Phấn đấu thực hiện đồng bộ, hiệu quả thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa

Đánh giá sau 10 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 6 khóa X về tiếp tục hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh khẳng định, cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và nhân dân các dân tộc trong tỉnh đã nhận thức rõ hơn về mục tiêu, đặc trưng và cơ chế vận hành của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Trong điều kiện hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách tiếp tục được hoàn thiện, tạo khung pháp lý đồng bộ, thuận lợi hơn cho sự vận hành của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; môi trường đầu tư, kinh doanh trên địa bàn tỉnh ngày càng được cải thiện, bình đẳng và thông thoáng hơn; vai trò, sức cạnh tranh của các chủ thể kinh tế, doanh nghiệp ngày càng nâng lên; tăng cường huy động các nguồn lực đầu tư để phát triển; tạo ra nhiều việc làm mới, góp phần nâng cao sức sản xuất của toàn xã hội. Các yếu tố thị trường và các loại thị trường dần được hình thành, gắn kết với thị trương khu vực và trong nước.

Cùng với những kết quả, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh cũng thấy rằng, tốc độ phát triển kinh tế của tỉnh còn chậm, hiệu quả hoạt động của các chủ thể kinh tế, các loại hình doanh nghiệp còn thấp; chưa phát huy hết tiềm năng, thế mạnh của tỉnh; công tác cải cách thủ tục hành chính còn nhiều hạn chế; môi trường đầu tư, kinh doanh chưa thực sự thông thoáng, mức độ minh bạch, ổn định chưa cao. Quản lý nhà nước chưa đáp ứng yêu cầu phát triển của kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế; hiệu lực, hiệu quả chưa cao. Nguyên nhân do xuất phát điểm của nền kinh tế thấp, quy mô nhỏ bé; chi ngân sách nhà nước chủ yếu dựa vào trợ cấp của Trung ương; thu nhập bình quân đầu người thấp; còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước của một bộ phận Nhân dân làm cản trở mục tiêu giảm nghèo bền vững. Nhận thức của một số cấp ủy, chính quyền địa phương, cán bộ, đảng viên và Nhân dân về nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa còn hạn chế; năng lực xây dựng và thực thi thể chế chưa đáp ứng yêu cầu, chưa theo kịp sự phát triển của nền kinh tế thị trường.

Từ những kết quả, hạn chế và nguyên nhân mang tính khái quát trên, quán triệt Nghị quyết 11-NQ/TW, ngày 03/6/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; ngày 08/8/2017, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã ban hành Chương trình hành động số 17-CTr/TU để thực hiện Nghị quyết với các nhiệm vụ, giải pháp.

Cấp ủy, chính quyền các cấp tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh tuyên truyền, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và hành động của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và các tầng lớp nhân dân về hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, tạo sự đồng thuận trong vận hành nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta và điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Thực hiện đầy đủ quyền sở hữu tài sản của Nhà nước, tổ chức và cá nhân theo quy định. Đảm bảo công khai, minh bạch về nghĩa vụ, trách nhiệm trong thủ tục hành chính nhà nước và dịch vụ công để quyền tài sản được giao dịch thông suốt. Quản lý, khai thác và sử dụng tiết kiệm, hiệu quả tài nguyên, đất đai và khoáng sản. Thực hiện hiệu quả quy hoạch sử dụng đất các cấp, tăng cường quản lý đất đai để huy động, phân bổ và sử dụng hiệu quả, khắc phục tình trạng tranh chấp, khiếu kiện, lẵng phí. Tạo thuận lợi cho việc chuyển nhượng, cho thuê quyền sử dụng đất, góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất; tích tụ, tập trung ruộng đất để phát triển nông nghiệp hàng hóa chất lượng cao gắn với bảo đảm việc làm và thu nhập bền vững. Công khai, minh bạch việc quản lý, sử dụng đất công; tăng cường giám sát, quản lý, nâng cao hiệu quả sử dụng đất giao cho cộng đồng và doanh nghiệp.

