn nước cho sinh hoạt kết hợp phát điện, tạo đà cho phát triển kinh tế-xã hội đất nước.
Tuy nhiên, công tác quản lý chất lượng xây dựng, quản lý và vận hành các đập thủy lợi, thủy điện nhỏ còn nhiều bất cập, mạng lưới trạm quan trắc khí tượng thủy văn trên các lưu vực sông còn mỏng, thưa… dẫn đến một số sự cố vỡ đập, tràn đập, gây ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất của nhân dân.
Đối với tỉnh ta, hiện toàn tỉnh có 49 dự án thủy điện quy mô nhỏ đã được phê duyệt quy hoạch. Trong đó, 31 dự án được cấp giấy chứng nhận đầu tư (Có 4 dự án đã hoàn thành đưa vào khai thác sử dụng, 9 dự án đang khởi công và thi công xây dựng, 18 dự án đang hoàn thiện các thủ tục đầu tư). Về công trình thủy lợi: 3 trong tổng số 4 công trình đã thi công hoàn thành phần đập và đã tích nước, 1 công trình đang thi công.
Qua triển khai rà soát và đánh giá chất lượng, 16 đập công trình thủy điện và thủy lợi quy mô nhỏ đều được chủ đầu tư thực hiện các công tác khảo sát địa hình địa chất, thủy văn làm cơ sở để tính toán thủy lực, kết cấu công trình. Hồ sơ thiết kế, thẩm tra cơ bản đã tính toán ổn định, đập đảm bảo hệ số ổn định theo tiêu chuẩn thiết kế hiện hành. Bên cạnh đó cũng còn một số chủ đầu tư công trình thủy điện như: Thủy điện Nậm Cát, Nậm Cấu 1, Nậm Cấu 2, Mường Kim 2 chưa thực hiện công tác thẩm tra trước khi phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công theo quy định. Công tác kiểm tra an toàn đập của các chủ đầu tư chưa được thực hiện theo quy định tại Nghị định 72/2007 của Chính phủ về quản lý an toàn đập…
Phát biểu tại Hội nghị, đại diện một số địa phương và Bộ, Ngành liên quan đã nêu lên những khó khăn về cơ chế quản lý, vận hành, nguồn vốn, quy trình kiểm định… trong việc quản lý khai thác và đảm bảo an toàn hồ chứa. Đồng thời đưa ra một số giải pháp nhằm khắc phục những khó khăn trên.
Kết luận Hội nghị, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải nhấn mạnh: Việc liên tục xảy ra các sự cố mất an toàn về hồ đập, tình trạng biến đổi khí hậu, tác động môi trường… trong thời gian gần đây đã cảnh báo các cấp ngành, địa phương cần quan tâm hơn nữa đến vấn đề khảo sát, quy hoạch, đầu tư xây dựng và thanh kiểm tra về mức độ an toàn hệ thống hồ, đập chứa nước. Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương cần làm tốt một số việc như: Công tác quy hoạch xây dựng hồ, đập phải có hệ thống, bài bản; cần rà soát lại hệ thống văn bản pháp quy quy định rõ trách nhiệm từng cấp, ngành, cơ quan đơn vị quản lý vận hành hồ, đập; giao trách nhiệm trong việc kiểm tra, đảm bảo an toàn hồ, đập cho Ban Chỉ huy Phòng chống lụt bão và tìm kiếm cứu nạn các cấp; tiếp tục củng cố lực lượng cán bộ chuyên trách, chuyên môn. Các bộ liên quan sớm tham mưu, xây dựng, hoàn thiện và ban hành hệ thống văn bản pháp quy liên quan đến việc quản lý vận hành hệ thống hồ, đập; rà soát bổ sung các quy trình đảm bảo chất lượng công trình, cũng như hoàn thiện hệ thống quy trình vận hành liên hồ chứa… cũng như tiếp thu ý kiến và phối hợp tốt với các địa phương trong việc quản lý, đảm bảo an toàn hồ, đập chứa nước.