Tổng kết dự án di dân tái định cư thủy điện Sơn La trên địa bàn tỉnh Lai Châu

Về phía tỉnh có các đồng chí: Nguyễn Khắc Chử - Bí thư Tỉnh ủy; Đỗ Ngọc An - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban Chỉ đạo di dân tái định cư; Bùi Từ Thiện, Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh; Lê Trọng Quảng - TUV, Phó Chủ tịch UBND tỉnh; các đồng chí nguyên lãnh đạo tỉnh qua các thời kỳ; đại diện lãnh đạo các sở, ban, ngành, đoàn thể tỉnh, các huyện, thành phố và các hộ di dân tái định cư tiêu biểu dự Hội nghị.


Dự án di dân tái định cư thủy điện Sơn La trên địa bàn tỉnh Lai Châu là một trong những hợp phần quan trọng của dự án thủy điện Sơn La. Ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ quyết định phê duyệt dự án di dân tái định cư Thủy điện Sơn La, tỉnh Lai Châu đã thành lập Ban Chỉ đạo và ban hành các văn bản chỉ đạo các đơn vị, địa phương nhằm cụ thế hóa cơ chế, chính sách vào điều kiện cụ thể của tỉnh, góp phần quan trọng trong việc đẩy nhanh tiến độ, đảm bảo hành lang trong công tác di dân tái định cư thủy điện Sơn La. Sau 12 năm (2004-2016) triển khai thực hiện dự án, đến nay Lai Châu đã hoàn thành nhiệm vụ di dân tái định cư đến nơi ở mới và từng bước ổn định đời sống, sản xuất cho các hộ dân vùng tái định cư. Theo đó, toàn tỉnh phải di chuyển và tiếp nhận tái định cư 3.564 hộ với 16.961 khẩu trên địa bàn các huyện Sìn Hồ, Mường Tè, Phong Thổ, thành phố Lai Châu, và Tam Đường.

Đến nay, tỉnh đã hoàn thành quy hoạch chi tiết 13 khu, 37 điểm tái cư; hoàn thành di chuyển 3.564 hộ với 16.961 khẩu ra khỏi vùng ngập lòng hồ và mặt bằng công trình. Trong đó, tái định cư tập trung 3.503 hộ, 16.708 khẩu; tái định cư tự nguyện với 49 hộ, 173 khẩu; tái định cư xen ghép với 12 hộ, 80 khẩu. Đã tiến hành giao 98ha đất ở cho 3.577 hộ; giao 3.481 ha đất sản xuất cho 1.992 hộ và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và tài sản khác gắn liền với đất. Bồi thường, hỗ trợ tái định cư với tổng giá trị khối lượng đã giải ngân 898 tỷ đồng đạt 98% so với tổng kinh phí được duyệt. Lũy kế từ khi thực hiện Dự án đến hết tháng 3/2016 tổng vốn đầu từ đã giải ngân là trên 3.138 tỷ đồng, đạt 91,5%...

Sau khi di chuyển đến nơi ở mới đại bộ phận Nhân dân tái định cư đã ổn định cuộc sống, thu nhập bình quân đầu người của người dân tái định cư năm 2014 là 0,970 triệu đồng/tháng tương đương với mức thu nhập trung bình của tỉnh; tỷ lệ hộ nghèo bình quân của các hộ tái định cư so với tổng số hộ tái định cư là 19%; tỷ lệ nhà ở kiên cố hóa ở các bản tái định cư, tỷ lệ phổ cập giáo dục tiểu học và THCS, trẻ em được đến trường vùng tái định cư đạt 100%. Các điều kiện về đất ở, nhà ở, phương tiện lao động, sinh hoạt và sản xuất đã được cải thiện nhiều hơn so với nơi ở cũ. Các khu, điểm tái định cư đã và đang hình thành nhiều cụm dân cư mới, tập trung hơn, điều kiện sống và các cơ sở hạ tầng tốt hơn nơi ở cũ. 
Hội nghị đã đưa ra nhận định chung, với điều kiện một tỉnh mới chia tách còn vô cùng khó khăn và thách thức, song những năm qua, Đảng bộ chính quyền tỉnh Lai Châu đã coi trọng và chỉ đạo quyết liệt công tác di dân tái định cư; đặc biệt là huy động được sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị trong thực hiện dự án, trong đó luôn đảm bảo công khai, dân chủ, minh bạch. Việc bố trí đất ở, đất sản xuất, đầu tư hạ tầng cơ sở điện - đường - trường - trạm luôn được thực hiện kịp thời cho các khu, điểm, các hộ dân tái định cư. Công tác vận động quần chúng được thực hiện thường xuyên, hiệu quả. Công tác quy hoạch được công bố kịp thời, tạo được sự đồng thuận của nhân dân. Đồng thời, tỉnh cũng chú trọng đến đào tạo, chuyển đổi ngành nghề, triển khai nhiều mô hình dự án hiệu quả để bà con phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo. Hầu hết các điều kiện của người dân tái định cư nơi ở mới bằng và tốt hơn nơi ở cũ; nhân dân đồng thuận di dời đến nơi ở mới, yên tâm phát triển kinh tế, vươn lên xóa đói giảm nghèo trên miền quê mới. Đến nay, bộ mặt nông thôn nhiều khu tái định cư đã có những khởi sắc đáng kể.