Thực hiện nghiêm túc pháp luật về đầu tư vốn Nhà nước gắn với quản lý và sử dụng có hiệu quả nguồn vốn đầu tư, tài sản công để thực hiện các chính sách xã hội. Đẩy mạnh phát triển các thành phần kinh tế, các loại hình doanh nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế tư nhân; tăng cường thu hút các tập đoàn kinh tế có năng lực tài chính, có công nghệ hiện đại, năng lực quản trị tiên tiến tham gia đầu tư vào địa bàn tỉnh. Phát huy phong trào khởi nghiệp, nâng cao hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Tạo môi trường thuận lợi để các hộ sản xuất, kinh doanh tự nguyện liên kết hình thành tổ chức hợp tác hoặc hoạt động theo mô hình doanh nghiệp.

Nâng cao hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập trong cung cấp dịch vụ công; thực hiện xã hội hóa các dịch vụ công, bảo đảm quyền bình đẳng giữa các đơn vị sự nghiệp công lập và đơn vị ngoài công lập tham gia cung cấp dịch vụ công theo cơ chế thị trường. Tạo điều kiện, hỗ trợ cho các hợp tác xã tiếp cận nguồn vốn, đào tạo nguồn nhân lực, chuyển giao công nghệ, tìm kiếm thị trường. Xây dựng các hình thức liên kết, hợp tác, hỗ trợ nông dân trong sản xuất, bảo quản, chế biến và tiêu thụ nông sản; phát triển các hình thức hợp tác, liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ nông sản theo chuỗi giá trị, kết nối với hệ thống tiêu thụ, trọng tâm là các sản phẩm chủ lực có thế mạnh của tỉnh như: chè, cao su, mắc ca, quế, sơn tra, cây dược liệu và chăn nuôi đại gia súc...

 
Để phát triển đồng bộ các yếu tố thị trường và các loại thị trường, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh xác định hằng năm, căn cứ các quy định của pháp luật tiến hành tính đúng, tính đủ, công khai, minh bạch các yếu tố hình thành giá hàng hóa, dịch vụ công thiết yếu. Không lồng ghép các chính sách xã hội trong giá hàng hóa, dịch vụ. Chuyển từ cơ chế cấp phát sang cơ chế đặt hàng, hỗ trợ trực tiếp cho các đối tượng thụ hưởng. Thường xuyên rà soát, chỉnh sửa các loại phí, lệ phí phù hợp với điều kiện thực tiễn của địa phương. Tiếp tục cải cách chính sách tài chính về đất đai theo hướng đơn giản, ổn định, công khai, minh bạch và công bằng, tạo điều kiện hình thành và phát triển thị trường bất động sản lành mạnh, bền vững; thực hiện đấu giá, đấu thầu quyền sử dụng đất; thường xuyên rà soát, điều chỉnh khung giá quyền sử dụng đất phù hợp với thị trường. Bảo đảm thị trường quyền sử dụng đất hoạt động công khai, minh bạch. Phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động của thị trường cho thuê đất nông nghiệp.

Thực hiện công khai, minh bạch và bình đẳng trong tiếp cận các yếu tố đầu vào của doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế, nhất là trong tiếp cận nguồn lực công, mua sắm và đầu tư công. Đẩy mạnh phát triển thị trường hàng hóa, dịch vụ, phát triển hạ tầng thương mại; tăng cường chỉ đạo, quản lý, giám sát về hoạt động hàng hóa, dịch vụ, tạo môi trường đầu tư, kinh doanh lành mạnh, thông thoáng, nâng cao vai trò, sức cạnh tranh của các chủ thể, loại hình doanh nghiệp. 

Tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức tín dụng hoạt động, thu hút các nguồn vốn cho nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, quản lý tốt nợ công. Chú trọng phát triển thị trường khoa học - công nghệ, thực hiện đầy đủ việc bảo hộ và thực thi quyền sở hữu trí tuệ. Xây dựng chính sách hỗ trợ, khuyến khích các tổ chức, cá nhân đầu tư, nghiên cứu, phát triển, chuyển giao công nghệ, ứng dụng tiến bộ khoa học - công nghệ vào sản xuất, kinh doanh.

Thực hiện tốt chính sách về tiền lương, tiền công, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế, thu nhập nhằm khuyến khích và phát huy năng lực của người lao động. Nâng cao chất lượng hoạt động của Trung tâm giới thiệu việc làm; tổ chức đào tạo nghề theo đầu ra; khuyến khích xuất khẩu lao động. Xử lý tốt các trường hợp tranh chấp, bảo đảm lợi ích chính đáng của người lao động và người sử dụng lao động.

