Tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo - nhiệm vụ quan trọng hiện nay

Ngày 26-5-2014, Bộ Chính trị ban hành Chỉ thị số 35-CT/TW của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo; thực hiện Chỉ thị, ngày 23-10-2014 Tỉnh ủy ban hành Kế hoạch số 121-KH/TU.

Sau hơn 10 năm thực hiện Chỉ thị số 09-CT/TW, ngày 06-3-2002 của Ban Bí thư và hơn 5 năm thực hiện Thông báo số 130-TB/TW, ngày 10-01-2008 của Bộ Chính trị, công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo trong cả nước nói chung, ở Lai Châu nói riêng đã có chuyển biến tích cực. Nhận thức, trách nhiệm của các tổ chức đảng, chính quyền, đoàn thể, cán bộ, đảng viên, công chức và công dân ngày càng được nâng lên; pháp luật về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo tiếp tục được hoàn thiện. Các cơ quan, tổ chức đã quan tâm tập trung giải quyết khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền; công tác giám sát, kiểm tra, thanh tra việc giải quyết khiếu nại, tố cáo được tăng cường; góp phần giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, tạo môi trường thuận lợi để phát triển kinh tế - xã hội.


Tuy vậy, công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo ở một số địa phương, đơn vị, đặc biệt là ở cấp xã vẫn chưa nề nếp, kém hiệu quả. Nhận thức, trách nhiệm của lãnh đạo, người đứng đầu một số cơ quan, đơn vị đối với công tác này còn hạn chế. Việc tiếp dân định kỳ của lãnh đạo cấp xã còn tùy tiện, chủ yếu là công dân đến trực tiếp gặp lãnh đạo và được tiếp tại phòng làm việc; chưa thực hiện đúng quy định của pháp luật về tiếp công dân; còn xem việc trực một cửa để giải quyết các thủ tục hành chính với tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo là một. Trình độ năng lực, trách nhiệm của một số cán bộ, công chức được giao nhiệm vụ tiếp công dân, tham mưu xử lý đơn thư chưa đáp ứng yêu cầu; trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại, tố cáo chưa thực hiện đúng quy định, mới dừng lại ở việc lập biên bản; giải quyết vụ việc không kịp thời, dứt điểm ở cơ sở; việc tổ chức thực hiện Quyết định giải quyết khiếu nại đã có hiệu lực pháp luật chưa được quan tâm đúng mức, làm giảm tính nghiêm minh của pháp luật.

Nguyên nhân chủ yếu của những hạn chế trên là do chính sách, pháp luật còn bất cập, chưa phù hợp với thực tế. Tuyên truyền, phổ biến để nâng cao nhận thức và trách nhiệm thực hiện pháp luật cho cán bộ, đảng viên, công chức và công dân còn hạn chế. Lãnh đạo, tổ chức thực hiện của nhiều cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền chưa sâu sát, thiếu quyết liệt; người đứng đầu một số cơ quan, tổ chức chưa quan tâm đúng mức đến công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo. Xử lý, khắc phục sai phạm chưa nghiêm. Quan hệ phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức chưa chặt chẽ; đội ngũ cán bộ làm công tác tiếp công dân và tham mưu giải quyết khiếu nại, tố cáo chưa được quan tâm củng cố đúng mức.

Để nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo theo yêu cầu Chỉ thị số 35-CT/TW của Bộ Chính trị, Tỉnh ủy đã chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức quán triệt, tuyên truyền, phổ biến Chỉ thị số 35-CT/TW của Bộ Chính trị; Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo và các chủ trương, chỉ đạo của Đảng, quy định của Nhà nước về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo đến cán bộ, đảng viên và Nhân dân bằng những hình thức phù hợp. Tuyên truyền sâu rộng các quy định, nhiệm vụ, giải pháp về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo trên các phương tiện thông tin đại chúng nhằm phát huy dân chủ, ý thức và trách nhiệm công dân trong việc kiến nghị, phản ánh, khiếu nại, tố cáo theo quy định của pháp luật.

Các cấp ủy, tổ chức đảng, các cơ quan nhà nước và người đứng đầu cơ quan, đơn vị phải coi công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo là nhiệm vụ chính trị quan trọng, thường xuyên cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện. Thực hiện rà soát, sửa đổi, bổ sung cơ chế, chính sách liên quan đến quyền và lợi ích của người dân, nhất là trong công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư, công tác quản lý đất đai, quản lý tài nguyên khoáng sản, thực hiện các chính sách xã hội... Đẩy mạnh công khai, minh bạch quá trình thực hiện các chính sách, pháp luật nhằm hạn chế phát sinh khiếu nại, tố cáo.

Tiếp tục kiểm tra, rà soát, giải quyết các vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp, còn tồn đọng; xử lý kịp thời, hiệu quả các vụ việc khiếu kiện đông người, vượt cấp; đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát, khắc phục những sơ hở trong công tác quản lý của các cơ quan nhà nước. Người đứng đầu cơ quan, đơn vị phải thực sự gương mẫu, đi đầu trong thực hiện tiếp công dân; chú trọng tiếp công dân, lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của người dân, kịp thời giải quyết những kiến nghị, thắc mắc của công dân ngay tại cơ sở; chủ động đối thoại, vận động, thuyết phục để xem xét giải quyết, tháo gỡ triệt để những khiếu kiện, bức xúc của công dân.
 