Phát biểu tại Hội nghị đồng chí Hà Ngọc Chiến, Ủy viên BCH Trung ương Đảng - Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Quốc hội đánh giá cao và biểu dương sự nỗ lực của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân các dân tộc tỉnh Lai Châu trong công tác thực hiện dự án di dân tái định cư thủy điện Sơn La. Đồng thời đề nghị tỉnh tiếp tục tập trung công tác chỉ đạo, điều hành, tổ chức thực hiện hoàn thành các nhiệm vụ đã đề ra còn lại trong năm 2016 theo kế hoạch; đẩy nhanh tiến độ thực hiện và hoàn thành quyết toán dự án theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; thực hiện tốt việc quản lý giải ngân vốn cho công tác tái định cư đảm bảo đầy đủ kịp thời, chống thất thoát, lãng phí; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát chất lượng các công trình đang triển khai thi công; tiếp tục phối hợp với Chính phủ, các bộ, ngành tháo gỡ khó khăn còn lại của dự án; tăng cường công tác khuyến nông, chuyển giao tiến bộ khoa học giúp người dân tái định cư ổn định đời sống, phát triển sản xuất bền vững tại nơi ở mới; củng cố kiện toàn hệ thống chính trị ở các bản tái định cư, giữ gìn bản sản văn hóa các dân tộc…

Cũng tại Hội nghị đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Khắc Chử phát biểu đề nghị các cấp các ngành tiếp tục tập trung chỉ đạo, hướng dẫn đồng bào phát triển sản xuất gắn với đẩy mạnh tái cơ cấu nông nghiệp theo hướng khai thác tiềm năng lợi thế, nâng cao thu nhập cho người dân; tăng cường liên doanh, liên kết trong sản xuất; tiếp tục đầu tư hoàn thiện kết cấu hạ tầng theo tiêu chí xây dựng nông thôn mới, góp phần ổn định dân cư, phát triển kinh tế - xã hội vùng tái định cư thủy điện Sơn La trên địa bàn tỉnh Lai Châu. Đồng chí bày tỏ mong muốn tin tưởng đồng bào vùng tái định cư sẽ tiếp tục phát huy truyền thống đoàn kết, tự lực, tự cường, nỗ lực vươn lên, khắc phục những khó khăn, phấn đấu giảm nghèo bền vững và làm giàu trên quê hương tái định cư… 
Nhân dịp này, Nhân dân các dân tộc và cán bộ tỉnh Lai Châu được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhất vì đã có thành tích xuất sắc trong công tác di dân, tái định cư thủy điện Sơn La trên địa bàn từ năm 2011 đến năm 2015, góp phần vào sự nghiệp xây dựng Chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc. Đồng chí Lò Văn Giàng - Phó Trưởng Ban Dân vận Trung ương, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Lai Châu được tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhất của Chủ tịch nước vì đã có thành tích xuất sắc trong công tác từ năm 2010 đến năm 2014. 7 tập thể và cá nhân được tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba của Chủ tịch nước, vì đã có thành tích xuất sắc trong di dân, tái định cư thủy điện Sơn La trên địa bàn từ năm 2011 - 2015. 13 tập thể và cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác bồi thường, hỗ trợ, di dân, tái định cư thủy điện Sơn La trên địa bàn cũng được tặng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ. Hơn 130 tập thể, cá nhân, hộ gia đình có thành tích xuất sắc trong công tác bồi thường, hỗ trợ, di dân, tái định cư thủy điện Sơn La trên địa bàn được tặng Bằng khen của UBND tỉnh. 15 tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác bồi thường, hỗ trợ, di dân, tái định cư thủy điện Sơn La trên địa bàn được tặng Bằng khen của Bộ Nông nghiệp và Phát tiển nông thôn./.