Gắn kết tăng trưởng kinh tế với bảo đảm phát triển bền vững, tiến bộ và công bằng xã hội, quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trương và ứng phó với biến đổi khí hậu. Khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế để thúc đẩy phát triển kinh tế nhanh và bền vững với phát triển xã hội bền vững, thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội, tạo bình đẳng và thụ hưởng công bằng thành quả từ quá trình phát triển, trong đó chú trọng thực hiện có hiệu quả các mục tiêu đề ra của Đảng bộ về giảm nghèo bền vững giai đoạn 2016-2020.

Quản lý, bảo vệ môi trường bảo đảm hiệu lực, hiệu quả theo Chiến lược quốc gia đến năm 2020, tầm nhìn 2030. Thường xuyên kiểm tra, giám sát, thanh tra xử lý vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường, phòng, chống thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu. Nâng cao chất lượng đánh giá tác động môi trường, quản lý, kiểm soát chặt chẽ các dự án có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất của Nhân dân.

Phát triển kinh tế gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh; tập trung huy động và sử dụng có hiệu quả nguồn lực phát triể kinh tế - xã hội vùng biên giới. Thực hiện tốt liên kết vùng theo quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng trung du và miền núi phía Bắc đến năm 2020; trong đó, tập trung kết nối hạ tầng kỹ thuật mà trọng tâm là các tuyến đường cao tốc, quốc lộ, đường vành đai, đường tuần tra biên giới; phát huy tiềm năng, lợi thế đẩy mạnh phát triển du lịch sinh thái, văn hóa, lịch sử của vùng Tây Bắc; phát triển các sản phẩm có lợi thế so sánh của tỉnh.

Tăng cường các hoạt động đối ngoại, nâng cao năng lực cạnh tranh của các sản phẩm hàng hóa, tiềm lực của các doanh nghiệp trong tỉnh. Đẩy mạnh công tác xúc tiến thương mại và đầu tư, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển thị trường, nhất là thị trường xuất khẩu; hợp tác phát triển với tỉnh Vân Nam - Trung Quốc; tăng cường công tác thông tin đối ngoại, chủ động kết nối giữa doanh nghiệp của tỉnh với doanh nghiệp nước ngoài; thực hiện cơ chế phù hợp với thông lệ quốc tế, bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc, giữa vững ổn định chính trị - xã hội.

 
Nâng cao năng lực lãnh đạo của các cấp ủy đảng, nhất là trong việc cụ thể hóa và tổ chức thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về kinh tế - xã hội phù hợp với điều kiện thực tiễn của địa phương, cơ sở. Đẩy mạnh tuyên truyền, vận động tạo sự đồng thuận xã hội đối với các chủ trương, chính sách của Đảng về phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Kiên quyết, kiên trì đấu tranh đẩy lùi tham nhũng, suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" của đội ngũ cán bộ, công chức. Tăng cường kiểm tra, giám sát, sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm quá trình thực hiện.

Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, điều hành của các cấp chính quyền bằng việc đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh; rà soát, tinh gọn tổ chức bộ máy, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Bảo đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội, tạo môi trường thuận lợi cho phát triển sản xuất, kinh doanh.

Phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, nâng cao năng lực hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội, xã hội - nghề nghiệp gắn với vai trò giám sát, phản biện xã hội. Mở rộng, thu thập ý kiến đánh giá từ doanh nghiệp và người dân đối với quá trình triển khai thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Đảng ta xác định "Xây dựng và hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là một nhiệm vụ chiến lược, là khâu đột phá quan trọng, tạo động lực để phát triển nhanh và bền vững..."; "Hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là quá trình phát triển liên tục..."; để thực hiện được mục tiêu đã đề ra, điều quan trọng là phải tăng cường tuyên truyền, phổ biến, học tập, nghiên cứu Nghị quyết của Trung ương, Chương trình hành động của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh để hiểu rõ hơn về bản chất, thống nhất cao trong nhận thức về nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta./.