Khi phát sinh khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp, người đứng đầu tổ chức đảng, chính quyền, cơ quan, đơn vị phải trực tiếp chỉ đạo làm rõ nội dung, nguyên nhân, xem xét toàn diện các khía cạnh pháp lý và thực tiễn; tổ chức đối thoại với người khiếu kiện để giải quyết sát thực tế sự việc. Xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật của tổ chức, cá nhân trong tiếp công dân, giải quyết khiếu nại tố cáo. Người đứng đầu cơ quan có thẩm quyền trực tiếp giải quyết khiếu nại, tố cáo có trách nhiệm thực hiện đúng quy định về trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại, tố cáo.

Tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị, nhất là giữa các cơ quan chức năng trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Chủ động nắm tình hình, kịp thời phát hiện và có giải pháp ngăn ngừa khiếu kiện đông người, vượt cấp, hạn chế tối đa việc công dân tụ tập đông người lên Trụ sở Tiếp công dân của tỉnh và Trung ương để khiếu kiện.

Các cơ quan kiểm tra, thanh tra, kiểm sát, tòa án, công an các cấp nâng cao trách nhiệm trong việc chủ trì, phối hợp xử lý theo thẩm quyền, chủ động kiểm tra, rà soát, giải quyết dứt điểm các vụ việc khiếu nại, tố cáo tồn đọng, phức tạp, kéo dài nhằm hạn chế thấp nhất việc công dân bức xúc, khiếu nại, tố cáo tập trung đông người, vượt cấp. Phối hợp phòng ngừa, ngăn chặn, xử lý những hành động quá khích, chống người thi hành công vụ, xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân trong các vụ khiếu kiện, nhất là các vụ khiếu kiện gây phức tạp về an ninh, trật tự. Chủ động nắm chắc tình hình, tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương, ngăn chặn không để phần tử cơ hội chính trị, đối tượng xấu lợi dụng tình hình khiếu kiện để chống phá Đảng, Nhà nước.
 
Đoàn ĐBQH, đại biểu Quốc hội, Hội đồng Nhân dân, đại biểu HĐND tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả giám sát đối với công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; tăng cường giám sát việc thực hiện các kiến nghị sau giám sát; kịp thời kiến nghị biện pháp chấn chỉnh, xử lý với các cơ quan nhà nước và cá nhân có sai phạm. Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội làm tốt vai trò đại diện quyền hạn, lợi ích hợp pháp của hội viên, đoàn viên. Tích cực tuyên truyền, vận động Nhân dân chấp hành đúng đường lối, chính sách, pháp luật về khiếu nại, tố cáo; phát huy vai trò hòa giải, đối thoại, vận động, thuyết phục người dân chấm dứt việc khiếu nại, tố cáo không đúng, chấp hành các quyết định giải quyết khiếu nại, kết luận, quyết định xử lý tố cáo đã được giải quyết đúng chính sách, pháp luật; giảm thiểu các tranh chấp, khiếu nại, tố cáo ngay từ cơ sở. Tăng cường giám sát việc chấp hành pháp luật về tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo của các cơ quan nhà nước.

Thành lập Ban Tiếp công dân của tỉnh và các huyện, thành phố; bố trí cán bộ, công chức tiếp công dân, tham mưu giải quyết khiếu nại, tố cáo có phẩm chất đạo đức, tinh thông nghiệp vụ, có khả năng hướng dẫn, giải thích, thuyết phục để công dân hiểu và chấp hành đúng chủ trương, chính sách, pháp luật. Cấp ủy đảng, chính quyền các cấp quan tâm đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn, giáo dục, rèn luyện bản lĩnh chính trị, đạo đức, lối sống cho đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác tiếp công dân, tham mưu giải quyết khiếu nại, tố cáo; tiếp tục đầu tư xây dựng, nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị làm việc cho bộ phận tiếp công dân; ban hành, sửa đổi, bổ sung nội quy, quy chế, lịch tiếp công dân; công khai quy trình, thủ tục tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo.

Các cơ quan thông tin đại chúng nâng cao trách nhiệm, tăng cường tuyên truyền sâu rộng các chủ trương, quy định của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo; cung cấp, truyền đạt thông tin bảo đảm chính xác, kịp thời, trung thực, khách quan, phê phán và đấu tranh với các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực khiếu nại, tố cáo; khi có sai sót phải kịp thời cải chính, góp phần định hướng dư luận xã hội và hỗ trợ trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo.

Cùng với các văn bản quy phạm pháp luật khác, việc ban hành Chỉ thị số 35 của Bộ Chính trị thể hiện sự quan tâm lãnh đạo của Đảng một cách toàn diện đối với công tác tiếp công dân và khiếu nại, tố cáo. Thực hiện tốt Chỉ thị của Bộ Chính trị là bảo vệ quyền lợi chính đáng của Nhân dân, bảo vệ quyền con người của công dân; củng cố lòng tin của Nhân dân đối với Đảng bộ, chính quyền các cấp, giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh./.